اخبار

در ادب عربی انواع مهم شعر را حماسه و تشبیب و ادب و مدیح و هجا و رثاء دانسته اند و رثاء یا مرثیه اشعاری است که در عزا و سوگ کسی سروده شده باشد. گاهی نیز بیان اندوه بر حیوان یا سقوط شهری است که در ادب فارسی نیز جایگاهی در خور دارد. سعدی شاعر بزرگ ایران نیز در این زمینه اشعاری نغز سروده است که یکی از آنها مرثیه مستعصم آخرین خلیفه عباسی و قصیده ای دیگر در رثاء سقوط بغداد است. در این مقاله کوشیده شده تا ضمن بررسی این قصاید و مقایسه آن با اشعار دیگر شاعران، به دیگر مراثی سعدی نیز اشاره شود

آشنایی من با پروفسور هانری کربن به شصت سال قبل برمی‌گردد؛ آن وقت که آن دانشمند بزرگ به ایران رفت و آمد می‌کرد تا وسیله نشر آثار دانشمندان اسلامی ـ ایرانی، به‌ویژه آن آثار که به زبان فارسی نوشته شده، فراهم آورد ـ همچنان‌ که دانشمندان بزرگی همچون ابن‌سینا و سهروردی و ناصرخسرو با نوشتن کتاب‌های علمی به زبان فارسی ثابت کردند که آن زبان می‌تواند گویای هر مطلب علمی باشد.

آیین بزرگداشت سیدرضی شیرازی(ره) در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با حضور شهرستانی، سیدمیثم خامنه‌ای، سیدحسن شهرستانی، عضو هیات‌مدیره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران، علی مطهری، نماینده مجلس شورای اسلامی، غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مجیدی، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، سیدحسن امین، سیدمحمود دعایی، مدیرمسئول روزنامه اطلاعات برگزار شد.

مهدی محقق، رئیس انجمن آثار و مفاخر در آئین بزرگداشت حضرت آیت الله سیّدرضی شیرازی‌(ره) ضمن شرح سابقه دوستی خود با این عالم فرزانه با انتقاد از شور و نشاط کم در کسب دانش گفت: طلبه باید بعد از کسب دانش استاد به آن بیافزاید.

مهدی محقق سال 1308 شمسی در مشهد به دنیا آمد. وی پس از تحصیلات مقدماتی، علوم حوزه‌ای را در مشهد و تهران تا حد اجتهاد گذراند. پس از اخذ کارشناسی از سال 1330 تا 1339 به دبیری دبیرستان‌ها و اداره بخش نسخ خطی کتابخانه ملی فرهنگ پرداخت. در 1337 دکترای الهیات و معارف اسلامی را به پایان رساند و سال 1338 دکترای زبان و ادبیات فارسی را اخذ کرد. در 1339 به دانشیاری دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزیده شد و سال 1346 به درجه استادی ارتقا یافت. استاد از سال 1348 تا 1357 مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران شد و بعد از انقلاب نیز به مدت یک سال عهده‌دار ریاست دانشکده دماوند بود.

بسیاری از اهل علم، به ویژه دانشجویان از من می‌پرسند كه چگونه به پزشكی اسلامی و تاریخ آن علاقه‌مند شدم و درجریان كوشش علمی درباره این موضوع قرار گرفتم و فعالیت‌های من در نشر كتاب‌ها و مقاله‌هایی در این فن، درچه موقعیت زمانی و مكانی بوده است. این پرسش آنان كاملا بجاست؛ چه، از‌ سال ١٣٣٨ تا ١٣٥٥، من به‌طور مستمر- به جز سه‌سالی كه در كانادا بودم- در گروه زبان و ادبیات فارسی دانشكده ادبیات دانشگاه تهران به تدریس نظم و نثر فارسی اشتغال داشتم.

پس از درگذشت پیغمبر بزرگوار اسلام(ص)، اختلافات گوناگونی میان مسلمانان پدیدار گشت که مهمترین آنها اختلاف در پاره‌ای از مسائل مربوط به اعتقادات و من جمله در مسأله امامت بود. اختلاف در عقاید از آنجا پیدا شد که مردم درباره صفات خدا و عدالت و کلام او و همچنین قضا و قدر همداستان نبودند و اختلاف در مسأله‌ امامت از آنجا ناشی گشت که برخی امامت را به اتفاق و اختیار امّت و برخی دیگر با نص و تعیین صاحب شریعت اثبات می‌کردند.۱

مهدی محقق در نشست تخصصی «شاهنامه و شاهنامه سرایان بعد آر فردوسی» گفت که فردوسی توانست اسطوره‌های تاریخی کشور ما را دوباره زنده کند و به تاریخ کشور هویت بیشتری دهد، بنابراین به نظرم وقت آن رسیده که با دیدی تازه‌تر به شاهنامه نگاه کنیم. همچنین حسن امین عنوان کرد که اگر معتقد به ادبیات ملی و تأثیرگذاری آن بر روند توسعه ادبیات هستیم باید به این نکته اعتراف کنیم که شاهنامه فردوسی عالی‌ترین نوع ادبیات ملی است.

مهدی محقق، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در آیین نکوداشت دکتر مهدی گلشنی با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی این دانشمند ایرانی گفت: دکتر مهدی گلشنی، از نوادر علمی ایران است. باید امثال وی را برای نسل جوان الگو قرار دهیم تا جویای تحقیق و از تعصب و تنگ‌نظری دور شوند.

مراسم بزرگداشت مرحوم پروفسور عبدالباقي گولپينارلي ديروز در انجمن آثار و مفاخر فرهنگي برگزار شد. در ابتداي اين مراسم دكتر مهدي محقق رئيس انجمن گفت: يكي از مساعي اين انجمن در برگزاري بزرگداشت‌ها اين بوده است كه براي كساني كه خارج از ايران به ترويج زبان و فرهنگ ايراني، اسلامي پرداخته‌اند مجلس بزرگداشتي برگزار كنيم و آن‌ها را از خود بدانيم.