دانشنامه تهران بزرگ

موضوع بندی

جستجوی الفبایی

آب برکه، رود | حسن موسوی زاده آب‌برکه، رود \ rūd-e āb-berke\ ، یا جهان جون، جهان باگه جون، از شاخابه‌های رود شاه‌نشین در بخش لواسانات. این رود بـه طـول 11 کم‍ـ ، از کـوه سر سیاه غـار (416، 3 متر) واقـع در 6کیلومتری شمال لواسان بزرگ سرچشمه می‌گیرد و از شمال خاور به جنوب باختر جریان می‌یابد. رود آب‌برکه پس از آبیاری زمینهای میان‌رود، کن‌رود...
آ. اس. پ. | سعیده صائبی مقدم آ. اس. پ. \ ā-es-pe\ ، مجتمعی مسکونی، اداری و تجارتی، واقع در منطقۀ 6 شهرداری تهران. این مجتمع که از ساختمانهای بلند شهر تهران به شمـار می‌آید، در زمینی به مساحت 000‘50 مـ2 مشتمل بر 3 برج 23 طبقه در اراضی ونک واقع شده است.
آب سردار، قنات |
آب سیاه پلاس، رود | علی کرم همدانی آب سیاه پلاس، رود \ rūd-e āb-e siyāh-palās\ ، از ریزابه‌های رود لار. این رودخانه از دامنۀ شمال باختری کوه گل زرد (ارتفاع: 693، 3 متر) در مجـاورت رودخانۀ پلور سرچشمه می‌گیرد و در جهت شمال باختری جریان می‌یابد و در مسیر خود آب رودخانۀ قوش‌خانه را دریافت می‌دارد و پس از عبور از میان دره‌های ژرف و آبیاری زمینهای ...
آبک، چشمه | ناصر پازوکی طرودی آبک، چشمه \ češme-ye ābak\ ، چشمه‌ای دائمی که در گذشته در سمت جنوب کوه تخت گل جیران، در محلۀ امامزاده قاسم شمیران و سمت شرق گلاب‌دره قرار داشت. این چشمه در موقعیت جغرافیایی °51 و ´27 طول شرقی، و °35 و ´5/ 49 عرض شمالی، در ارتفاع متوسط 800‘1 متر از سطح دریا واقع شده بود.
آبکار، موزه | شیوا جعفری آبکار، موزه \ mūze-ye āb-kār\ ، موزه‌ای در مجموعۀ کاخ ـ موزه‌های سعدآباد. این بنا پیش از انقلاب به کاخ لیلا پهلوی معروف بود و در 1373 ش به موزۀ مینیاتور آبکار بدل شد.
آبکوه، قنات | علی هزاردره آبکوه، قنات \ qanāt-e āb-kūh\ ، قناتی که مظهر آن در خیابان دکتر لواسانی (فرمانیه)، نبش خیابان آبکوه چهارم واقع است. موقعیت مادرچاه این قنات به طور دقیق مشخص نیست، اما بالاترین چاهی که مشاهده شده، داخل آبکوه پنجم، روبه‌روی کوچۀ منصور است.
آبک | طیبه ولی بغدادی آبک \ ābak\ ، یا آپک، محله‌ای در شمال محلۀ امامزاده قاسم واقع در شمال شرقی تجریش. این محله از شمال به ارتفاعات البرز، از جنوب به امامزاده قاسم، از غرب به دربند، و از شرق به جماران محدود می‌شود.
آب نما، قنات | علی هزاردره آب‌نما، قنات \ qanāt-e āb-namā\ ، قناتی در محلۀ زرگنده، در غرب خیابان شریعتی. طول این قنات 400 متر، و دارای مادرچاهی به عمق 20 متر است. مسیر آن غرب رودخانۀ زرگنده، و آبدهی آن حدود 6 لیتر در ثانیه است.
آبنیک، آبشار | سیما صفری آبنیک، آبشار \ āb-šār-e āb-nīk\ ، آبشاری واقع در انتهای درۀ روستای آبنیک، در منطقۀ رودبار قصران. این آبشار در حدود 12کیلومتری شمال شرقی فشم در انتهای دره و تنگۀ کوهستانی و سردسیر آبنیک واقع شده است. محلی که آبشار در آن جریان دارد، حدود 431‘2 متر بالاتر از سطح دریا ست و خود این آبشار نیز حدود 20 متر ارتفاع دار...
آبنیک | حسن موسوی زاده آبنیک \ āb-nīk\ ، از آبادیهای دهستان رودبار قصران. این آبادی در منطقه‌ای کوهستانی با آب‌وهوایی سرد و خشک و نیمه‌مرطوب و با جمعیتی حدود 274 تن (1385 ش) در °35 و ´59 عرض شمالی، و °51 و ´37 طول شرقی، در ارتفاع 431‘2متری از سطح دریا، و فاصلۀ 12کیلومتری شمال خاوری فشم، در میان دره‌ای که از فشم به طرف شمال خاور و س...
آبک، دره | مجید یاسینی آبک، دره \ darre-ye ābak\ ، دره‌ای واقع در قسمت میانی یال قلۀ آبک به سمت جنوب غربی. این دره در جهت غربی‌ ـ شرقی کشیده شده، و شیب آن به سمت میگون و رودخانۀ میگون است. درۀ آبک از سمت شرق به خط‌الرأس قلۀ آبک، و از غرب به منطقۀ میگون جدید و منطقۀ هامون محدود است.
آبک، قله | مجید یاسینی آبک، قله \ qolle-ye ābak\ ، قله‌ای واقع در قسمت میانی جادۀ میگون به شمشک. این قله در میان کوهنوردان به قلۀ پی استخر معروف است و در گویش محلی به آن اُوَک و آباک نیز گفته می‌شود. قلۀ آبک از شرق به درۀ لجنی، از غرب به درۀ آبک، و از جنوب غربی به خربزدره محدود است و فقط از سمت شمال و جنوب به دیگر قله‌های منطقه متص...
آب میگون، رودخانه | علی کرم همدانی آب میگون، رودخانه \ rūd-xāne-ye āb- meygūn\ ، یا رودخانۀ میگون، یا رودخانۀ شمشک. این رودخانه با 17 کمـ درازا و حوضۀ آبریزی حدود 77 کمـ‍2 از کوههای کلون‌بستک (ارتفاع: 156‘4 متر) و بره‌چر (ارتفاع: 389‘ 3 متر) از 4کیلومتری شمال باختری آبادی شمشک سرچشمه می‌گیرد و در جهت جنوب خاوری جریان می‌یابد و در مسیر خود آباد...
آبکوه |
آبک، قنات | شیوا جعفری آبک، قنات \ qanāt-e ābak\ ، قناتی به طول 100 متر، واقع در درۀ شرقی امامزاده قاسم در محلۀ آبک. امروزه نیز این قنات در این دره در محلی معروف به پشت سنگ دوقلو فعال است و از آب آن برای مصارف کشاورزی استفاده می‌شود (مالکی، 153).
آبنیک، پل | حسن موسوی زاده آبنیک، پل \ pol-e āb-nīk\ ، پلی بر روی رود آبنیک که در 1320 ش احداث شده است. این پل در 12 کیلومتری شمال خاوری فشم، در محل تقاطع سه راهی فشم ـ آبنیک ـ گرمابدر، در فاصلۀ یک‌کیلومتری خاوری روستای آبنیک و در ارتفاع 395‘2متری از سطح دریا ساخته شده است.
آبنیک، دره | مجید یاسینی آبنیک، دره \ darre-ye āb-nīk\ ، یا درۀ جانستون، دره‌ای واقع در جنوب قلۀ جانستون. این دره در جهت شمال به جنوب امتداد دارد و شیب آن به سمت روستای آبنیک است. درۀ آبنیک در جنوب از روستای آبنیک آغاز، و به دامنۀ کوه جانستون در شمال ختم می‌گردد.
آب هملون، رود | حسن موسوی زاده آب هملون، رود \ rūd-e āb-hamelūn\ ، از ریزابه‌های رود آهنگرک در بخش رودبار قصران. این رود به طول 5 کمـ و حوضۀ آبریز 7 کمـ2، از کوه هملون (590‘ 3 متر) سرچشمه می‌گیرد و در جهت شمال باختری به جنوب خاوری جریان می‌یابد. آب‌هملون پس از مشروب ساختن بخشی از اراضی آبادی میگون سرانجام به رود میگون می‌ریزد. منبع تغذیۀ ا...
آتبین، گالری | سعیده صائبی مقدم آتبین، گالری \ gāle(o)rī-ye ātbīn\ ، گالری‌ای با مدیریت فرهاد آذرین در خیابان ولیعصر، کوچۀ خاکزاد در محلۀ امانیه. آذرین فوق لیسانس پژوهش هنر از دانشکدۀ هنر تهران است و ساختمان گالری با مساحت حدود 70 مـ2 ارثیۀ خانوادگی او ست. قدمت این ساختمان به حدود دهۀ 1330 ش باز می‌گردد که با بازسازیهای مکرر دارای فضای مدرن...
آخورین | علی کرم همدانی آخورین \ āxūrīn\ ، یا اوخورین، از آبادیهای بخش رودبار قصران در دورۀ قاجاریه. این آبادی در اواخر دورۀ قاجاریه از بین رفته است، اما در زمان آبادانی‌اش حدود 40 خانوار جمعیت داشته است و اراضی روستای حاجی‌آباد واقع در 4کیلومتری جنوب فشم، که امروزه از توابع رودبار قصران به شمار می‌رود، از متعلقات آن بوده است.
آدینه بوستان | شیوا جعفری آدینه، بوستان \ būstān-e ādīne\ ، بوستانی محلی در محلۀ دزاشیب. این بوستان با مساحت 500‘ 3 مـ2 در خیابان فلاحی در حریم ناحیۀ 8 منطقۀ 1 شهرداری تهران واقع است. بوستان آدینه درگذشته باغ بوده، و از 1374 ش به بوستانی محلی بدل شده است. در 1385 ش، سازمان فضای سبز شهرداری تهران با فراهم ساختن امکاناتی در این بوستان، ...
آراکوه | ناصر پازوکی طرودی آراکوه \ ārā-kūh\ ، رشته‌کوهی واقع در بخش لواسانات، شهرستان شمیران. ایـن رشته‌کوه که مردم روستاهای مجاور، آن‌را هراکوه و کوه اَرا نیز می‌خوانند، از ناحیۀ پورزند لواسان تا حوالی رودخانۀ جاجرود در شرق امتداد دارد و قسمتی از مرز جنوبی شهرستان شمیران و شهرستان تهران را تشکیل می‌دهد.
آدینه، بند | سیما صفری آدینه، بند \ band-e ādīne\ ، صخره‌ای بلند در منطقۀ هزاردرۀ لواسان و در نزدیکی روستای سیدپیاز. در گویش اهالی لواسان بـه مکانهای سخت سنگی و صخره‌ای در میانۀ دره‌ها و کوهها «بند» گفته می‌شود و بند آدینه نام صخره‌ای است بـه ارتفاع حدود 10 متر و طول 30 متر به شکل یک دیوارۀ سنگی صاف و مستقیم که در زمانهای گذشته جای...
آدمک و سازویی، دره ها | سیما صفری آدمک و سازویی، دره‌ها \ darrehā-ye ādamak va sāzūyī\ ، دره‌هایی کوچک در منطقۀ هزاردرۀ لواسان.
آرارات، باشگاه | آرش باقروند ارشد آرارات، باشگاه، \ bāšgāh-e ārārāt\ ، باشگاهی فرهنگی ـ ورزشی، متعلق به ایرانیان ارمنی‌تبار، واقع در محلۀ ونک.
آب و آتش، بوستان | شیوا جعفری آب و آتش، بوستان \ būstān-e āb-o ātaš\ ، یا بوستان حضرت ابراهیم (ع)، بوستانی در شمال مجموعۀ تفریحی اراضی عباس‌آباد. این بوستان با مساحت حدود 000‘42 مـ2 در منطقۀ 3 شهرداری تهران، پس از تقاطع بزرگراه حقانی و آفریقا (چهارراه جهان کودک)، نبش خیابان دیدار جنوبی واقع شده است («شهرداری ... »، بش‍‌ ).
آتش کوه | سیما صفری , ناصر پازوکی طرودی آتش‌کوه \ ātaš-kūh\ ، کوهی واقع در شمال روستای افجه. این کوه به ارتفاع 713‘ 3 متر در ˚51 و ´40 و ´´30 طول شرقی، و ˚35 و ´44 و ´´30 عرض شمالی در فاصلۀ حدود 15کیلومتری شمال روستای افجه، 8کیلومتری شمال غربی دشت هویج، دو کیلومتری شمال کوه و قلۀ ساکا، و دوکیلومتری سمت غرب قلۀ ریزان جای دارد.
آبنیک، رود | حسن موسوی زاده آبنیک، رود \ rūd-e āb-nīk\ ، از شاخابه‌های رود گرمابدر در بخش رودبار قصران. این رود به طول 7 کمـ و حوضۀ آبریز 16 کمـ 2، از کوههای خرسنگ (ارتفاع: 905‘ 3 متر) و جانستون (ارتفاع: 979‘ 3 متر) سرچشمه می‌گیرد و در جهت شمال به جنوب جریان می‌یابد (محمودیان، 88؛ فرهنگ جغرافیایی رودها ... ، 3/ 8- 9).
آتی ساز، مجتمع | سعیده صائبی مقدم آتی‌ساز، مجتمع \ mojtamaº-e ātī-sāz\ ، مجتمعی مسکونی، واقع در منطقۀ اوین. این مجتمع در مکان سابق بُنه صحرایی قَلقله یا باغ‌چال مشرف به بزرگراه چمران قرار دارد.
آبنیک، کوه | سیما صفری آبنیک، کوه \ kūh-e āb-nīk\ ، کوهی به ارتفاع 500‘ 3 متر، واقع در شمال روستای آبنیک. پس از پیمودن مسافتی در شمال روستای آبنیک و صعود از مسیر پرپیچ و خم تند انتهای درۀ آبنیک و گذر از دهانۀ غارمانندی که در بالای آن قرار دارد، می‌توان وارد دشت جانستون شد. این تک‌قله بر فراز پرتگاهی قرار دارد که رودخانۀ آبنیک از با...
آراکوه، قله | مجید یاسینی آراکوه، قله \ qolle-ye ārā-kūh\ ، قله‌ای در قسمت جنوب شرقی دریاچۀ سد لتیان. این قله از سمت شمال به روستای هنزا، از جنوب به منطقۀ کمرد، از شرق توسط خط‌الرأس به گردنۀ پورزند (بورزن)، و از غرب به درۀ جاجرود منتهی می‌گردد.
آرزو، بوستان | شیوا جعفری آرزو، بوستان\ būstān-e ārezū\ ، بوستانی محلی در منطقۀ تجریش. این بوستان با 500‘ 7 مـ2 مساحت در خیابان کاشف در حریم ناحیۀ 7، منطقۀ 1 شهرداری تهران واقع است. بوستان آرزو در 1373 ش به بهره‌برداری رسید. حدود 300‘4 مـ2 از ایـن بوستان بـه چمن‌‌کـاری، 20 مـ2 بـه گیاهان پوششی، 100 مـ2 بـه کاشت رز و درختچه، 500 مـ2 بـ...
آستارا، سینما | شیده لالمی آستارا، سینما \ sīna(e)mā āstārā\ قدیمی‌ترین سینمای شمیران (تأسیس: آبان 1342 ش). این سینما در خیابان شهرداری (میان میدان تجریش و سرپل تجریش) قرار دارد و یکی از قدیمی‌ترین سینماهای تهران است که از ابتدای تأسیس تاکنون به‌ طور خصوصی اداره شده است. نخستین مالک آن فردی به نام اخوان علیزاده بود که 28 سال پس از راه‌...
آغاباجی، قصر |
آفتاب مهتاب، شهرک | شیوا جعفری آفتاب‌مهتاب، شهرک \ šahrak-e āftāb-mahtāb\ ، شهرکی در شمال تهران در اراضی کهنه دارآباد، در ناحیۀ 6 منطقۀ 1 شهرداری تهران.
آقا رجب، باغ |
آفریقا، بزرگراه | حسن موسوی زاده آفریقا، بزرگراه \ bozorg-rāh-e āfrīqā\ ، از بزرگراههای معروف شهر تهران که بخشی از آن در منطقۀ شمیرانات واقع است و قبلاً خیابان جردن نامیده می‌شد. بزرگراه آفریقا از سمت جنوب از میدان آرژانتین آغاز، و در شمال پس از گذر از بلوار میرداماد و بزرگراه مدرس به کوچۀ مریم شرقی در محلۀ الٰهیه ختم می‌شود.
آقا سید جواد ظهیرالاسلام |
آقارضا خان عکاس باشی |
آشپزخانه سلطنتی سعدآباد، موزه | شیده لالمی آشپزخانۀ سلطنتی سعدآباد، موزه \ mūze-ye āšpaz-xāne-ye saltanatī-ye saʾd-ābād\ ، آشپزخانۀ مخصوص خاندان پهلوی که در 1390 ش به موزه تبدیل شد.
آرمان، مجتمع مسکونی | ناصر پازوکی طرودی آرمان، مجتمع مسکونی \ mojtama’-e maskūnī-ye ārmān\ ، مجتمعی واقع در حد فاصل پارک جنگلی لتیان و روستای سبوبزرگ، در شرق شهر لواسان. این مجتمع در اواسط دهۀ 1380 ش، در میان یکی از دره‌های دامنۀ جنوب غربی کوه آلون که در جهت شمال ـ جنوب امتداد دارد و با جادۀ آسفالتۀ سبوبزرگ به پارک جنگلی لتیان متصل می‌شود، توسط گرو...
آزادی، هتل | میترا آقامحمدحسنی آزادی، هتل \ hotel(l-e) āzādī\ ، هتلی 5 ستاره از مجموعۀ هتلهای شرکت هتلداری بین‌المللی پارسیان، در جنوب اوین و در منطقۀ 2 شهرداری تهران، که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی هتل هایت نام داشت.
آش پزان، مراسم | علی کرم همدانی آش‌پزان، مراسم \ marāsem-e āš-pazān\ ، یا آش سرخه‌حصار، مراسمی که همه‌ساله در روزگار پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار (سل‍ 1264-1313 ق/ 1848-1895 م) معمولاً در اواخر فصل ییلاق و شکار که از گرمی هوا کمی کاسته می‌شد (مهرماه)، نخست در شهرستانک، و بعدها در سرخه‌حصار برگزار می‌گردید.
آقا شیخ علی، مسجد | حسن موسوی زاده آقا شیخ علی، مسجد \ masjed-e āqā šeyx-alī\ ، مسجدی قدیمی واقع در محلۀ دزاشیب، تقاطع کوچۀ شهید حسن فلاح و کوچۀ شهید احمد رحیمی. این مسجد که به
آل احمد، مدرسه |
آمریکا، باغ سفارتخانه |
آلون | ناصر پازوکی طرودی ‌آلون \ ālūn\ ، یا اَلون کوه و مزرعه‌ای در حد فاصل میان روستاهای نیکنام‌ده و سبوکوچک و سبوبزرگ، واقع در شمال شرقی دریاچۀ سد لتیان. کوه آلون با ارتفاع متوسط 900‘1 متر از سطح دریا، در مجاورت رودخانۀ لوارک جای دارد. این کوه که طبیعتاً دارای ارتفاع بیشتری نسبت به مزرعۀ آلون است، در سمت شمالِ آن قرار دارد.
آه، رودخانه | علیرضا بنی جانی آه، رودخانه \ rūd-xāne-ye āh\ ، رودخانه‌ای از شاخه‌های رودخانۀ سیاه‌رود. این رودخانه که آبعلی نیز نامیده می‌شود، از دامنه‌های جنوبی کوه گل زرد (ارتفاع: 693‘ 3 متر) در دهستان آبعلی، واقع در 52کیلومتری شمال شرقی تهران سرچشمه می‌گیرد (نقشه ... ؛ جعفری، 99؛ افشین، 2/ 493). رودخانۀ دائمی آه با درازای حدود 30 کمـ د...
آهار، رود | علی کرم همدانی آهار، رود \ rūd-e āhār\ ، از ریزابه‌های رودخانۀ جاجرود. این رودخانه به درازای 15 کمـ و حوضۀ آبریزی حدود 94 کمـ2 از کوههای آهاربشم (ارتفاع: 125‘ 3 متر) و تاربیشه (ارتفاع: 229‘ 3 متر) سرچشمه می‌گیرد و در جهت جنوب خاوری جریان می‌یابد و در حوالی آبادی آهار، آب رودخانه‌های آب پشکنک و شکرآب را دریافت می‌کند و سرانج...

دانشنامه تهران بزرگ

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

دانشنامه تهران بزرگ

ورود به سایت

ثبت نام