اخبار

تاب حدایق الدقایق نسخه منحصر به فردی است که ابوالحسن وحیدالدین ابن زین­الدین حاجز بن اسفرغابادی نگاشته‌است. تاریخ دقیق تألیف کتاب مشخص نیست اما آنچه مسلم است، میرجان آن را در نیمه اول قرن دهم تألیف کرده است. میرجان در حدایق به شرح سخنان شیخ جلال الدین محمد، پیر و مراد خود پرداخته است. مؤلف از بزرگان سلسله نقشبندیه بوده، به ناصرالدین عبیدالله، از خواجگان نقشبندیه نیز ارادت داشته است.

مسئله حدوث عالَم از دیرباز مطمح نظر حکما و فلاسفه بوده است؛ این مسئله در حوزه تفکر اسلامی، به دلیل ارتباطی که با مضامین دینی داشته است، مورد توجه و بررسی بسیار قرار گرفته است؛ به گونه ای که چندین نظریه برای به تصویر کشیدن حدوث عالَم از سوی متفکرین مسلمان در طول تاریخ تفکر اسلامی و در عرصه های کلام، فلسفه و عرفان، طرح شده است.

علم کلام از زمان آغاز تاکنون تحولات زیادی داشته است. سه مکتب مهم در این دانش، یعنی اعتزال، اشعریت و شیعه، بیش ترین بحث ها و مهمترین تحولات را در مقایسه با دیگر نحله ها درون خود داشته اند.علم کلام از زمان آغاز تاکنون تحولات زیادی داشته است. سه مکتب مهم در این دانش، یعنی اعتزال، اشعریت و شیعه، بیش ترین بحث ها و مهمترین تحولات را در مقایسه با دیگر نحله ها درون خود داشته اند. نسبت میان فلسفه و کلام از جمله مباحثی است که درباره هر سه مکتب مطرح است. سؤال اساسی در این باره این است که این سه مکتب از آغاز تا اوج فعالیت خود چه نسبتی با فلسفه داشتند؟ پرسش دقیق تر آن است که بگوییم: کلام اسلامی تا چه اندازه و چگونه از فلسفه بهره برد؟ و به عبارت دیگر چگونه ساختار فلسفی پیدا کرد؟

در مورد بررسی زمینه های پیدایش این ارتباط می باید، به گذشته های دور رجوع کرد. ریشه ی این زمینه و بستر را می توان در قرن پنجم هجری قمری جستجو کرد. آسیای صغیر که از دیر باز مهاجر پذیر بود، با ورود ترکمانان سلجوقی به آن سرزمین، رنگ دیگری گرفت. پیشتر اقوام دیگری چون: یهودیان ، ارامنه و اعراب که هر یک به دلایلی سرزمین های اصلی خویش را ترک کرده بودند، سبب به وجود آمدن دو فرهنگ متفاوت یعنی شهری و روستایی در آن ناحیه شدند.

نسخه‌های خطی، که از آنها با عنوان میراث مکتوب تعبیر می‌شود، نشانه فرهیختگی و دانایی، و معرف هویّت تمدّنی و دینی ماست، و ما برای شناخت گذشتة خود، باید به احیا و تصحیح این آثار مکتوب بپردازیم. کسی که برگة هویت و شناسنامه نداشته باشد، مجهول می‌ماند و نمی‌تواند واقعیت وجودی خود را به اثبات برساند. اگر ما نیز نسبت به آثار و مآثر ملّی و دینی خود بی‌تفاوت و بی‌توجّه باشیم، یقیناً جایگاه رفیعی در جهان نخواهیم داشت و به معروفیت و محبوبیّت دست نخواهیم یافت. تلاشهای بسیاری برای شناخت، احیا و تصحیح آثار خطّی ایرانی و اسلامی شده است، امّا با توجّه به گسترة فراخ دامن آثار خطّی، این کوشش‌ها کافی و وافی نیست و نیاز به توجّهات و تلاش‌های افزونتری دارد.

«درد جاودانگی» میگل دِ اونامونو، شاعر، نویسنده و فیلسوف اسپانیایی در میان بیش از پنجاه اثر او شاهكارش تلقی می‌شود. این كتاب را بهاءالدین خرمشاهی سالیان پیش ترجمه كرده بود و چندی‌پیش با ویراست سوم به چاپ دهم رسید. خرمشاهی در شناخت اونامونو - نویسنده‌ای كه از متفكران طراز اول اگزیستانسیالیست مسیحی اسپانیا بعد از كی‌یركگور است- سهم بسزایی داشته است. او ترجمه این كتاب را یادگاری از تشویقِ غلامحسین ساعدی و كامران فانی خوانده است. همان‌طور كه در مقدمه جامع به قلم آمالیا الگرا آمده است آثار متعدد اونامونو به نظم و نثر به یك معنا زندگینامه خودنوشت او است، اما نه زندگینامه به معنای روایی و تاریخی آن، چنان كه در قرن نوزدهم شایع شده بود

نسخه خطی و مصور هزار و یك شب، محفوظ در كاخ گلستان، واپسین نسخه خطی مصور فارسی در سطح درباری و یكی از فاخرترین آنهاست كه در دورۀ قاجار تدوین شده است. این نسخه به مدیریت هنری ابوالحسن غفاری معروف به صنیع الملك (د. 1283ق/ 1867م) و با همكاری سی و چهار هنرمند نگارگر، مذهب، جلدساز و صحاف در طی هفت سال (1269ـ1276ق/ 1853ـ1860م) به انجام رسیده است. گر چه نام برخی از هنرمندان فعال در این پروژه بر ما معلوم است، ولی نام نگارگران آن همواره در زیر سایه سنگین نام صنیع الملك، نقاش باشی دربار ناصری، پنهان مانده است.

ابن‌بوّاب حتی در افشا و آموزش خط قلم کتابت که از اهم امور فنی خوشنویسی است، امساک می‌کرد و از آن جهت نمونه‌های کتابت آموزشی او امتیاز سرمشق‌های قطعاتش را ندارد؛ زیرا برخلاف آنچه شایع است، قلم نسخ که ابداع اوست و عنوان و انتساب آن از حد تواتر تجاوز کرده است، باید بر تسلط بر خط مشخص و فنی صورت گرفته باشد. حتی خلفای فاطمی مصر که گنجهای بی‌شماری از این قبیل قلم‌ها را محفوظ داشتند، قلم‌های قط ابن بواب را در موزه‌ها و خزائن خود نگهداری می‌کردند و قلم‌های قط او را در کنار قلم «یاقوت» قابل محافظت می‌دانستند، در صورتی که رأی صاحب‌نظران بر این است که ابن‌بواب در ترتیب قط قلم اهتمام لازم را نداشته است.

نگاهی کوتاه به پروژه فکری عبدالله العروی عبدالله العروی (۱۹۳۳. م، مراکش) مورخ و رمان‌نویس و متفکر مغربی، یکی از برجسته‌ترین اندیشه‌ورزان معاصر جهان عرب است که پیرامون «گسست معرفتی» با میراث اسلامی-عربی، اضطرابات مدرنیته و قضایای نهضت را قلم زده است.

‌ ‌‌‌از‌ پیـش از هوسرل تا به امروز فیلسوفان از روشی به نام پدیدارشناسی سخن‌ گفته‌اند.این‌ روش‌ بـجای آنـکه مـوضوعات خود را توضیح دهد توصیف می‌کند.تفاوت پدیدارشناسی هوسرل با دیگران در شرایطی‌ است که هر پژوهشی بـاید داشته باشد تا بتوان آن را پژوهش پدیدارشناختی‌ نامید.به نظر هوسرل، تنها‌ هنگامی‌ پدیدار شـناس معتبری می‌تواند آغاز بـه پدیـدارشناسی کند که تأویل استعلایی-پدیدارشناختی را قبلا انجام داده باشد.