درباب فرهنگ و فلسفه

1394/11/13 ۰۷:۳۷

سجاد صداقت: نگاهی به آثار راه‌یافته به مرحله دوم کتاب‌ سال جمهوری اسلامی ایران در گروه «فلسفه» «شناسایی و معرفی کتاب‌های برتر، کمک به اعتلای سطح دانش و فرهنگ مکتوب جامعه اسلامی، حفظ استقلال و هویت فرهنگی و حمایت و تشویق پدیدآورندگان متعهد و متخصص کتاب» عناوینی است که به‌عنوان اهداف یکی از مهم‌ترین جوایز اهداشده در حوزه نشر و کتاب بیان می‌شود. جایزه کتاب جمهوری اسلامی ایران هرساله در آستانه سالروز پیروزی انقلاب اسلامی در مراسمی به بهترین‌های نشر در حوزه‌های گوناگون اهدا می‌شود.

سجاد صداقت: نگاهی به آثار راه‌یافته به مرحله دوم کتاب‌ سال جمهوری اسلامی ایران در گروه «فلسفه»
 

«شناسایی و معرفی کتاب‌های برتر، کمک به اعتلای سطح دانش و فرهنگ مکتوب جامعه اسلامی، حفظ استقلال و هویت فرهنگی و حمایت و تشویق پدیدآورندگان متعهد و متخصص کتاب» عناوینی است که به‌عنوان اهداف یکی از مهم‌ترین جوایز اهداشده در حوزه نشر و کتاب بیان می‌شود. جایزه کتاب جمهوری اسلامی ایران هرساله در آستانه سالروز پیروزی انقلاب اسلامی در مراسمی به بهترین‌های نشر در حوزه‌های گوناگون اهدا می‌شود. یکی از بخش‌های مهم این جایزه بی‌شک بخش فلسفه است؛ بخشی که خود به دو بخش فلسفه غرب و فلسفه اسلامی تقسیم و داوری می‌شود. جایزه کتاب سال تمامی کتاب‌هایی را که در یک سال شمسی با مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای نخستین‌بار منتشرشده داوری می‌کند و اکنون در آستانه انتخاب بهترین‌ها در سی‌و‌سومین دوره اهدای جایزه کتاب سال قرار دارد. جایزه‌ای که کتاب‌های هربخش را در سه گروه تالیف، ترجمه و احیای متون بررسی و داوری می‌کند اما هرساله از سوی دبیرخانه کتاب‌های بخش فلسفه به دو بخش فلسفه غرب و فلسفه اسلامی تقسیم می‌شود تا کار داوری مسیر بهتری داشته باشد. یکشنبه 11بهمن از سوی دبیرخانه جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، آثار راه‌یافته به مرحله دوم داوری در گروه «فلسفه» معرفی شدند. آثاری که پارسال توانسته‌اند تاثیرات مثبتی روی بازار نشر داشته باشند. هرچند همچنان از سوی دبیرخانه مشخص نشده مبنای انتخاب‌ها چگونه بوده است. آنچه در ادامه خواهید خواند نگاهی به کتاب‌های معرفی‌شده در بخش فلسفه غرب است که در دو گروه تالیف و ترجمه داوری خواهند شد.

  از دولوز تا نیچه
دبیرخانه سی‌و‌سومین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بخش فلسفه غرب هشت‌عنوان کتاب را به‌عنوان آثار راه‌یافته به مرحله دوم داوری معرفی کرده است. آثاری که بین آنان سه اثر تالیفی و پنج اثر ترجمه دیده می‌شود. «فرهنگ پسامدرن» اولین کتاب تالیفی است که به مرحله دوم داوری راه یافته است. کتابی به قلم عبدالکریم رشیدیان که توسط نشر نی منتشر شده است. رشیدیان در این کتاب تلاش می‌کند مدخل‌های گوناگون فرهنگ پسامدرن را معرفی کند تا برای دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های گوناگون سودمند باشد و به‌عنوان آغازگاهی برای مطالعات جهت‌دارتر و ژرف‌تر به آنان کمک کند. کتاب تالیفی دیگر راه‌یافته به مرحله دوم «فلسفه فرهنگ» نام دارد. کتابی به قلم علی‌اصغر مصلح که توسط نشر علمی منتشر شده است. مصلح در این کتاب تلاش می‌کند علاوه‌بر استناد به مراجع تفکر غربی، در منابع فکری اسلامی- ایرانی نیز پژوهش کند و استعدادهای فرهنگ ایرانی را برای شکل‌گیری تفکر نظری فلسفی درباره فرهنگ بیازماید. «فرهنگ‌نامه تاریخی زیبایی‌شناسی» تالیف فریبرز مجیدی اثر دیگر این مجموعه است. کتابی که فرهنگستان هنر آن را چاپ کرده و شامل 400 مدخل است که در آن تمام مفاهیم مربوط به فلسفه هنر و زیبایی‌شناسی در طول تاریخ ــ از یونان باستان تا دوران معاصر ــ شرح و توضیح داده شده‌اند.
اما کتاب‌های حوزه ترجمه در بخش فلسفه غرب حکایت دیگری دارند. «فلسفه چیست» اثر ژیل دلوز و فیلکس گتاری با ترجمه محمدرضا آخوندزاده اولین کتابی است که به‌عنوان راه‌یافته به دور دوم داوری معرفی شده است. نشر نی ناشر این کتاب است. مولفان در این اثر پیوند یکتا و انحصاری میان مفاهیم و فلسفه را به‌مثابه رشته‌ای آفریننده، با ظریف‌ترین جزئیاتش مورد بررسی و سنجش قرار داده‌اند و اذعان دارند که مفهوم از آن فلسفه است و به چیزی جز فلسفه تعلق ندارد. کتاب «حیات ذهن» شامل دوجلد از کتاب‌های هانا آرنت با ترجمه مسعود علیا و عنوان «تفکر» و «اراده» است. در جلد نخست این کتاب می‌توان نظرات آرنت درباره «نمود»، «فعالیت‌های ذهنی در جهانی از نمودها»، «چه چیزی ما را به تفکر وامی‌دارد؟» و «هنگامی‌که تفکر می‌کنیم، کجا هستیم؟» را از نظر گذراند. این کتاب را انتشارات ققنوس منتشر کرده است. «فلسفه قرون وسطی» کتابی به قلم جان مارنبُن است که بهنام اکبری آن را ترجمه و توسط انتشارات حکمت منتشر شده است. این کتاب همه جریان‌های بزرگ فلسفی را مورد بررسی قرار می‌دهد. بیشترین فضا در این اثر به کسانی اختصاص دارد که براساس اجماع عمومی، فیلسوفان بزرگ شمرده می‌شوند. کتاب «هگل و پدیدارشناسی روح» کتاب دیگری است که انتشارات ققنوس به قلم رابرت استرن با ترجمه محمدمهدی اردبیلی و سیدمحمدجواد سیدی منتشر کرده است. این کتاب یکی از آثاری است که درباره هگل نوشته شده است. آخرین کتاب این بخش «چنین گفت زرتشت: برای همه‌کس و هیچ‌کس» اثر مشهور ویلهم نیچه است که با ترجمه منوچهر اسدی از سوی انتشارات پرسش روانه بازار کتاب شده است.

منبع: فرهیختگان