اخبار

ایزدبانوان در زمره ایزدان تأثیرگذار و معنابخش در زندگی مردم روزگار باستان بوده اند. آن ها نه تنها در بیشتر تمدن های باستانی همچون یونان، بین النهرین و... مورد توجه بوده اند، بلکه به طور خاص، با اندیشه ایرانیان باستان ارتباط داشته اند؛ از این رو، درک جهان معنوی باستان بدون توجه به زنانگیِ آشکار این الهگان نارسا و ناقص خواهد بود.

نام پوشی یا افشای نام یکی از بن مایه های برجسته در ادبیات حماسی است. هدف ما در این جستار بررسی نام از این منظر در شاهنامه فردوسی، منظومه های پهلوانی، و طومارهای نقالی است. بدین منظور این آثار با روش کتابخانه ای و تحلیل محتوا واکاوی شده اند.

هرمس که در متون دینی به اخنوخ و ادریس و در اسطوره به تات و هوشنگ شهرت دارد، از اولین انبیا و نزد برخی، مؤسس بسیاری از علوم و حکمت نیز میباشد. شخصیت، آثار و تفکر هرمسی نه تنها در متون دینی، بلکه در متون تاریخی، اسطوره و فلسفی نیز مطرح و بر بسیاری از ملل و افراد و افکار تأثیر گذار بوده است.

اگر در گذشته «اسطوره» بیشتر سینه به سینه منتقل می‏ شد و «حامل ‏آرزوها و آرمان‏ های انسان‏ های اولیه و تلاشی برای فهم هستی یا بازیابی هویت ملی» بود، امروزه بیشتر ظرف و مظروف وضعیت تراژیک انسان مدرن است. «اسطوره ‏ای» که هم در وضعیت زوال قرار گرفته و هم می ‏خواهد وضعیت خودِ گرفتار در زوال را روایت کند.

از اسطوره می توان به حقیقت رسید چهره ماندگار فلسفه در برنامه معرفت گفت: از اسطوره می توان به حقیقت رسید. هر اسطوره یک حقیقت در درون دارد و هر حقیقتی را می توان به زبان اسطوره بیان کرد.

علم‌باوری در دنیای مدرن، بسیاری را متقاعد كرده است كه دیگر اسطوره در زندگی بشر جایگاهی ندارد چراكه اسطوره پاسخی است وهمی به پرسش‌های بی‌شمار انسان‌های نخستین درباره جهان و با پیشرفت دانش، دیگر نیازی به چنین توجیهات غیرعلمی درباره پدیده‌های هستی وجود ندارد. اما در یك قرن اخیر اندیشمندانی این تصور را به چالش كشیده‌اند و از اهمیت اسطوره در زندگی امروز و اسطوره‌های دنیای مدرن سخن گفته‌اند.

مقوله اساطیر یکی از کلیدی ترین موضوعات فرهنگی است که در جامعه امروز ایران،‌ در میانه نیروهای فرهنگی متعارض، به چالش کشیده شده است. در جامعه امروز ایران انواع درکی که از اسطوره وجود دارد،‌از یک باور خرافی تا منشا هویت ملی و در نهایت یک امر فولکلوریک متغیر است. هرکدام از این دیدگاه ها،‌ بیش از آنکه مجادله ای مبتنی بر مبانی علمی باشند

اسطوره روایتی است که به انسانها در فهم رخدادهای معمول روانی و راه های رشد آنان در گذران زندگی کمک می­کند. رؤیا نیز پدیده یی طبیعی و خاص ناخودآگاه است که در عالم واقع تجلی می یابد. اسطوره و رؤیا بهره­مند از زبانی نمادینند که با نماد شناسی به رمز و راز آن ها پی خواهیم برد. بر مبنای مکتب یونگ رؤیای گشتاسپ، رؤیایی بزرگ است؛ زیرا دربرگیرندۀ سرشت جمعی اسطوره ای است.

«عرفان اسطوره ای»، نخستین و بنیادی ترین عرفانی است که تا اکنون انسان آن را ورزیده است. «عرفان اسطوره ای»، عرفانی است از آن انسان های کهن و اسطوره ای، که در سپیده دمان تاریخ، به گونه ای یکسر طبیعی و ناآگاهانه، آن را می آزموده اند و به کار می بسته اند.

در مورد شخصیت های شاهنامه بسیار گفته اند و بسیار نوشته اند، اما شاید در مورد کودکی این شخصیت ها قلمی نزده اند؛ حتی در مورد شخصیت های برجسته شاهنامه. این مقاله بر آن است تا نشان دهد کودکان در شاهنامه فراتر از یک کودک هستند و این به دلایلی مانند نقش ویژه آنها در آینده ای است که در شاهنامه ایفا می کنند. چه، نحوه رشد و رفتار ایشان در این سیر با کودکان دیگر بسیار متفاوت است.