1397/7/11 ۰۸:۵۷
دو سال پس از آنكه در تقویم روزی برای تهران تعیین شده است احمدمسجدجامعی، وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی و عضو شورای شهر تهران تاكید كرد: ما در تهران 320 اثر ثبت شده داریم و تلاش ما بر این است كه این 320 اثر را در روز تهران برای شهروندان و گردشگران معرفی كنیم كه البته برای این امر تورهای ویژه تهرانگردی تدارك دیده شده است.مرداد ماه دو سال قبل بود كه اعضای شورا بعد از چندین جلسه بالاخره رای به نامگذاری روزی به نام «تهران» دادند. در این جلسه اعضای شورای شهر تصویب كردند كه به مناسبت دویست و سی و مین سالگرد اعلام تهران به عنوان پایتخت، از این پس هرسال ١٤ مهر به نام روز «تهران» سند بخورد.
حمیدرضا خالدی: دو سال پس از آنكه در تقویم روزی برای تهران تعیین شده است احمدمسجدجامعی، وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی و عضو شورای شهر تهران تاكید كرد: ما در تهران 320 اثر ثبت شده داریم و تلاش ما بر این است كه این 320 اثر را در روز تهران برای شهروندان و گردشگران معرفی كنیم كه البته برای این امر تورهای ویژه تهرانگردی تدارك دیده شده است.مرداد ماه دو سال قبل بود كه اعضای شورا بعد از چندین جلسه بالاخره رای به نامگذاری روزی به نام «تهران» دادند. در این جلسه اعضای شورای شهر تصویب كردند كه به مناسبت دویست و سی و مین سالگرد اعلام تهران به عنوان پایتخت، از این پس هرسال ١٤ مهر به نام روز «تهران» سند بخورد.
چرا ۱۴ مهر؟
بر اساس گفته مورخان ٢٣٠ سال قبل، آقا محمدخان قاجار، روز یكشنبه ۱۱ جمادیالثانی ۱۱۶۴ همزمان با عید نوروز در كاخ گلستان تاج سلطنت ایران را بر سر گذاشت و تهران را به عنوان پایتخت كشور معرفی كرد. گرچه آن روزها، وی حتی تصورش را هم نمیكرد كه این تصمیم روزی كلانشهری را به وجود آورد كه بیش از ١٢ میلیون نفر را در خود جا بدهد.
دو سال قبل وقتی قرار شد شورای شهر تهران روز تهران تعیین كند حجتالاسلام والمسلمین ناصحی، رییس وقت كمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران در تشریح دلایل توجیهی این طرح و فوریت آن در دویست و هفتاد و سومین جلسه رسمی چهارمین دوره شورای اسلامی شهر تهران گفت: بیش از 200 سال از تعیین شهر تهران به عنوان پایتخت كشور میگذرد و طی این مدت تهران شاهد بسیاری از وقایع تاریخی بوده كه كل كشور را تحت تاثیر قرار داده است، لذا ضروری است روز تهران در تقویم رسمی كشور نامگذاری شود تا زمینه انجام فعالیتهای فرهنگی، اجتماعی و... به منظور شناخت بیشتر این شهر در داخل و خارج كشور ایجاد شود.
وی اضافه كرد: شواهد تاریخی نشان میدهد در 14 مهرماه سال 1286 هجری شمسی در اولین دوره مجلس شورای اسلامی ملی كه بعد از مشروطیت تشكیل میشود، از شهر تهران به عنوان دارالخلافه نام برده میشود و برای اولینبار شهر تهران به صورت قانونی به عنوان پایتخت معرفی میشود.رییس كمیسیون فرهنگی و اجتماعی دوره چهارم شورای شهر تهران در آن زمان با بیان اینكه بر این اساس پیشنهاد میشود كه 14 مهرماه به عنوان روز تهران معرفی و در تقویم عمومی كشور ثبت شود، گفت: شهرداری نیز موظف خواهد بود، اقدامات فرهنگی برای شناخت بیشتر و اعتلای نام تهران به عنوان امالقرای جهان اسلام اقدام كند.
روزی روزگاری ..
تاریخ افسانهای تهران به شیث بن آدم و هوشنگ پیشدادی میرسد. در عهد ساسانیان كیش زردشت در ری رواج یافت و چندین آتشگاه بزرگ در شمال و جنوب تهران ایجاد شد.
آتشگاه نخستین قصران در فاصله 30 كیلومتری مركز تهران رو به روی یكی از ارتفاعات كوه توچال قرار داشت. در فرهنگ آنندراج آمده است شهر تهران در قسمت جنوبی شهر حالیه تهران بنا شده و خانههای پستی داشتند كه شبیه به غار ولی به تدریج از طرف شمال توسعه یافت و منازل را بیشتر به سرچشمه قنوات نزدیك كردهاند.
در كتاب تهران عصر ناصری آمده است: تهران از قرن ششم ه. ق یكی از روستاهای ناچیز و كم اهمیت بود و شهر ری كه تقریبا در شش كیلومتری تهران قرار داشت، كانون عظیم تمدن و فرهنگ قدیم این خطه به شمار میرفت. تا اینكه با هجوم ویرانگر مغول جنگهای داخلی، كشمكشهای مذهبی و تفرقه اندازیهای فرقههای مذهبی و ... ری رو به ویرانی نهاد.در كتاب عجایبالبلدان آمده است: تهران قریهای است معظم و ولایات ری دارای باغات زیاد با اشجار و ثمرات خوب و فراوان و سكنه در خانههای سرداب مانند به سر میبرند، همین كه دشمن حمله آورد، به خانههای تحتانی پناه میبرند كه هر قدر محصور بود نشان امتداد یابد به سبب كثرت آذوقه كه از فرط احتیاط ذخیره كردهاند آسودهاند ... و دائما به سلطان عصر یاغی و با عساكر او در كارزار و زد و خوردند، مالیات خود را به مسكوك نمیپردازند، بلكه در عوض نقود رایج خروس و مرغ میپردازند.تا حمله مغول، هنوز هم تهران به صورت قریهای نه چندان معتبر باقی مانده بود و مانند دیگر قراء ری زیر نظر خوارزمشاهیان اداره میشد. یاقوت حموی سیاح بزرگ عرب هنگام فرار از دست مغولان در سال 617 ه. ق از این قریه یاد كرده است. با سكونت اهالی ری پس از زلزلههای متناوب و نیز حمله مغولان، تهران به تدریج از شكل روستا بیرون آمد و به شهركی تبدیل شد كه دارای چهار امامزاده و چند بقعه متبركه بود.
به عنوان اولین امامزادههای تهران باید از امامزاده زید، یحیی، اسماعیل و سیدنصرالدین نام برد. در این دوره كشاورزی و باغداری توسعه پیدا كرد و این امر نظر مهاجمان و ساكنان روستاهای اطراف تهران را به خود جلب كرد. این وضع تا پایان دورههای تركمانان و اوایل صفویه دوام یافت.
«مسیو اولیویه » سیاستمدار و پزشك معروف فرانسوی در یادداشتهای خود پس از اشاره به سوابق تاریخی تهران و بناهای صفوی و خراب شدن و انهدام آن بناها در فتنه افغان مینویسد: «آقا محمدخان كه پایتخت خود را در این شهر قرار داد، كاروانسراهای خوب و مكانهای مرغوب بنا كرد. چنان كه امروزه تهران بهترین شهرهای مملكت ایران شمرده میشود. ارك و عمارت شاهی، كمال وسعت و نیكویی عمارت و زینت باغ و فراوانی آب را دارد این ارك در طرف شمالی شهر واقع شده و به قدر یك چهارم شهر بزرگی دارد و مانند خود شهر به شكل مربع با دیوارهای بلند و عریض با خندقی پهن و عمیق، مصون و محفوظ است و تمامی این حصار از گل ساخته شده است. حصار شهر، همان طور كه گفته شد، مربع است و به مقدار دو میل (هر میل 1600 متر) بیشتر دور دارد، اما به قدر نصف داخل آن مسكون نیست . باغهای وسیع پر از درخت میوه در آن است و در وسط هر ضلعی از بارو، دروازهای ساختهاند كه به هنگام ضرورت و محاصره به وسیله برجهای گرد و مدور كه به قدر سیصد قدم بیشتر است و دو عراده توپ در آن میتوان جای داد، شهر و دروازهها محفوظ میمانند.»
«مسیو اولیویه» آن گاه به پیشبینی آینده تهران میپردازد و عظمت امروزی تهران را پیشبینی و به عبارت بهتر پیشگویی میكند: «با وجود سعی و كوشش زیادی كه آقا محمدخان در ازدیاد جمعیت شهر به عمل میآورد و حمایت و اعانتی كه از كسبه و تجار میكند، خاصه آنهایی كه به تازگی به تهران مهاجرت كرده در آن شهر مسكن میكنند، هنوز جمعیت آن تاریخی كه ما وارد شدیم (1211 هجری قمری) بیشتر از 15 هزار كس نبود. قراول و عملجات دیوانی را نیز كه به قدر سه هزار نفر میشدند ضمن این جمعیت به شمار آوردیم به نظر میرسد كه اگر جانشینان آقا محمدخان در این شهر سلطنت كنند جمعیت این شهر بسیار عظیم شود.» این وضعیت تهران در زمانی بود كه مهر پایتختی بر پیشانی آن زده شد . یعنی سال سال 1200 هجری قمری .
سومین سال
این رسم – یعنی جشن تولد تهران - اما برخلاف بسیاری از مصوبات شورای شهر به فراموشی سپرده نشد. به طوری كه سال گذشته نیز رییس شورای شهر و احمد مسجدجامعی كه از پیشنهاددهندگان این مصوبه بود بازدیدی را درست در روز 14 مهر از بخشهایی از پایتخت داشت تا یاد این روز را گرامی دارند. امسال هم روز گذشته، احمد مسجدجامعی در نود و یكمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به در پیش بودن روز تهران (14مهر) گفت: انتظار این است كه برای گرامیداشت این روز تلاش بیشتری صورت گیرد. سال قبل ما به همراه آقای هاشمی تقریبا از تمامی مراكز تهرانپژوهی بازدید كردیم و امیدواریم امسال برنامهها وسعت بیشتری داشته باشند.
وی ادامه داد: یكی از پیشنهادات امسال این است كه سینماها در روز تهران نیمبها شوند و فكر میكنم با همكاری سینماگران و هنرمندان كه جا دارد از آنان تشكر كنم این اقدام انجام خواهد شد.مسجدجامعی افزود: پیشنهاد دیگر كه مورد تایید دوستان سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت، دیدار رایگان از موزهها در این روز برای شهروندان تهرانی است. چه زیبا خواهد بود اگر شهرداری نیز برای تشكر و قدردانی از آنها گلدان و گلی را به سینماها و موزهها در روز تهران اهدا كند.
وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی كشورمان همچنین افزود: ما در تهران 320 اثر ثبت شده داریم و تلاش ما بر این است كه این 320 اثر را در روز تهران برای شهروندان و گردشگران معرفی كنیم كه البته برای این امر تورهای ویژه تهرانگردی تدارك دیده شده است.
وی افزود: برای گرامیداشت روز تهران برنامههای متنوعی تدارك دیده شده كه مشاركت همه گروهها را میطلبد از جمله كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان و كانونهای فرهنگی ـ هنری مساجد كه آنها نیز در این موضوع مشاركت خواهند داشت. بر همین اساس پیشنهاد میشود شهرداری پهنه GIS فرهنگی، گردشگری و به ویژه تاریخی و میراثی را تهیه و در اختیار شهروندان و برنامهریزان و مدیران قرار دهد.عضو كمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران تصریح كرد: سازمان فرهنگی هنری شهرداری و آموزش و پرورش كار مشتركی را برای تورهای تهرانگردی طراحی كردهاند كه در 22 منطقه تهران به صورت همزمان كار خود را آغاز میكنند؛ پیشنهادی هم كه آقای حجت نظری راجع بازنشستگان و بزرگسالان داشتند خوب است و البته سازمان فرهنگی هنری برنامهای در این زمینه دارد.
عضو شورای اسلامی سپس به دلایل نامگذاری روز تهران در 14 مهر پرداخت و گفت: اما چرا 14 مهر به عنوان روز تهران نامگذاری شده؟ در متمم قانون اساسی مشروطیت، تهران رسما به عنوان پایتخت معرفی میشود. این تصمیم در روز 14 مهر 1286 است. تهران قبل از آن به عنوان دارالخلافه مطرح بود و حتی در روزنامه وقایع اتفاقیه ستونی با عنوان اخبار دارالخلافه وجود داشت.مسجدجامعی از شهرداری تهران خواست تا در برگزاری روز تهران اهتمام بیشتری داشته باشد و گفت: از سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری، معاونت فرهنگی اجتماعی، مركز ارتباطات و امور بینالملل، سازمان زیباسازی، سازمان میراث فرهنگی، شركت ملی پست، آموزش و پرورش، مجموعه میراثی كاخ گلستان و انجمن دوستداران تهران، سینماداران تهران كه برای بزرگداشت روز تهران همكاری داشتهاند صمیمانه سپاسگذارم و نیز امیدوارم مشاركت شورایاران و سمنها نیز در این روز مشاركت حداكثری كنند تا شاهد برگزاری روز باشكوهتری نسبت به سالهای قبل برای تهران باشیم.
منبع: روزنامه اعتماد
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید