مظهر راستی و درستی / دکترمهدی محقّق

1394/9/28 ۰۹:۵۷

در سال‌های نخستین که من دروس حوزوی را در مدرسه مروی در تهران شروع کرده بودم، دوستِ درسی به نام کمال‌الدین نوری داشتم – که بعداً خود را کیانوری نامید و یکی از قضات عالی‌رتبه در تهران گردید. پدر این دوست، در مدرسه مروی، حجره داشت و داماد شیخ‌فضل‌الله نوری بود. من با این دوست کتاب «هدایه و انموذج»، در نحو، را مباحثه می‌کردیم و بیشتر مباحثه ما در پشت بام مدرسه صورت می‌گرفت – که در زمستان آفتاب گرمی هم داشت.

دیباچه ای بر کتاب زندگینامه و خدمات علمی و فرهنگی مرحوم استاد حاج احمد سیاح

در سال‌های نخستین که من دروس حوزوی را در مدرسه مروی در تهران شروع کرده بودم، دوستِ درسی به نام کمال‌الدین نوری داشتم – که بعداً خود را کیانوری نامید و یکی از قضات عالی‌رتبه در تهران گردید. پدر این دوست، در مدرسه مروی، حجره داشت و داماد شیخ‌فضل‌الله نوری بود. من با این دوست کتاب «هدایه و انموذج»، در نحو، را مباحثه می‌کردیم و بیشتر مباحثه ما در پشت بام مدرسه صورت می‌گرفت – که در زمستان آفتاب گرمی هم داشت. از پشت بام مدرسه مروی، دریچه‌ای به مدرسه سپهسالار قدیم باز می‌شد که روزها، صدای کسی را می‌شنیدیم که برای چند تن درس صرف و نحو می‌داد و ما بدون اینکه معلم و شاگردانش را بشناسیم، دریافتیم که رابطه معلم و شاگردان، بسیار قوی و استوار است. روزی برای شناسایی بیشتر آنان، راهیِ مدرسه سپهسالار قدیم شدیم و دیدیم که معلم آقای ‌شیخ‌عبدالجواد حکیمی است – که بعداً او را به عنوان دکتر فلاطوری، استاد دانشگاه کلن و هامبورگ آلمان، می‌شناختیم. از میان شاگردان، دو تن را می‌شناختم که یکی شیخ‌جواد مناقبی بود که بعدها داماد علامه طباطبایی، و از وعاظ مشهور تهران، گردید، و دیگری آقای احمد سیّاح بود که علاوه بر تحصیل علوم حوزه، کتابفروشی و انتشارات هم، به نام «اسلام» در خیابان بوذرجمهری، داشت – که آن کتابفروشی و انتشارات، مرکز اهل علم، ازجمله مرحوم میرزاابوالحسن شعرانی، بود.

مرحوم حاج‌احمد سیّاح، در ضمن کسب و کار، به مطالعه و تحقیق نیز می‌پرداخت و کتاب‌های متعدد به ویژه درباره لغت تألیف کرد – که هنوز مورد استفاده استادان و دانشجویان ادب فارسی و عربی قرار می‌گیرد. نکوداشت افرادی همچون احمد سیّاح – که علاوه بر کسب و کار، ارتباط خود را با علم و دانش قطع نکرده‌اند – باید سرمشقی برای اهل دین و حرفه ناشران و کتابفروشان باشد که نه تنها ارتباط استوار خود را با اهل علم و مؤلفان حفظ کرده‌اند، بلکه خود عملاً مباشرت در تألیف و تصنیف کتابی مفید داشته‌اند. از میان این‌گونه افراد باید از حجّت‌الاسلام شیخ‌حسن مصطفوی نام برد که ایشان نیز، در همین خیابان بوذرجمهری، کتابفروشی دارند که مرکز تردّد و رفت و آمد فضلای تهران است و خود نیز با تألیف کتابِ چند جلدیِ «التحقیق فی کلمات القرآن» قرآن‌پژوهان و استادان و دانشجویان علوم قرآنی را یاری داده‌اند. امید است که ایشان نیز دعوت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی را برای برگزاری مجلس تکریمِ خود بپذیرند و این‌گونه بزرگداشت‌ها الگویی باشد برای صنف کتابفروشان که فقط ارتباط فیزیکی و مادّی با کتاب نداشته باشند، بلکه خود نیز در رشته‌هایی که مورد علاقه‌شان است آثار علمی و تحقیقی تولید نمایند.کسانی که آشنایی نزدیک با مرحوم احمد سیّاح داشته‌اند، خاطرات و نظرهای خود را درباره این مرد فاضل در این زندگی‌نامه مرقوم داشته‌اند و نیز سجایای اخلاقی او را هم به تفصیل یاد کرده‌اند، من خود به‌شخصه در مدت بیش از هفتادسال آشنایی با ایشان به‌جز راستی و درستی و صداقت و تواضع و پاکی و پارسایی، چیزی از آن مرحوم ندیده‌ام. از خداوند بزرگ خواستاریم که باران‌های رحمت خود را بر آن فاضلِ از دست رفته فرو ریزاند و او را در بهشت‌های برین خود قرار دهد.از مرحوم حاج‌احمد سیّاح، آثار فراوانی باقی مانده که بیشتر آنها در مباحث دینی و عقیدتی است. همچنین کتاب‌هایی برای استفاده استادان و دانشجویان و طلاب حوزه‌های علمیّه تألیف کرده‌اند از جمله: فرهنگ دانشگاهی فارسی – عربی، عربی – فارسی و نیز فرهنگ بزرگ جامع نوین (ترجمه المنجد با اضافات) و همچنین فرهنگ کوچک دانش‌آموز٫ «انجمن آثار و مفاخر فرهنگی» این افتخار را دارد که با بزرگداشت از مرحوم احمد سیّاح، فصل تازه‌ای در بزرگداشت‌های خود می‌گشاید و دایره اهداف خود را بیش از پیش توسعه می‌دهد. امید است که خداوند، انجمن را در اهداف مقدّسه خود موفق و مؤید بدارد. بمنّه تعالی و کرمه

آذرماه ۱۳۹۴

منبع: روزنامه اطلاعات