اخبار

در مجموعه ای خطی و زيدی و كهن دو متن یکی مسند الرضا و دیگر متنی در حدیث آمده که کاتب مدعی است اربعین سیلقی است. اینجا تنها به ذکر اسناد این دو متن چنانکه در نسخه خطی دیده می شود می پردازم و تفصیل را به کتاب روابط ایران و یمن خود وامی گذارم.

چند تنی از دوستان از من پرسیده اند چرا مکتب تفکیک را جدی گرفته ام و هر از چندگاهی مطلبی در نقد مکتب تفکیک منتشر می کنم. پاسخ را اینجا مناسب دیدم منتشر کنم:

متأسفانه غالب کتاب ها و رساله های کلامی شیعی قدیم به ویژه تألیفات شریف مرتضی و شیخ و برخی دیگر از متکلمان قبل از خواجه،‌ آنچه در زمینه بخش های فلسفی کلام و کلام طبیعی است به صورت بسیار آشفته و پر از اغلاط و اشتباهات منتشر شده.

در حوزه های علوم دینی همواره تاریخ نگاری و سیره نویسی حضور داشته است؛ گاهی قوی و گاهی هم به شکل حاشیه ای. با این وصف همواره در سده های گذشته در حوزه های علمیه تاریخ نویسی در شکل دفاع از باورهای مذهبی وجه غالب را در این زمینه داشته است.

درباره حاجی محمود نیریزی قبل از اینکه دوست خوبم آقای رضا پورجوادی کتابی درباره اش بنویسد تقریبا دانسته ها بسیار کم بود. او فیلسوف و متکلم مهمی است از آغاز دوران صفویه. نیریزی شاگرد فیلسوف برجسته سید سند صدر الدین دشتکی بوده و آثار ارزشمندی دارد که متأسفانه تاکنون هیچ کدام از آنها منتشر نشده است.

دانش حدیث در حقیقت مجموعه ای است از علوم مرتبط با آداب و روش روایت ، كتابت و تفسیر احادیث كه خود در گستره زمان مشتمل بر تعدادی از علوم و دانشهای جزیی تر شده است و از اهمیت بسیار زیادی برای عقاید و حقوق/ فقه اسلامی برخوردار است .

با وجود آنکه مخالفت با فلسفه سابقه بسیار کهنه ای در تشیع دارد و عالمان شیعی بسیاری را می شناسیم که با فلسفه و حتی دانش کلام مخالف بوده اند و یکسره به اخباری گری به معنای عام آن دعوت می کرده اند و از دیگر سو با وجود آنکه در تاریخ تشیع کسانی بوده اند که در صدد معرفی مکتبی که آن را مکتب مستقل معارفی اهل بیت از سایر مکاتب و دستگاه های فلسفی و نظری در گستره مذاهب اسلامی می خوانده اند بوده اند اما بی تردید آنچه تحت عنوان مکتب معارفی مشهد در این چارچوب سخن می گوید امر بی سابقه ای است.

روایت‌های متعددی در رابطه با ماجرای ترجمه در دوران عباسی وجود دارد که حسن انصاری، عضو هیات علمی موسسه پرینستون در آخرین یادداشت خود به آن پرداخته است. او با اشاره به روایات ساختگی درباره مامون و ترجمه آثار فلسفی در دوران او معتقد است که این داستان‌های ساختگی این باور را به وجود می‌آورد که گویی دولت عباسی و از آن میان شخص مامون، خلیفه عباسی به این دلیل دست به هدایت ترجمه علوم و کتاب های فلسفی یونانی زده بود تا مردم را از مکتب اهل بیت و علوم آنان دور سازد و زمینه را برای مرجعیت علمی اهل بیت مسدود کند.

سالهاست که نويسنده اين سطور درباره تاريخ و نظام انديشگی غاليان شيعی در چند سده نخستين مطالعه و پژوهش می کند که حاصل آن تاکنون مقالات متعدد و نيز تدوين دو کتاب است که هنوز به چاپ نرسيده اند: يکی ميراث باطنی شيعه و ديگری ميراث غاليان.

چندین سال است که در مورد صحبت‌های عجیب فرزند ارشد مرحوم محمود حسابی، ایرج حسابی و بزرگ‌نمایی نهفته در آن مسائلی مطرح شده است و در نقد حرف‌های او بسیاری به سخن آمده‌اند. این بار این ناروایی‌های تاریخی پای دو نسخه‌پژوه و محقق را نیز به ماجرای دکتر حسابی کشانده است. دست بردن در تاریخ، پیش از این هم بسیار انجام می‌گرفته است