لواسانی تهرانی

لواسانی تهرانی \ lavāsānī-ye tehrānī \ ، سید احمد (1313-1384 ق / 1274-1343 ش)، عالم دینی و مدرس.
او فرزند علامه سید ابوالقاسم بود؛ در نجف به دنیا آمد، مقدمات را نزد شخصی به نام سید عبدالرحمان گذراند و سطوح فقه و اصول را نزد آیت‎الله شیخ محمدحسین غروی و آیت‎الله میرزا علی ایروانی و آیت‎الله سید محمدتقی خوانساری فراگرفت (شریف، 3 / 549؛ جواهرکلام، 1 / 384).
لواسانی در 1339 ق / 1300 ش به ایران آمد و ابتدا به اراک رفت. در 1341 ق / 1302 ش به قم منتقل شد و از محضر آیت‎الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی در فقه و اصول، و از میرزا جواد آقای ملکی تبریزی در اخلاق استفاده کرد. پس از رسیدن به مقام اجتهاد، تولیت مدارس فیضیه، دارالشفاء و خان را عهده‎دار شد (همو، 1 / 384- 385؛ شریف‌، همانجا). در 1357 ق / 1317 ش به نجف بازگشت و بار دیگر از محضر آیت‎الله شیخ محمدحسین غروی در فقه و اصول بهره جست. او در 1326 ش مجدداً به ایران بازگشت و در تهران اقامت گزید و به اقامۀ نماز جماعت در مسجد بازارچۀ نایب‎السلطنه و مسجدی به نام خود در بازارچۀ حمام گلشن خیابان سیروس مشغول شد و به خدمات دینی و تدریس در مدرسۀ محمدیۀ بازار پرداخت (شریف، 3 / 549 -550؛ جواهرکلام، 1 / 385؛ حسینی، 117). از شاگردان برجستۀ او در تهران می‌توان به آیت‎الله حسن حسن‎زادۀ آملی اشاره کرد ( آیینه‎داران ... ، 1 / 244).
در 1333 ش، سید احمد به دستور آیت‎الله بروجردی برای سرپرستی امور حجاج و شیعیان ساکن حجاز عازم مدینه شد. او چندین سال سرپرستی شیعیان آن سامان را برعهده داشت و در فصل حج به امور حجاج رسیدگی می‎کرد. لواسانی تهرانی هر سال 6 ماه در مدینه، و 6 ماه در تهران به سر می‎برد و در روزهایی که در تهران بود، فرزندانش حاج سید محمد و حاج سید علی که هردو روحانی بودند، وظایف او را در مدینه عهده‎دار بودند (لواسانی، یادداشتها؛ جواهرکلام، همانجا؛ شریف، 3 / 550).
در آن زمان مردم ایران با عمره و زیارت حرمین شریفین در غیر موسم حج آشنایی چندانی نداشتند و بیشتر خود را ملزم به حج تمتع می‎دانستند، ازاین‎رو، او می‎کوشید تا عمرۀ مفرده را احیا سازد و موقعیت مناسبی برای اسکان و زیارت توأم با آرامش برای زائران ایرانی فراهم کند (حسینی، 118).
لواسانی سرانجام در 1343 ش، بر اثر بیماری سرطان ریه در تهران درگذشت و پیکرش پس از تشییع در تهران و قم، در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه (ع) به خاک سپرده شد (شریف، جواهرکلام، همانجاها).

مآخذ

 آیینه‎داران حقیقت، به‎کوشش مجلۀ حوزه، قم، 1382 ش؛ جواهرکلام، عبدالحسین، تربت پاکان قم، قم، 1383 ش؛ حسینی لواسانی، ابراهیم، طنین روحانی در زندگانی خاندان لواسانی، مشهد، 1384 ش؛ شریف رازی، محمد، گنجینۀ دانشمندان، تهران، 1353 ش؛ لواسانی، محمدعلی، یادداشتها.

مینا احمدیان