عبدالله، امام زاده

عبدالله، امامزاده \ emām-zāde abd-ol-lāh \ ، امامزاده‌ای در مرکز شهر لواسان. 
بقعۀ امامزاده عبدالله در محلۀ جائیج واقع در مرکز شهر لواسان، در بلوار امام خمینی، کوچۀ شهید حسن جمشیدگرجی و در جنوب غربی مسجدالنبی قرار دارد ( فرهنگ ... ، 1 / 50؛ قائم‌مقامی، 165-166؛ سروقدی، 165). گفته می‌شود که این امامزاده از نوادگان امام موسى کاظم (ع) است (اعتمادالسلطنه، 4 / 1872؛ قائم‌مقامی، 165). 
بنـای امامزاده عبدالله حدود 150 مـ2 مساحت دارد که 100 مـ2 از آن، به بنای بقعه اختصاص یافته است (سروقدی، همانجا). 
قدمت بنای اولیۀ این امامزاده در مقایسۀ مشخصات کلی آن با دیگر بناهای مشابه، به سده‌های 7 و 8 ق بازمی‌گردد (پازوکی، 1 / 216). طی بازسازیهای صورت‌گرفته در بنای بقعه در سالهای 1371، 1375، 1376 و 1377 ش، سعی شده است که طرح بنا حفظ شود (قائم‌مقامی، 166؛ پازوکی، همانجا). 

بنای فعلی امامزاده عبدالله شامل برجی آرامگاهی است که از داخل و خارج هشت‌ضلعی بوده و دارای یک گنبد دوجداره به‌صورت شاخ بزی از خارج، و عرقچینی از داخل است. در ضلع شمال غربی بقعۀ اصلی، اتاقی مربع‌شکل، و در امتداد آن ایوانی وجود دارد که در بالای آن کاشی‌کاریهایی انجام شده است. از دیگر تزییناتی که در ایوان به چشم می‌خورد، می‌توان به آیینه‌کاریهایی اشاره کرد که از 140 سانتی‌متری کف آغاز شده و تمام سقف را پوشانده است (همانجا؛ قائم‌مقامی، 167). 
ضریح فلزی این امامزاده نیز در 1375 ش، توسط استاد روزگاریان با ابعاد 64 / 1 × 22 / 2 و ارتفاع 20 / 2 متر ساخته، و در بقعۀ امامزاده نصب شد. این ضریح دارای 10 دهانۀ میناکاری‌شده با خطوطی قرآنی و اشعار فارسی است (سروقدی، همانجا). برای حفاظت از بقعۀ امامزاده عبدالله و تأمین امنیت آن، در خارج بنا حفاظی از جنس سرامیک به رنگ آبی فیروزه‌ای، روی پنجره‌ها نصب شده است (قائم‌مقامی، همانجا). 
بنای بقعۀ امامزاده عبدالله که نزد اهالی منطقه از احترامی خاص برخوردار است، در مهر 1382 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید (پازوکی، همانجا). 

مآخذ

 اعتمادالسلطنه، محمدحسن، مرآة البلدان، به کوشش عبدالحسین نوایی و هاشم محدث، تهران، 1368 ش؛ پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، تهران، 1382 ش؛ سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، تهران، 1384 ش؛ فرهنگ جغرافیایی ایران (آبادیها)، استان مرکزی، دایرۀ جغرافیایی ستاد ارتش، تهران، 1328 ش؛ قائم‌مقامی، پروین، «مقبرۀ امامزاده عبدالله در جائیچ»، معماری و فرهنگ، تهران، 1383 ش، س 5، شم‍‍ 17.

حسن موسوی‌زاده