على‌اکبر دهخدا، ادیب، شاعر و منتقد اجتماعى معاصر. در سال ۱۲۹۷ق/ ۱۲۵۷ش، در تهران، در کوچۀ قاسم على‌خان محلّۀ سنگلج زاده شد. پدرش، خان باباخان، که مَلّاکى متوسّط از مردم قزوین بود، هنگامى که فرزند ارشدش، على‌اکبر، نُه ساله بود، درگذشت، و مادرش، که «مَثَل اعلاى مادرى» بود، ناگزیر پنج فرزند خود را «در کنف تربیت خود گرفت».
معروف است که دهخدا بر اثر نوعی سرخوردگی ناشی از فضای سیاسی و اجتماعی وقت، به لغت‌نامه‌نویسی (حدود ۳۰ سال) در زیرزمین منزلش رو آورد. البته حسن تقی‌زاده می‌گوید، زمانی که دهخدا در جنگ جهانی اول به چهارمحال بختیاری رفت، شوق تألیف لغتنامه در او برانگیخته شد. هرچند هر دو این‌ها در کنار هم می‌تواند واقعیت داشته باشد؛ یعنی شوقی بوده که بعدا شرایط یک توفیق اجباری پدید آورده است.
نخستین مراسم جایزه «علی‌اکبر دهخدا» برگزار می‌شود.
مصطفی محدثی خراسانی، با گرامیداشت جایگاه علی‌اکبر دهخدا در حوزه زبان فارسی، : عنوان «علامه» پیشوندی است که برای برخی از بزرگان استفاده شده است، اما یکی از مصداق های به حق آن که حتی معتقدم باید چیزی فراتر از آن برای دهخدا استفاده شود که بتواند وسعت و عمق و گستره معرفتی او را بیان کند.
حسن ذوالفقاری استاد دانشگاه تربیت مدرس در نشست تخصصی «دهخدای پارسی» ضمن ارائه مقاله‌ای به جنبه های مردمی دهخدا پرداخت و گفت: امثال و حکم خدمت بزرگی به فرهنگ عامه کرد.
کتاب مرجع روح بی قرار ایران دوستانی بود که روح خود را در کالبد خدمت رسانی به فرهنگ ملی ایران دمیده بودند و تالیف ، تحقیق ، نوشتن و نشر مقاله و کتاب از ارکان زیست آنان در طول عمر برکتشان بوده است.
شفیعی کدکنی گفت: کسانی که مفهوم ایران را به لحاظ فرهنگی در قرن بیستم حفظ کرده و گسترش داده‌اند و دلیل جاودانگی آن شده‌اند، افرادی هستند که در کنار بزرگان قدیم، مانند فردوسی و نظامی، باید به آنان احترام گذاشت و سپاس‌گزار آنان بود. اگر معدل همه کوشش‌های این قرن را بگیریم، علی‌اکبر دهخدا بالاترین جایگاه را در این میدان دارد.
مراسم گرامیداشت علامه دهخدا همزمان با سالروز درگذشت این شاعر، ادیب و بنیان‌گذار لغتنامه دهخدا برگزار می‌شود.
علی‌اکبر دهخدا... مردی برآمده از یک روزگارِ پرتنشِ سیاسی که در دوره‌های مختلفِ عمرش به خاطرِ شرایطِ سیاسی ایران وضعیت‌های گوناگونی را تجربه کرد. وضعیت‌هایی که هم در آن‌ها می‌توان اوجِ تن‌هایی و افسرده‌گی را دید نسبت به شرایطِ اجتماعی ایران، هم میل‌اش را به فعالیت. درواقع دهخدا برآمده از جریانی بود که سودای نجاتِ ایران را در سر داشتند با تئوریزه‌کردنِ ایده‌های حقوقِ بشری مدرن و بیانِ مدنیتی که جامعه‌ی ایرانی همیشه از آن محروم بود و درکی هم از آن نداشت.
صور اسرافیل، به دبیری علی اکبر دهخدا؛ نشریه ای است که تنها ۳۵ شماره از آن منتشر شد اما تاثیر بسیاری روی ادبیات و فرهنگ مطبوعات ایران به جای گذاشته است،
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید