اسنری استورلوسن

اسـنـری استـورلـوسـن \esnorī estūrlūson\، (در ایسلندی: اِسنُری اِستوردلوسُن؛ ح 1178-1241 م / 574- 638 ق)، تاریخ‌نگار، شاعر و از سران طوایف ایسلندی. او برجسته‌ترین چهرۀ ادبیات نُرسی (اِسکاندیناویایی) در سده‌های میانه (قرون وسطى) به ‌شمار می‌رود. 
اسنری که از نوادگان اِگیل اِسکالاگریمسون ــ شاعر بزرگ و قهرمان کتاب «ساگایِ اِگیل» ــ بود، در خانواده‌ای اشرافی در غرب ایسلند زاده شد؛ اما از سه‌سـالگی به خـانۀ یون لوپتسُن ــ متنفذترین رئیس طایفۀ ایسلندی ــ در اُدی در جنوب ایسلند، که از مراکز مهم فرهنگی این سرزمین بود، فرستاده شد و در آنجا پرورش یافت. او در دوران کودکی، هم دانسته‌هایی ژرف دربارۀ تاریخ ایسلند، و هم نگرش اروپایی را فرا گرفت. اسنری بعدها 3 بار به ریاست دادگاه عالی ایسلند رسید که بالاترین مقام در این سرزمین بود. او در 1218م، به‌دعوت هوکُن چهارم، شاه نروژ، به این کشور سفر کرد. در آنجا به اقداماتی سیاسی دست زد و شاه نروژ را ترغیب کرد که ایسلند را به پادشاهی خود ضمیمه کند و اسنری را فرمانروای دست‌نشاندۀ خود در آنجا قرار دهد. او از همان زمان، آلودۀ دشمنیها و دسیسه‌های سیاسی شد و سرانجام، در جریان کوششهایش برای تسلط بر ایسلند و نیز بر سر ارث‌و‌میراث، به‌تحریک شاه هوکن، به‌دست بستگانش به قتل رسید. 
آوازۀ اسنری استورلوسن بیشتر به‌سبب دو اثر برجستۀ او ست: «اِدایِ منثور» (نک‍ : ه‍ د، اِدا)، که رساله‌ای دربارۀ هنر شعر، و خلاصه‌ای از اسطوره‌های کهن اسکاندیناویایی است، و هِـیمسکرینگلا (به معنی حلقۀ گیتی)، که کتابی است دربارۀ تاریخ شاهان نروژ از عصر افسانه‌ای تا 1177 م. او بیشتر آثارش را میان سالهای 1223 و 1235 م نوشت. تاریخ احتمالی نگارش «ادای منثور» 1222 م، و هیمسکرینگلا 1220 تا 1235 م است. به‌احتمال بسیار، «ساگای اگیل» را نیز اسنری نگاشته است. 
نوشته‌های اسنری هم از نظر دامنه و هم از نظر استحکامِ اسلوب، شایان توجه است. توانایی چشمگیر او در این بود که می‌توانست آنچه را به‌عنوان تاریخ‌نگار و بر مبنای انتقادی نتیجه‌گیری کرده است، چنان بازگوید که در خواننده این احساس را برانگیزد که نمایشنامه می‌خواند، نه تاریخ. 

مآخذ

Americana, 2006; Britannica, 2010; Columbia, 6th edition; Encarta, 2008; Meyer.

بخش ادبیات جهان