ازگل، مسجد جامع

ازگل، مسجد جامع \ masjed(d-e) jāmeʾ-e ozgol\ ، مسجدی در محلۀ ازگل واقع در منطقۀ 1 شهرداری تهران. درِ شمالی این مسجد در کوچۀ شهید احمد مرتضوی و درِ جنوبی آن در خیابان اصلی ازگل است. 
به گفتۀ یکی از اعضای هیئت‌امنای مسجد، قدمت این بنا به اوایل دورۀ قاجاریه بازمی‌گردد. در آغاز، از این مسجد به‌عنوان حسینیه استفاده می‌شد و زیربنای آن 100 مـ2 بود، اما در 1348 ش، حاج آقا اجرایی، پیش‌نماز محل، 100 مـ2 دیگر به فضای آن افزود. طی سالها، این مسجد چندین‌بار بازسازی و مرمت شده و توسعه یافته است، اما در 1380 ش، تقریباً 000‘1 مـ2 دیگر به آن افزوده، و در 1383 ش نیز نماسازی آن آغاز شد. امروزه (1391 ش)، این مسجد زمینی به مساحت حدود 100‘1 مـ2 دارد کـه حـدود 150 مـ2 آن برای اقامت در اختیار سرایدار و امام جماعت، و بقیۀ آن زیربنای مسجد است. از ویژگیهای این مسجد می‌توان به محراب آن به ارتفاع 5/ 9 و عرض 6 متر اشاره کرد که کمتر مسجدی در تهران همانند آن می‌توان یافت. نمازهای پنج‌گانه در این مسجد به‌صورت جماعت برپا می‌شود و از حدود 1360 ش، امام جماعت این مسجد مخصوصاً برای نماز مغرب و عشا حجت‌الاسلام و المسلمین کاظم صدیقی، امام جمعۀ موقت تهران (1391 ش) بوده است. 
بنای مسجد جامع ازگل در 4 طبقه است که در مجموع، این بخشها را در بر دارد: دو شبستان برای خانمها و آقایان، یک حسینیه، طبقۀ آموزشی ازجمله حوزۀ علمیۀ امام خمینی (ره) (تأسیس: 1381 ش) مخصوص خواهران و برادران که در مهرماه 1388 حوزۀ علمیۀ برادران به کوچۀ نوبهار، کوچۀ گلستان شرقی در محلۀ ازگل منتقل شد (نک‍ : ه‍ د، امام خمینی (ره)، مدرسۀ علمیه)، دفتر قرض الحسنه، بسیج خواهران و برادران، و کتابخانه. 
گفته می‌شود که در گذشته، شخصی به نام مرشد عیسى در این مسجد نوحه‌خوانی می‌کرده که سبک سینه‌زنی و عزاداری خاصی داشته و همه را تحت تأثیر قرار می‌داده است. در حسینیۀ این مسجد خصوصاً در 10 شب نخست ماه محرم، برنامه‌های سخنرانی و عزاداری اجرا می‌شود و از اطراف نیز هیئتهایی مذهبی برای عزاداری به این مسجد و حسینیه می‌آیند. اهالی ازگل نیز فردای آن روز برای احترام و ادای دِین، به‌صورت دسته‌هایی به بازدید این هیئتها می‌روند. هر ساله هیئت عزاداری وابسته به مسجد جامع ازگل در صبح عاشورا به امامزاده پنج‌تن، واقع در لویزان می‌روند و همراه با هیئتهای دیگر آیین عزاداری را برپا می‌دارند. 
تشکیل کلاس اخلاق توسط امام جماعت مسجد، برپایی کلاسهای آموزش قرآن، احکام، نقاشی، خطاطی، زبان انگلیسی و جز آنها و نیز برگزاری اردوهای زیارتی و تفریحی برای جوانان از جملۀ فعالیتهای فرهنگی این مسجد به شمار می‌آید. همچنین این مسجد شماری از افراد کم‌درآمد و از کار افتاده را زیر پوشش قرار داده است و با کمکهای نقدی و غیرنقدی به آنها یاری می‌رساند. 

مأخذ

طهماسبی، رضا (از اعضای هیئت‌امنای مسجد جامع ازگل)، مصاحبه با مؤلف.

حسن موسوی‌زاده