1395/3/9 ۰۹:۰۸
«مقبره ارسطو کشف شد.» این خبر پنجشنبه شب هفته گذشته تبدیل به یکی از مهم‌ترین اخبار رسانه‌های دنیا شد؛ خبری که از یونان و حاشیه کنگره جهانی «2400 سالگی ارسطو» مخابره می‌شد و بسیاری از ارسطوشناسان و باستان‌شناسان را غافلگیر کرد. اما سوالی که پس از اعلام این خبر همگان را مشغول خود کرده این است که آیا واقعا نقطه‌ای که گفته می‌شود مقبره ارسطو در آن وجود داشته، محل دفن واقعی اوست؟ این سوال گمانه‌زنی‌های بسیاری را به بار آورد، اما ادامه این گمانه‌زنی‌ها نیز نتوانست مهم بودن این اتفاق را از نظرها پنهان کند.
باستان‌شناسان خبر از کشف محل دفن فیلسوف یونانی می‌دهند سجاد صداقت: «مقبره ارسطو کشف شد.» این خبر پنجشنبه شب هفته گذشته تبدیل به یکی از مهم‌ترین اخبار رسانه‌های دنیا شد؛ خبری که از یونان و حاشیه کنگره جهانی «2400 سالگی ارسطو» مخابره می‌شد و بسیاری از ارسطوشناسان و باستان‌شناسان را غافلگیر کرد. اما سوالی که پس از اعلام این خبر همگان را مشغول خود کرده این است که آیا واقعا نقطه‌ای که گفته می‌شود مقبره ارسطو در آن وجود داشته، محل دفن واقعی اوست؟ این سوال گمانه‌زنی‌های کتاب های غیر دانشنامه ای بسیاری را به بار آورد، اما ادامه این گمانه‌زنی‌ها نیز نتوانست مهم بودن این اتفاق را از نظرها پنهان کند.
فیلسوف بزرگ آن‌گونه که در شرح زندگی و زمانه ارسطو نوشته‌اند او 384 سال پیش از میلاد مسیح متولد شده است. او در هجده سالگی به آکادمی افلاطون راه یافت و به مدت20 سال در مکتب افلاطون کسب دانش کرد و آموزگار اسکندر مقدونی بود. ارسطو در 62 سالگی - 322 سال قبل از میلاد مسیح - از دنیا رفته است. اما آنچه تاکنون درباره او ناشناخته مانده، مکان دقیق دفن او بوده است. این همان مساله‌ای است که در حاشیه کنگره جهانی دانشگاه تسالونیکی یونان مطرح شده است.
2400 سالگی ارسطو «مرکز میان رشته‌ای مطالعات ارسطو» دانشگاه ارسطو تسالونیکی از 23 تا 28 می2016 کنگره جهانی «2400 سالگی ارسطو» را در منطقه باستانی استاگیرا تحت نظارت رئیس‌جمهوری یونان برگزار می‌کند؛ کنگره‌ای که برگزارکنندگان هدف آن را پیشبرد جنبه‌های گوناگون کار ارسطو بیان کرده‌اند: «بینش در کار ارسطو، در پرتو اکتشافات جدید در علوم معاصر می‌تواند ما را قادر به ساخت پل مفهومی بین تفکر علمی و تاملات فلسفی کند؛ همچنین می‌تواند برتری پارادایم هم‌تراز برای یک رویکرد میان‌رشته‌ای از دانش را ارائه دهد.» اما آنچه کنگره 2400 سالگی ارسطو را از کنگره‌ای علمی به صدر اخبار مهم دنیا کشاند، اعلام خبری عجیب درباره محل دفن ارسطو بوده است: «پس از کاوش‌های طولانی که در شمال یونان انجام داده‌اند، مقبره ارسطو فلیسوف بزرگ یونان را کشف کرده‌اند.» این خبر را کنستانتینوس سیسمانیدیس، استاد باستان‌شناسی و یکی از اعضای گروه باستان‌شناسی و تحقیق درباره مقبره ارسطو بیان کرده است؛ نکته‌ای که باعث شده همه توجه‌ها به یافتن مکان دقیق مقبره ارسطو جلب شود.
مقبره ارسطو کجاست؟ سیسمانیدیس در دهه 1990 شروع به حفاری محل زادگاه ارسطو در شمال یونان کرد و اکنون می‌اندیشد که ساختار نابود شده‌ای که او به شکل اتفاقی کشف کرده، آرامگاه ابدی فیلسوف بزرگ باستانی و معلم اسکندر کبیر، ارسطو، است. البته اعلام این مطلب از سوی سیسمانیدیس در شرایطی صورت گرفته که او اعلام کرده است هیچ مدرک فیزیکی دال بر اثبات این قضیه در دست ندارد. وی در کنفرانسی که در بندر تسالونیکی یونان به مناسبت سالگرد 2400 تولد ارسطو برگزار شده است، گفت: «هیچ مدرک مستدلی برای این ادعا وجود ندارد.» اما اعلام کرده است علائمی به قوت اطمینان کاملی که هر کس می‌تواند داشته باشد، برای حمایت از نظریه خود دارد. سیسمانیدیس در خبری که ایندیپندنت آن را گزارش کرده است، گفت: «ساختار قوسی در خرابه‌های استاگیرا در فاصله40 مایلی شرق تسالونیکی کشف شده که نشان می‌دهد زمانی این خرابه‌ها یک بنای تاریخی عمومی بوده که ارسطو پس از مرگش در آنجا دفن شده بود و بقایای جسدش تابه‌حال کشف نشده است.»
سازه مقبره ارسطو آن‌گونه که از صحبت‌های این باستان‌شناس بر‌می‌آید ارسطو دارای مقبره‌ای با سازه‌ای منحصربه‌فرد بوده است؛ سازه‌ای که اکنون باستان‌شناسان یونانی آن را به وسیله نرم‌افزارهای کامپیوتری شبیه‌سازی کرده‌اند. سیسمانیدیس درباره این سازه می‌گوید: «از لحاظ موقعیت در مرکز، یک سنگ مرمر مربع وجود دارد که با توجه به زمان و نحوه ساخت این‌گونه به نظر می‌رسد که به‌عنوان مقبره یک فیلسوف بنا شده است.» گاردین نیز به نقل از این باستان‌شناس یونانی درباره سازه مقبره ارسطو می‌نویسد: «طاق 2400 ساله گنبدی شکل کشف شده در استاگیرا باستانی محل دفن مردی است که منطق را به گونه معتبری تدوین کرده است.» نکته مهم دیگری که درباره مقبره ارسطو به دست آمده این است که مردم استاگیرا ممکن است خاکستر او را از کالسیس در جزیره وابیه (چاکیدا در ایویا امروزی) منتقل کرده باشند و این دقیقا همانجایی است که ارسطو 322 سال قبل از میلاد درگذشته است.
آیا این مقبره ارسطو است؟ اولین واکنش رسمی به اعلام این خبر از سوی وزارت فرهنگ یونان صورت گرفته و یک مقام مسئول در این وزارت با استقبال از حفاری‌های گروه باستان‌شناسی، در برابر تردیدهایی که نسبت به این فرضیات مطرح شده است، گفت: آنچه ما می‌دانیم این است که حفاری آنها دقیق بوده و ما در انتظار اطلاعات بیشتر با پیش‌بینی بزرگ هستیم.» با همه این اوصاف اما این خبر بسیاری از کارشناسان و رسانه‌ها را به یاد سال 2014 انداخته است؛ زمانی که هیاهوی بسیاری درباره مقبره‌ای به راه افتاد که در آمفیپولیس در مقدونیه مرکزی کشف شد و در ابتدا تصور می‌شد مقبره اسکندر مقدونی است، اما دانشمندان پس از آن به این نتیجه رسیده‌اند که این مقبره مربوط به پادشاه جنگجوی مقدونی نیست و بسیاری از مقامات یونانی متهم شده‌اند که برای منحرف کردن اذهان یونانیان در زمان مشکلات اقتصادی و اجتماعی این مطلب را مطرح کرده‌اند. هر چه هست راز مقبره ارسطو که اکنون با ادعایی تازه روبه‌رو شده در روزها و سال‌های آینده محل بحث‌های بسیاری خواهد بود.
منبع: فرهیختگان
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید