تنها اندکی پس از صدور فرمان مشروطه در ایران به دست مظفرالدینشاه قاجار در چهاردهم مرداد سال ۱۲۸۵ خورشیدی، اگر تازهواردی به شهر بادکوبه میآمد، از دیدن سروصدای توفندهای که این رخداد در سراسر سرزمینهای قفقاز روسیه با خود به همراه آورده و سپس آن را مانند بارانی از بیم و امید بر سر و روی این شهر فروریخته بود، بیاندازه شگفتزده میشد.
در ماجرای فتح تهران، انقلاب و استبداد رودرروی یکدیگر ایستادند و تصمیمگیری درباره آینده ایران را به میدان جنگ سپردند. جنگی که با پیروزی قطعی هواداران مشروطیت به پایان رسید و به دوره موسوم به استبداد صغیر پایان داد.
سمیه سادات شفیعی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: مشروطه به عنوان یک بزنگاه تاریخی که وجه بسیار بارزی در صورتبندی آرمانها، ایدهها، تفکر، اندیشه و پروژه انسان ایرانی دارد، صرفا با رویدادها شناخته میشود و وقایع مختلفی که در آن رخ داده است، اما مهمتر از آن به نظرم توجه به صورتبندیهای مختلفی است که از نیازها، آرمانها و انگیزههای انسان ایرانی در آن دوره اتفاق افتاده است و این صورتبندیها در نشریات زنانه خودش را به بهترین شکل ممکن نشان میدهد.
مسعود کوهستانینژاد گفت: در باکو با لیاخوف مصاحبه میشود و درباره ماجرای فتح تهران از او سوال میکنند. او میگوید در منجیل نیروهایمان را جلوی سپهدار اعظم و قوای مشروطهخواهان چیده بودیم تا مانع از ورود آنها به تهران شویم. نمیدانم چه اتفاقی افتاد که نیروها شبانه عقب کشیدند و راه را برای فتح تهران باز کردند!
حسن حضرتی با اشاره به اینکه اسناد کتاب «مشروطه ایران به روایت عثمانی» نشاندهنده سیاستها و رویکرد دولت عثمانی به تحولات مشروطه ایران است، گفت: این اسناد به خوبی نشان میدهد که رویکرد عثمانی نسبت به مشروطه ایرانی چیست. درباره کلیت موضوع میتوان گفت موضع دولت عثمانی درباره مشروطه ما موضع پیچیدهای است که بسیاری از پژوهشگران به آن توجه نکردهاند.
بحث درباره مشروطه ایرانی از جنبههای گوناگون بیپایان به نظر میرسد و از همان نام این رویداد آغاز میشود، آن را «انقلاب» بخوانیم، یا «جنبش» یا «نهضت» یا... منشأ و نقطه آغازین آن كجاست؟ شكست ایرانیان از روسها در عصر فتحعلیشاه كه با آن گفتار مشهور عباس میرزا ولیعهد در گفتوگو با مرد فرنگی بارها تكرار شده یا شیوع بیماریهای فراگیر مثل وبا و مرگو میر و فلاكت مردم؟
بهمناسبت صدوپانزدهمین سالگرد انقلاب مشروطه، در چهاردهم و پانزدهم مرداد، همایش مجازی دوروزهای با عنوان «مشروطهخواهی و تحول مفاهیم بنیادی در ایران معاصر» توسط مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار شد.
به اعتقاد منصوره اتحادیه؛ در دوران مشروطه هدف مردم از این حرکت اجرای عدالت بود. آنها میخواستند قانون اجرا شود و ظلم از جامعه رخت بر ببندد. آن زمان دادگاهی جهت احقاق حق مردم وجود نداشت. به همین روی مردم مدام در مضیقه قرار داشتند و در محاکم بر اساس قانون معینی عمل نمیشد لذا اولین تقاضای آنها تاسیس عدالتخانه بود.
وقتی از مشروطه سخن به میان میآید، بیدرنگ به نام استاد ناصر تکمیل همایون برمیخوریم. بهگفته خود دکتر تکمیل همایون که عضو هیأت علمی پژوهشکده تاریخ پژوهشگاه علومانسانی و مطالعاتفرهنگی است، تقریباً همه کتابهایی که تاکنون در مورد مشروطه نوشته شده، از نگاه او جا نمانده است.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید