اخبار

محدوده‌ امروزین كشور افغانستان كه در گذشته خراسان نام داشت، در دوران تیموریان(771- 911ق.) محل حضور سه فرقه‌ مهم صوفیانه‌ شیعی این عصر بود. این سه فرقه‌، در همین دوران شكل گرفتند و گسترش یافتند. طریقه‌ نعمت¬اللهیه، نخستین این فرقه‌هاست كه شاه نعمت الله ولی بنیانگذار آن بود. طریقه حروفیه، دومین این فرقه‌هاست كه فضل الله استرآبادی بنیانگذار آن بود و پیروان آن در هرات به جان شاهرخ خان تیموری سوء قصد كردند. نوربخشیه نیز سومین فرقه‌ است كه در این مقطع و در این منطقه از سرزمین های اسلامی حضور و نفوذ داشت و سید محمد نوربخش، رهبر آن بود.

علمای اهل سنت معتقدند: وهابیت در خیلی از مسائل متعارض با فقه اولیه اهل سنت عمل می کنند. یکی از مسائلی که در میان اهل سنت درباره آن اجماع وجود دارد مسئله ساخت بنا بر قبور بزرگان است.

در دوران حیات پیامبر اسلام (ص) همه ضوابط و احکام زندگی آیینی و اجتماعی پیروان او با امضاء و یا تأسیس او معین می‌شد، اما پس از رحلت او جماعتی از علمای امت که بعداً فقیهان نامیده شدند، به اجتهاد فقهی پرداختند تا در سه قلمرو «عبادات»، «معاملات»، و «سیاسات» ضوابط و حکم‌هایی جدید از کتاب و سنت استنباط کنند و از این طریق ادامه حیات اجتماعی مسلمانان را به عنوان «امت اسلامی» ممکن سازند. این جماعت که به تدریج بر تعداد آن‌ها اضافه می‌شد، در قرون آغازین اسلام تقریباً در همه قلمروهای زندگی آیینی و یا «اجتماعی»، «سیاسی» و «اقتصادی» مسلمانان تکلیف همه مسائل را روشن می‌کردند. همواره، گسترۀ فتواهای فقهی آنان تقریبا به اندازۀ گسترۀ زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان در آن قرن‌ها و متناظر با آنها بود. فتاوا و احکام که از مفتی‌ها و قاضی‌ها صادر می‌شد و به وسیلۀ محتسبان و سایر عوامل اجرایی خلفاء به مقام اجراء در می‌آمد تقریبا همۀ ابعاد زندگی اجتماعی و آئینی امت را پوشش می‌داد و چندان چیزی از محدودۀ نظری و عملی آن‌ها بیرون نمی‌ماند.

حکمت از آن جهت که می‌خواهد به زندگی مردم جان ببخشد و از ملال تکرار بکاهد به شعر نزدیک است و چیزی از ابداع هم در آن وجود دارد؛ اما حکمت همواره ناظر بر زندگی و صفا و سلامت است و به این جهت ضرورتا شعر نیست. اگر شعر مستقیما به صلاح کاری ندارد و از طریق بنیانگذاری در زندگی مردم عمل می‌کند؛ حکیم از امکان‌ها و فروبستگی‌های افق و احیانا از لغزشگاه‌های راه و خطرها و دشواری‌ها و از شرایط گشایش افق می‌گوید. سعدی در نظم و نثر خود و حتی گاهی در غزلیاتش درس زندگی داده است. به تعبیر دیگر حکمت خردمندی و البته زیباترین صورت خردمندی است. پس نسبت میان شعر و حکمت عموم و خصوص من‌وجه است. چنانکه حکمت می‌تواند شعر باشد و چه بسیار شعرها که عین حکمت است؛ اما همه شعرها حکمت نیست و همه حکمت‌ها را نمی‌توان شعر دانست.

آنچه در پى خواهد آمد، شرح کوتاهى از یکى از ارکان و اصول مهم عرفان، یعنى وصف«عشق و عشق ورزى‏هاى»بزرگانى است که مستانه به همه آیات الهى و در عین حال به یک مبدأ عشق مى‏ورزیدند.آنان که بدین پایه از محبّت دست یازیدند، در حقیقت«اصطرلابى»براى مکاشفه و تبیین اسرار و رموز ماوراء طبیعت، به دست آوردند که به وسیله آن توانستند به شرح و تفسیر اسرار قرب خداوندى بپردازند و با استمداد از این ابزار، به اسرار عالم هستى پى ببرند.البته، پر واضح است که عشق براى ایشان در حکم ابزارى معنوى بود که دوگانگى‏هاى صورى ناشى از وهم و جهل و حجاب را مى‏زدود و آینه قلبشان را چنان جلا مى‏داد که در اوج عشق ورزى، با پر عشق به پرواز درآمده و فارغ از همه چیز7 حلاج‏وار، مستانه، سرود عاشقانه«انا الحق»سر داده و پایکوبان براى ترسیم معاشقه میان عبد و ربّ، به سوى مسلخ شتافته و یا از فرط محبّت، همچون ابو یزید بسطامى«لیس فى جبّتى سوى اللّه»را به بهاى اتمام ارتداد و زندقه، در حال وجد و خلسه بر زبان مى ‏راندند:این همه در پرتو حبّ الهى میسّرشان گردید و به حقّ مصداق‏«والّذین آمنوا أشدّ حبّا للّه»\} (1) واقع شدند.

توان طرح مساله غیر متناهی از ویژگی های بشر است. او درباره غیر متناهی می اندیشد ولی به روشنی می داند که آنچه در اندیشه دارد محدود و متناهی است. این سخن تنها به حوزه اندیشه محدود نمی شود، بلکه در ساحت خواسته ها نیز صادق است؛ زیرا انسان غیر متناهی را می خواهد و آن را می جوید ولی آنچه به دست می آورد، غیر متناهی نیست. حکمای الهی تقسیمات اولیه وجود را از مسائل هستی شمرده درباره آنها به بحث و بررسی پرداخته اند.

درآغاز مراسم علی اصغر محمدخانی به ارائه گزارشی درباره نحوه بررسی رساله‌ها و اینكه وضعیت نشر آثار فلسفی در گذشته چگونه بوده است پرداخت و نام رساله برگزیده را كه از آقای دكتر رضا كوهرنگ بهشتی از دانشگاه اصفهان با عنوان «پروكلوس» و تدوین گونه‌ای جامع‌الهیات یونانی برمبنای فلسفه افلاطون اعلام كرد. همچنین رساله تشویقی نیز با عنوان بررسی تغییر هایدگر از آموزه موجود و ناموجود در محاوره سوفسطاری افلاطون كه توسط خانم دكتر صدیقه موسی‌زاده نعلبند از دانشگاه تبریز در این مراسم اعلام شد.

سیدحسین نصر، فیلسوف و متاله ایرانی، چهره‌ای شناخته‌شده و موثق است كه در طول بیش از ٦٠ سال فعالیت علمی از حكمت خالده و امر قدسی دفاع كرده است و همواره با نقد تمدن جدید از سنت دفاع كرده است. یكی از دغدغه‌های سیدحسین نصر، بحث تمدن اسلامی و احیای این تمدن بوده و هست.

دومین میزگرد گروه اندیشه انجمن اندیشه و قلم با عنوان «قرآن کلام خدا یا رویای نبی؟» با حضور سیدیحیی یثربی، استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی و خلیل قنبری، استاد دانشگاه ادیان و مذاهب، امروز (23‌تیر) از ساعت 17:30 تا 19:30 با همکاری خانه اندیشمندان علوم انسانی در محل این خانه برگزار می‌شود

پیش از آغاز این گفت‌وگو ضروری‌ست تا مفهوم «موسیقیِ تفکر» کمی توضیح داده شود. در اندیشه علیرضا مشایخی، این مفهوم به موسیقی‌ای اطلاق می‌شود که در روال تمدن، همراه دیگر مظاهر و مؤلفه‌های تمدن تکامل یافته، و حامل تفکر آهنگساز به «صدا» است. به‌بیان دیگر «موسیقیِ تفکر»، بر تلقی آهنگساز از «صدا» دلالت دارد. این رویکرد در اندیشه علیرضا مشایخی، به تعریف موسیقی منجر می‌شود. مبتنی بر تعریف او «موسیقی، دیالکتیکِ صدا و سکوت، تداوم تفکر و راهی به‌سوی حقیقت است.»