جواد مجابی: جامعه، آموزشی برای دریافت هنر ندیده است

1395/2/19 ۱۱:۱۳

مراسم رونمایی کتاب «سایه پدربزرگم» به سعی سحر خلخالیان و با موضوع هوشنگ پزشک‎نیا عصر جمعه ١٧ اردیبهشت‌ماه در گالری شیرین و با حضور جواد مجابی، شهرز مهاجر، خانواده پزشک‎نیا و جمعی از علاقه‎مندان به این هنرمند معاصر ایران برگزار شد. سحر خلخالیان این کتاب را درباره فعالیت‌های هنری پدربزرگش به‌عنوان یکی از پایه‎گذاران هنر مدرن در ایران نوشته است. پیش از این تنها یک کتاب درباره هوشنگ پزشک‎نیا ازسوی موزه هنرهای معاصر به علاوه چند مقاله در بعضی مجلات درباره پزشک‏‌نیا منتشر شده است.

مراسم رونمایی کتاب «سایه پدربزرگم» به سعی سحر خلخالیان و با موضوع هوشنگ پزشک‎نیا عصر جمعه ١٧ اردیبهشت‌ماه در گالری شیرین و با حضور جواد مجابی، شهرز مهاجر، خانواده پزشک‎نیا و جمعی از علاقه‎مندان به این هنرمند معاصر ایران برگزار شد. سحر خلخالیان این کتاب را درباره فعالیت‌های هنری پدربزرگش به‌عنوان یکی از پایه‎گذاران هنر مدرن در ایران نوشته است. پیش از این تنها یک کتاب درباره هوشنگ پزشک‎نیا ازسوی موزه هنرهای معاصر به علاوه چند مقاله در بعضی مجلات درباره پزشک‏‌نیا منتشر شده است.
در این نشست جواد مجابی درباره رابطه هوشنگ پزشک‎نیا با هنر معاصر و مدرن ایران گفت: انتشار کتاب «سایه پدربزرگم» فرصتی است تا هنرمندان، مجموعه‌داران و علاقه‌مندان به هنر بار دیگر به چهره کسی نگاه کنند که یکی از بزرگ‎ترین هنرمندان معاصر ایران است. زمانی که پزشک‎نیا کار هنری خود را آغاز کرد، نقاشی مدرن نیز در ایران به تازگی شروع شده بود، اگرچه نقاشی مدرن ایران از سال‎های ١٣٠٦ تا ١٣٠٧ آغاز شد، اما به‌طورکلی جریان هنر مدرن‌ سال ٢٣ تا ٢٥ شکل گرفت. جلیل ضیاپور، جواد حمیدی، حسین کاظمی و پزشک‎نیا چهار نفری هستند که برای نخستین‌بار در ایران به هنر مدرن پرداختند. آنها در یک جریان فرهنگی طلوع کرده و از نقاشی مدرن آثاری را ارایه می‌کنند.
مجابی با اشاره به این‌که مردم آن دوران قادر به درک آثار این هنرمندان نبودند، افزود: هنر مدرن ایران در آن سال‌ها شروع به معرفی خود کرده بود. مسأله مهم برای این هنرمندان این بود که باید به هویت ایرانی و مضمون کار خود توجه می‏‌کردند. آنها سعی می‎کردند که آثارشان نماینده فرهنگی باشد که در آن زندگی می‏‌کردند. در این‌که این هویت چیست، کسی پاسخ مشخصی ندارد، هنرمندان خودشان تعیین می‏‌کردند که هویت بصری ایران چه تعریفی دارد.
این نویسنده و منتقد ادامه داد: پزشک‎نیا ازجمله هنرمندانی بود که جنوب ایران تصاویر بسیاری از کشاورزان، کارگردان شرکت نفت و... ارایه داد، درحالی ‌که جلیل ضیاپور مردم روستایی را می‎کشید. درواقع گرایشی وجود داشت که هنرمندان براساس آن انسان‎های محروم جامعه را به تصویر می‎کشیدند و این هویتی به نقاشی ایرانی می‏‌داد. در این زمینه پزشک‎نیا از دوستان خود بسیار جلوتر بود، به این دلیل که صادقانه زندگی مردم فرودست جامعه را به تصویر می‎کشید، البته گرایش اصلی پزشک‎نیا نسبت به روستاییان است، بیشتر طرح‎‏های او از این گروه مردم، آنان را در نورهای روشن و با چهره‌های شاد نشان می‎دهد. آنان در طبیعت روستایی طبیعی به نظر می‌رسند و مشخص است که هنرمند زندگی آنان را ستایش می‎کند اما وقتی چهره کارگران صنعتی را تصویر می‏‌کند، رنج و سختی و اندکی تیرگی در کارها قابل مشاهده است که نشان می‎دهد او چندان با صنعتی‌شدن میانه خوبی ندارد.
مجابی با بیان این‌که انسان محور اصلی کارهای پزشک‎نیاست، گفت: او درباره مواجهه انسان با هستی، مواجهه او با زندگی و مرگ صحبت می‏‌کند و درعین ‌حال او به رنج انسان‏‌های تهی دست می‏‌پردازد. او در این مسیر هم از منوچهر شیبانی و هم از ضیاپور رویکردی صادقانه‎تر دارد. در کارهای این دو هنرمند نوعی تزیین وجود دارد و هنرمند با موضوع برخورد مستقیمی ندارد، نکته دیگر آن‌که در کارهای این دو هنرمند پرداختن به چنین موضوعاتی تداوم ندارد، درحالی ‌که پزشک‎نیا به این موضوعات در همه مسیر کاری خود پرداخته است.
وی ادامه داد: سوالی که ازسوی بسیاری طرح شده، این است که چرا هوشنگ پزشک‏نیا درک نشده است؟ او آن‌قدر غرق کارش بود که به تبلیغ کارش نپرداخت.

منبع: شهروند