رئیس فرهنگستان علوم: عقل را در هنر و فلسفه می‌یابیم

1395/4/23 ۰۸:۱۸

رئیس فرهنگستان علوم: عقل را در هنر و فلسفه می‌یابیم

درآغاز مراسم علی اصغر محمدخانی به ارائه گزارشی درباره نحوه بررسی رساله‌ها و اینكه وضعیت نشر آثار فلسفی در گذشته چگونه بوده است پرداخت و نام رساله برگزیده را كه از آقای دكتر رضا كوهرنگ بهشتی از دانشگاه اصفهان با عنوان «پروكلوس» و تدوین گونه‌ای جامع‌الهیات یونانی برمبنای فلسفه افلاطون اعلام كرد. همچنین رساله تشویقی نیز با عنوان بررسی تغییر هایدگر از آموزه موجود و ناموجود در محاوره سوفسطاری افلاطون كه توسط خانم دكتر صدیقه موسی‌زاده نعلبند از دانشگاه تبریز در این مراسم اعلام شد.


مراسم اهدای دومین دوره جایزه دكتر رضا داوری اردكانی عصر روز گذشته در موسسه فرهنگی شهر كتاب برگزار شد.

 درآغاز مراسم علی اصغر محمدخانی به ارائه گزارشی درباره نحوه بررسی رساله‌ها و اینكه وضعیت نشر آثار فلسفی در گذشته چگونه بوده است پرداخت و نام رساله برگزیده را كه از آقای دكتر رضا كوهرنگ بهشتی از دانشگاه اصفهان با عنوان «پروكلوس» و تدوین گونه‌ای جامع‌الهیات یونانی برمبنای فلسفه افلاطون اعلام كرد. همچنین رساله تشویقی نیز با عنوان بررسی تغییر هایدگر از آموزه موجود و ناموجود در محاوره سوفسطاری افلاطون كه توسط خانم دكتر صدیقه موسی‌زاده نعلبند از دانشگاه تبریز در این مراسم اعلام شد.

در این مراسم دكتر سیدحمید طالب‌زاده به عنوان اولین سخنران به نمایندگی از هیأت داوران درخصوص رساله برگزیده نكاتی را طرح كرد. وی در بخشی از سخنانش گفت: از زمانی كه حیات بشر در كره زمین شروع شده فلسفه هم پدید آمده است و فلسفه در معنای عامش درباره مبادی و آغاز جهان است. اما چرا گفته‌اند فلسفه از دوره یونان شكل گرفته است. برای این است كه میتوس برای نخستین بار تفسیر معقول شده است.

دكتر طالب‌زاده همچنین گفت: فلسفه از زمان پیدایش با رسوخ در باورها آنها را معقول كند. یعنی عبور ازمتزلزل‌ها به ثبات. این چیزی است كه در یونان به وقوع پیوست. اما پروكلس كه در این رساله به آن پرداخته شده است. پروكلس با رجوع به افلاطون افكار مسیحی را اپیستمه كرد و با رجوع به آرای افلاطون باورهای دینی پدید آورد. و زمینه‌ای به وجود آورد كه نمونه بارزی و الگویی برای فلسفه‌های دینی بود.

وی همچنین رساله برنده شده را پر محتوا و غنی توصیف كرد و گفت: آشنایی مؤلف به زبان یونانی بر غنای پایان‌نامه افزوده است این رساله نمونه‌ای از رساله استاندارد كه حد رساله دكتری را داراست. دكتر سعید بینای مطلق، استاد دانشگاه اصفهان و استاد راهنمای رساله برگزیده شده نیز به ایراد سخن پرداخت و گفت: از آنجایی كه رساله درباره یونان است باید گفت كه پژوهش‌های یونانی به چه كار ما می‌آید. وقتی كه از فلسفه‌های یونانی صحبت می‌كنیم چه تصوری از این دوران داریم. برخی معتقدند یونان سرآغاز مطلق فلسفه است و همچنین یونان را سرآغاز فلسفه در غرب می‌دانند و این دو رویكرد قابل توجه است. ما رویكرد سوم هم می‌توانیم یاد كنیم فلسفه یونان در گسست از فلسفه یونان از فلسفه غرب یاد كنیم. به‌عبارتی فلسفه یونان جزوی از جهان اندیشه است كه ایران باستان و مصر و حتی هند هم سهم داشته است.

وی اظهار داشت: ضرورت پرداختن به فلسفه یونان برای ما چیست برای پرسش باید گفت كه توجه به فلسفه یونان می‌تواند به استحكام اندیشه مدرن به ما یاری كند كه بنیان‌های اندیشه را تقویت كنیم. پرداختن به فلسفه یونان به تعریف و جایگاه فلسفی اسلامی در ایران امروز كمك می‌كند. بنابراین فلسفه اسلامی به‌عنوان فلسفه‌ای برای ما جدی‌تر تلقی شود.

دكتر بینای مطلق تأكید كرد:‌ آشنایی با فلسفه یونان به ما می‌آموزد كه تغییرهای رایج و مدرن از یونان به تنهایی برتر نیستند و تفسیرهای دیگر هم می‌تواند مورد توجه قرار گیرد و نگرش‌های دیگری هم به فلسفه یونان امكان‌پذیر است.

دكتر ضیاء شهابی، استاد فلسفه، در این مراسم گفت: افلاطون هنوز هم شاید بیشتر از هر فیلسوف دیگری آموزگار خردمندی باشد همانطور كه استاد ارسطو بود.

وی در بخش دیگری از سخنانش به آموزه هایدگر و درسگفتارهای او درباره افلاطون و ارسطو صحبت كرد.

در ادامه این مراسم دكتر رضا داوری اردكانی، استاد فلسفه و رئیس فرهنگستان علوم به ایراد سخن پرداخت. وی در آغاز سخنانش از برگزاركنندگان این مراسم تجلیل و قدردانی كرد و گفت: من یك كلمه درگذشته گفته‌ام و شاید برخی قبول نداشته باشند اما معتقدم آدمی با تفكر آدمی می‌شود. این تفكر چه لوازمی دارد جالب توجه است. همه قبول نمی‌كنند ما به فلسفه نیاز داریم مردم به درستی می‌پندارند كه فلسفه نان و آب نمی‌شود.

اگرچه فلسفه برای استاد فلسفه نان است. اما فلسفه نان نمی‌شود. فلسفه ممكن است جام شوكران بیاورد.

وی افزود: در كدام دوران چین در همه شئون عظمت داشته است. یامپرس قرن ششم قبل از میلاد را عصر رونق تفكر در جهان می‌داند. در سراسر جهان آن روز نشاطی بود، اگر تمامی اقوام را یكی‌یكی ببینید كه هر وقت تفكر بوده خردمندی و نشاط بوده است. و هر وقت تفكر غایب بوده درماندگی آمده است.

دكتر داوری اردكانی افزود: فلسفه یكی از انحاء تفكر بوده است و فلسفه یكی از وجوه تفكر در غرب بوده است.

چیزی كه در یونان به وجود آمده و در جای دیگر نظیرش كمتر دیده می‌شود.

رئیس فرهنگستان علوم با اشاره به این كه هر جا فلسفه بوده گشودگی در شئون دیگر زندگی می‌بینیم گفت: هر جا فلسفه هست خردمندی هست. خردمندی كه ما می‌گوییم خرد عملی است. اما آیا فلسفه خردمندی است. ما سیاستمدارانی داریم كه خردمندند اما فلسفه نخوانده‌اند. شاید بهتر این كه فلسفه نخوانده‌اند چرا كه مشغله‌‌ای فلسفه ایجاد می‌كند. فلسفه راهنمای عمل است. فلسفه در عمل زندگی، معاش، سیاست و ترتیب زندگی مددی نمی‌رساند.

اما بنایی را محكم می‌كند و با تحكیم بنای خرد به امور جزیی زندگی مدد می‌رساند. ما معمولاً بین خرد و هوش اشتباه می‌كنیم. هوش كارساز فردی و مسائل شغل و مسائل عملی زندگی روزمره را می‌تواند حل كند. اما عقل ارثی نیست. در یك تاریخ هست و در یك تاریخ قوی و در جای دیگر ضعیف است. عقل را در هنر و فلسفه می‌یابیم. هنر با خردمندی سروكار دارد.

دكتر داوری تأكید كرد: من همواره فكر كرده‌ام كه چه نسبتی در كتاب اخلاق ارسطو میان خردمندی و دوستی است، پیوندی میان این دو هست كه آثارش را می‌بینیم.

دكتر داوری در پایان گفت: فلسفه وداد می‌آورد و مردم نیز به وداد نیازمندند.

پس از سخنرانی دكتر داوری از برگزیدگان دومین دوره جایزه دكتر رضا داوری اردكانی تقدیر به عمل آمد.

دكتر صالحی، معاون فرهنگی وزارت ارشاد، نیز پس از مراسم تقدیر سخنانی ایراد كرد. وی گفت: این جوایز مشوق فرهنگی در كشور هستند. ما اكنون در یك فضای چهل تكه و گسست هستیم. ما شاید در هیچ روزگاری مانند امروز مانند چنین گسستهایی گرفتار نبودیم. دكتر داوری از جمله افرادی هستند كه به این گسستها اندیشیده‌اند و سعی كردند روزنه‌‌ای بیابند كه از این گسستها كاست. همچنین این دریچه راه را با تفكر باز كنند نه با شبه تفكر. آقای دكتر داوری سهم قابل توجهی در این مسیر دارند و خوشحالیم كه راهی كه ایشان پیمودند و جایزه‌ای كه به نام ایشان است راهی برای ما باشد.

در پایان این مراسم برگزیدگان جوایز دكتر داوری اردكانی به ایراد سخن پرداختند.

منبع: اطلاعات

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: