گفتگو

بیست و هشتم بهمن که گذشت مؤسسه ماه مهر 10 ساله شد، مؤسسه‌ای که میان جامعه هنری به مدرسه‌ای پیشرو در آموزش هنر شهرت دارد؛ توجه توأمان به مباحث تئوریک و دایر بودن کارگاه‌های خلق آثار هنری سبب شده 10 هزار هنرجوی ماه مهر در این دهه فرصت آموزشی کم نظیر را تجربه کنند، حضور نخبگان هنر ایران مانند پرویز تناولی، آیدین آغداشلو، عباس کیارستمی، علیرضا سمیع آذر و...

گفتگو با دکتر غزاله طباطبايي مجال بيشتري براي آشناشدن با روش و منش مرحوم دکتر صادق طباطبايي (سخنگوي دولت مهندس مهدي بازرگان) در زندگي مي‌گشايد. چهره‌اي «متفاوت» و «آداب‌دان» که در متن تحولات سياسي و اجتماعي، و فراز و نشيب‌هاي نفس‌گير جهان سياست، همواره رويکردي صلح‌جويانه و گفتگومحور داشت، اهل اعتدال و مدارا بود و بيش از هر چيز اخلاق و انسانيت را ارج مي‌نهاد؛ زيرا قبل از هر چيز با خود به صلح و آشتي رسيده بود...

عماد افروغ، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: حرف های کسی که فیلسوف است و نگرش فلسفی به عالم، از جنس نگرش صدرایی دارد، تاریخ مصرف ندارد. مطهری یک فیلسوف سوژه گراست.

فیلسوف آلمانی او را می‌شناختند. این آشنایی دیرپا و زودهنگام كه البته مراحل و سطوح متفاوتی نیز داشته، سبب نشده كه امروز با گذر ١٥٠ سال بتوانیم از تحقق ایده‌های كانت در گفتار و رفتار روزمره جامعه خودمان سخن بگوییم. واقعیت این است كه تنها از سال‌های آغازین دهه ١٣٦٠ است كه ترجمه برخی از مهم‌ترین آثار كانت به فارسی منتشر و همراه با آن شروحی عمدتا درباره فلسفه نظری او تالیف و ترجمه شد. تا پیش از آن شمار متونی كه به تبیین فلسفه او اختصاص داشت، انگشت‌شمار بود و معمولا از آثار دست دوم و نه‌چندان تخصصی. شاید به همین دلیل است كه سید علی محمودی در گفت‌وگوی پیش رو از دست بالا داشتن گرایش‌های اندیشه‌ستیز نسبت به فلسفه كانت سخن می‌گوید، رویكردهای غیرعالمانه‌ای كه متاسفانه آثارش تا به امروز نیز مشهود است. به عقیده این استاد علوم سیاسی احمد فردید و شاگردانش در كنار آنها كه ظاهرگرایانه و قشری فكر می‌كنند از دین دفاع می‌كنند؛ دو گرایش اصلی كانت‌ستیزی در ایران را تشكیل می‌دهند، اگرچه او به نقش چپ‌گرایان افراطی نیز اشاره دارد.

١٢ اردیبهشت، سالگرد درگذشت محمدرضا لطفی، بهانه‌ای بود برای آنها که می‌خواهند زوایای پنهان این چهره موسیقی سنتی را بیشتر درک کنند؛ نوازنده‌ای که می‌نواخت، می‌خواند، آموزش می‌داد و در این اواخر، به دلیل موضع‌گیری‌هایش در عالم سیاست هم شناخته شده بود. بااین‌همه به‌نظر می‌رسد هرچه که رسانه‌ها در سال‌های واپسین عمرش، بیشتر به او توجه کردند، چهره واقعی‌اش، بیشتر در نقاب فراموشی و خاموشی رفت.

شریف لکزایی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: آنچه استاد مطهری در بحث آزادی و اندیشه سیاسی مطرح می کند، مبتنی برنگاه دینی و اسلامی ایشان به ویژه نگاه قرآنی ایشان است.

رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با بیان اینکه مطهری فیلسوف است، گفت: به افرادی که ایشان را متکلم می دانند، باید گفت فلسفه و کلام در حکمت متعالیه پیوند وثیقی پیدا کرده است.

اگرچه پهنه فعالیت‌اش «ادبیات» است اما رشته دانشگاهی‌اش، «روان شناسی» بوده است. همین هم باعث شده که در هر دو عرصه، دستی بر آتش داشته باشد. از یک سو، کوشیده میان نقد ادبی و روان شناسی، پیوند ایجاد کند تا بتواند بویژه آثار صادق هدایت را مورد مداقه قرار دهد. از سویی دیگر، ادبیات داستانی معاصر ایران را کاویده و میان آن و مسائل دیگری چون تاریخ، ارتباط برقرار کرده است.

گرایش به مارکسیسم در سال‌های دهه‌ ١٩٧٠ تنها بازی ممکن برای یک دانشگاهی جدی و رادیکال محسوب می‌شد، اریک اولین رایت نیز از این قاعده مستثنا نبود. اما تا سال‌های دهه‌ ١٩٩٠ بازی دیگر عوض شده بود و مارکسیسم به حواشی درون و برون آکادمی عقب نشسته بود. انتخاب رایت هم ماندن در دانشگاه بود. او مصمم بود که بتواند قسمی مارکسیسم جامعه‌شناختی را نه با ایده‌هایی ثابت یا یک شیوه شخصی بلکه با پرسش‌هایی مشخص و یک چارچوب مفهومی برای پاسخ به این پرسش‌ها بازسازی کند. مارکسیسم رایت علوم اجتماعی معمول است که هدف آن جست‌وجوی سوسیالیسم است. در ٤٠ سال گذشته، کار او متمرکز بوده است بر بازاندیشی دو بخش اصلی در سنت مارکسیستی: طبقه و استراتژی‌های لازم برای ایجاد یک تحول اجتماعی. رایت در کتاب جدیدش تحت عنوان «فهم طبقه» رهیافت خود را از طبقه در مقابل رهیافت توماس پیکتی و گای استندینگ قرار می‌دهد. او در سفر اخیرش به استرالیا با سردبیر مجله ژاکوبن، مایک بِگز، در مصاحبه‌ای طولانی به بحث پیرامون وبر، مارکس، بازار و نظرات خودش در باب استراتژی چپ نشسته است.

محمد حسینی سال‌هاست كه می‌نویسد، اما وقتی جایزه گلشیری را برای نخستین رمانش «آبی‌تر از گناه» گرفت آن‌وقت در فضای ادبیات داستانی ایران بیشتر شناخته شد. او تمام این سال‌ها همان‌طور كه دلش خواسته نوشته، گرچه دلش می‌خواهد كه مخاطبان بیشتری داشته باشد، اما نمی‌تواند دنیای ذهنی‌اش را عوض كند. «آن‌ها كه ما نیستیم» رمان دیگری از محمد حسینی است؛ رمانی با راوی‌های مختلف، ‌در واقع یك راوی متكثر شده در چند راوی. یك من متكثر شده كه از زاویه دیدهای متفاوت داستان را روایت می‌كند و ته داستان را هم به اختیار مخاطب می‌گذارد. با او درباره تازه‌ترین كارش، آنها كه ما نیستیم گفت‌وكو كردیم.