حدیقه

حدیقه \ hadīqe\ ، یا وجیهیه، رحمت‌آباد، حدیقةالرحمان، در گذشته باغ و روستا و امروزه محله‌ای میان محله‌های احتسابیه و دارآباد واقع در منطقۀ 1 شهرداری تهران. 
 نام حدیقه (= باغ) به سبب موقعیت جغرافیایی و سرسبزی این مکان، بر آن نهاده شده است (طباطبایی، 70). حدیقه در گذشته به امین‌السلطان ــ صدراعظم ناصرالدین شـاه ــ تعلق داشتـه است (اعتمادالسلطنه، 1091، 1114، 1179؛ بامداد، 4/ 49) و در 1326 ش، یکی از بازاریان به نام اساسی آن را خریداری کرد (ستوده، 1/ 335). 
اهالی حدیقه در گذشته بیشتر به کشاورزی و زراعت می‌پرداختند. گندم، جو، گوجه‌فرنگی، به، گیلاس و گردو از مهم‌ترین محصولات کشاورزی روستای حدیقه به شمار می‌رفت و آب مورد نیاز این روستا نیز از طریق قنات تأمین می‌شده است (کریمان، 1/ 505). حدیقه به سبب دارا بودن هوایی خوش و مطبوع از تفرجگاهها و ییلاق مردم تهران به شمار می‌آمده است ( فرهنگ ... ، 1/ 66). 
این آبادی در سرشماری 1335 ش، 27 تن جمعیت داشته است ( گزارش ... ، 2). در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی با گسترش هرچه بیشتر شهر تهران، اراضی حدیقه به انضمام کلان‌شهر تهران درآمد و به یکی از محله‌های شمیران بدل شد. این محله از شمال غربی به محلۀ دارآباد، از شمال شرقی به محلۀ احتسابیه، و از جنوب به محلۀ ازگل محدود است (طباطبایی، همانجا؛ نقشه ... ). بوستانهای البرز، گلدانی و نفت، بیمارستان ارتش (505) و همچنین شهرکهای نفت و البرز از جملۀ اماکن عمومی محلۀ حدیقه به شمار می‌آیند (طباطبایی، همانجا؛ محمودیان، 20، 30). 

مآخذ

اعتمادالسلطنه، محمدحسن، روزنامۀ خاطرات، به کوشش ایرج افشار، تهران، 1356 ش؛ بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، تهران، 1357 ش؛ ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، تهران، 1371 ش؛ طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران 100، ویژه‌نامۀ صد سالگی شهرداری تهران، تهران، 1387 ش؛ فرهنگ جغرافیایی ایران (آبادیها)، استان مرکزی، دایرۀ جغرافیایی ستاد ارتش، تهران، 1328 ش؛ کریمان، حسین، قصران (کوهسران)، تهران، 1356 ش؛ گزارش مشروح حوزۀ سرشماری تهران، وزارت کشور، 1337 ش؛ محمودیان، علی‌اکبر و دیگران، اطلس شهرستان شمیران، تهران، 1381 ش؛ نقشۀ راهنمای منطقۀ یک تهران، گیتاشناسی، تهران، 1377 ش، شم‍ 301. 

حسن موسوی‌زاده