اخبار

سرماي استخوان‌سوز سال ١٣٣٤ همه را به كنج خانه‌ها كشانده است. دهخدا بيمار شده و در كنج اتاقش در بستر افتاده است. نه رمقي در بدنش مانده و نه سويي در چشمانش. اسفند‌ماه است. دكتر معين به ديدنش مي‌آيد. دهخدا اندكي جان مي‌گيرد. مي‌داند كه اين مرد بعد از او بايد بار گران انتشار لغت‌نامه را بر دوش كشد. دهخدا زير لب چيزي زمزمه مي‌كند. دكتر جوان سرش را به سمت لبان علامه خم مي‌كند تا مقصودش را بفهمد. دهخدا تنها يك كلمه مي‌گويد: كه مپرس. نگاهش بر طاقچه اتاق دوخته شده و دايم مي‌خواند: كه مپرس. دكتر معين نگاه استاد را دنبال مي‌كند. روي طاقچه ديوان حافظي به چشم مي‌خورد. منظور دهخدا را در‌مي‌يابد. ديوان را مي‌گشايد و مي‌خواند:

علامه دهخدا از بزرگان ادب و فرهنگ این مرز و بوم است كه بی‌تردید همگان نامش را به واسطه لغتنامه سترگش می‌شناسند، اما جایگاه و مقام او به عنوان یك سیاستمدار و روزنامه‌نگار برجسته و ماندگار تنها در میان اهل فرهنگ و آنها كه با تاریخ معاصر آشنایی دارند، شناخته شده است. میرزا علی اكبر خان قزوینی به سال ١٢٥٧ خورشیدی در تهران به دنیا آمد، اما تباری قزوینی داشت و پدرش خان بابا خان از زمین‌داران متوسط این شهر بود كه پیش از تولد پسرش به تهران مهاجرت كرده بود. پدر علی اكبر در ١٠ سالگی فوت كرد و كار پرورش علمی او به عهده شیخ غلامحسین بروجردی از دوستان پدر شد.

محمد بقایی ماکان که به‌تازگی یک فرهنگ سه‌زبانه تألیف کرده، می‌گوید در «فرهنگ معین» و «لغت‌نامه دهخدا» مفاهیم امروزیِ زبان ذکر نشده است. این مترجم و پژوهشگر اظهار کرد: فرهنگی با عنوان «فرهنگ سه‌زبانه ماکان» تدوین کرده‌ام. این فرهنگ به زبان‌های فارسی،‌ انگلیسی و عربی در یک جلد تألیف شده و در انتشارات اقبال در دست چاپ است. فرهنگ دارای تقریبا 25 هزار مدخل است که معادلات، مترادفات و مشتقات هر واژه را نیز شامل می‌شود.