اخبار

نشست نقد و بررسی کتاب «تاریخ دانشگاه در ایران» نوشته مقصود فراستخواه و نسرین اصغرزاده سه‌شنبه 17 مهرماه با همکاری انجمن علمی جامعه‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد. در این نشست محمد فاضلی و نسرین نورشاهی نیز حضور داشتند.

دغدغه این روزهای برخی از صاحبنظران، کمرنگ شدن نقش مرجعیت‌های فکری- اجتماعی در جامعه است و بر این باورند که مردم در واکنش به مسائل جامعه حتی پیشگام‌تر از آنان حرکت می‌کنند. اگر این ادعا را بپذیریم آن وقت این پرسش مطرح می‌شود که این امر باید مثبت ارزیابی شود یا منفی؟ و چه پیامدها یا مزیت‌هایی برای جامعه دارد؟

نشست «بررسی و نقد آثار و افکار و کوشش‌های علمی و اجتماعی دکتر احسان نراقی» با سخنرانی مقصود فراستخواه، عضو هیأت‌علمی موسسه‌ی پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، با موضوع «بومی‌گرایی در ایران صحیح و غلط ندارد» و دکتر رحیم محمدی، عضو هیأت‌علمی دانشگاه امام‌حسین، دوشنبه (25 تیر 1397) در سالن کنفرانس انجمن جامعه‌شناسی ایران مستقر در دانشکده‌ علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.

نشست نقد و بررسی کتاب «از مدرسه تا دانشگاه» نوشته محمد یمنی، استاد دانشگاه شهید بهشتی با حضور مقصود فراستخواه، عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی و رضا مهدی، عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم در سالن خیام خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.

کتاب «گاه و بی‌گاهی دانشگاه در ایران: مباحثی نو و انتقادی در باب دانشگاه‌پژوهی، مطالعات علم و آموزش عالی» پژوهش دکتر مقصود فراستخواه درباره دانشگاه‌های ایران است که از‌سوی «انتشارات آگاه» منتشر شده است.

یكی از كاستی‌های قابل‌توجه عرصه روشنفكری امروز ما خلأ گفت‌وگوی رو در رو و مباحثه و مناظره چهره به چهره روشنفكران با یكدیگر است. مساله این است كه روشنفكران ایران حتی آثار یكدیگر را نیز نمی‌خوانند و نقد نمی‌كنند و اگر هم اظهارنظری درباره دیگری می‌كنند، در حلقه همفكران و مریدان شان و عمدتا بر سبیل نفی و رد و طعنه و تحقیر است. گفت‌وگوی دو روشنفكر با دو صبغه و سابقه متفاوت در سال ١٣٥٦ از این حیث اتفاقی قابل توجه به تعبیر دقیق مقصود فراستخواه یكی از اسناد مهم تاریخ اندیشه در دوران معاصر ایران است. در این سال احسان نراقی با اسماعیل خویی با یكدیگر مناظره كردند و از جایگاه‌هایی متفاوت به مهم‌ترین دغدغه‌های فكری ایران آن روزگار پاسخ دادند. در یكی دیگر از جلسات نقد و بررسی آرا و اندیشه‌های احسان نراقی كه به همت انجمن جامعه‌شناسی ایران كه عصر روز یكشنبه ٢٩ بهمن ماه برگزار شد، مقصود فراستخواه به بازخوانی این مناظره كه در كتاب «آزادی، حق و عدالت: مناظره اسماعیل خویی با احسان نراقی» (تهران: جاویدان، ١٣٥٦) منتشر شده است پرداخت و با بیان ویژگی‌های فكری هر یك از این دو روشنفكر، دیدگاه‌های احسان نراقی را همدلانه نقد كرد.

مقصود فراستخواه در نشست «نقد و بررسی کتاب نظریه‌ای در باب دین و شادی»: تجربه دینی همواره با تجربه غم گره خورده ولی مهم این است که در کنار حیات دینی شرایط امکان تجربه شادی نیز وجود دارد. فروید به‌نوعی تجربه دینی و دین را در ساحت روانی توصیف می‌کند که به موجب آن امکان شادی فراهم نیست.

آزادی علمی بدین معناست که اعضای جامعه علمی به صورت فردی یا جمعی در پیگیری، توسعه و انتقال دانش، به طرق مختلف آزاد باشند. آزادی علمی به معنای اخص کلمه، تنها در دوره جدید تاریخ دانشگاه و طی سده‌های نوزده و بیست کم و بیش در جوامع آزاد دنیا به صورت نهادینه درآمد؛ اما در این دوره نیز حریم آزادی علمی دانشگاهیان در معرض تجاوز اَشکال مختلف قدرت و خشونت بود؛ برای نمونه می‌توان به مصائب تعداد زیادی از دانشوران در دوران حاکمیت نازی‌ها در آلمان‌، فاشیست‌ها در ایتالیا و حتی در دوره مک کارتیسم در یکی از لیبرال‌ترین جوامع (یعنی ایالات متحده) در نیمه قرن بیستم اشاره کرد.

دانشگاه در ایران از زمان شكل‌گیری آن كه به دوران رضاشاه بر می‌گردد تا امروز همواره آبستن تحولات گسترده‌ای بوده است. هسته اصلی دانشگاه در ایران برای تربیت كادرهای اداری و نیروهای بروكراتیك شكل گرفته بود كه بیش از هر چیز این مساله به دلیل آگاهی نداشتن حكام سیاسی ما از ماهیت و كاركرد دانشگاه‌ها در جوامع مدرن بود.

مقصود فراستخواه کتاب «آزادی، حق و عدالت» نوشته احسان نراقی را یکشنبه 29 بهمن نقد و بررسی می‌کند.