آرادان

آرادان [ārādān]، شهری در شهرستان گرمسار (استان سمنان). آرادان با 880 متر ارتفاع، در °35 و ´14 عرض شمالی و °52 و ´29 طول شرقی و تقریباً در 14 کیلومتری شرق شهر گرمسار قرار دارد.
جمعیت این شهر 278‘4 نفر(089‘1خانوار) است (سرشماری...، چهل). ازجمله‌آثارکهن‌این‌شهر می‌توان‌به قلعۀآرادان،بقعۀ امام‌زاده سلطان‌شاه نظر، امام‌زاده خلیل‌الله، تکیه، آب انبار و یخچال اشاره کرد(اعتمادالسلطنه،353-354؛بنی‌اسدی، 554-555، 562، 581). 
قلعۀآرادان را به‌دورۀاشکانیان‌منسوب‌می‌کنند وظاهراً این‌قلعه مدتها یکی از پایگاههای اسماعیلیان بوده است (ظهیر‌الدین، 61؛ ابن‌اثیر،10/ 318؛ رشیدالدین، 38-39؛ نسوی،105؛یاقوت،1/ 149). 

مآخذ

ابن‌اثیر، الکامل؛ اعتماد‌السلطنه، محمدحسن، مطلع الشمس، تهران، 1355ش؛ بنی‌اسدی، علی، سیمای استان سمنان، تهران، 1374ش؛ سرشماری عمومی نفوس و مسکن (1375ش)، نتایج تفصیلی، استان سمنان، شهرستان گرمسار، مرکز آمار ایران، تهران، 1376ش؛ رشید‌الدین فضل‌الله، فصلی از جامع التواریخ، به کوشش محمد دبیرسیاقی، تهران، 1337ش/1958م؛ ظهیرالدین نیشابوری، سلجوق‌نامه، تهران، 1332ش؛ نسوی، محمد، سیرة‌السلطان جلال‌الدین منکبرتی، به کوشش حافظ احمد حمدی، قاهره، 1953م؛ یاقوت، بلدان.

احمد آرین نیا