تاریخ

موضوع بندی
- همه موضوعات

جستجوی الفبایی

ابن محلی | ابوالحسن دیانت ابوالعباس احمد بن عبدالله بن محمد بن عبدالله بن قاضی سجلماسی (967- مق‍ 8 رمضان 1022ق / 1560-12 اكتبر 1613م)، فقيه و صوفی.
ابن مخلد، ابوالعلاء | عبدالامیر سلیم ابوالعلاء صاعد (د 276ق / 889م)، وزير المعتمد خليفۀ عباسی و كاتب الموفق برادر و وليعهد او كه به همين سبب به ذوالوزارتين ملقب شد.
ابن مردنیش | مریم صادقی ابوعبدالله محمد بن سعد بن محمد بن سعد (يا احمد) بن مردنيش جذامی‌يا تُجيبی (518 -567ق / 1124-1172م)، امير شرق اندلس كه حدود 25 سال بر آن نواحی حكم راند
ابن مریم | ابوالحسن دیانت ابوعبدالله محمد بن محمد بن احمد، شريف مليتی مديونی تلمسانی (د پس از 1014ق / 1605م)، فقيه مالكی، مورخ و اديب.
ابن مرزبان محولی |
ابن مستوفی اربلی | ابوالحسن دیانت ابوالبركات شرف الدين مبارك بن احمد بن مبارك بن موهوب بن غنيمة بن غالب لخمی اربلی (564-637ق / 1169- 1239م)، مورخ، اديب، شاعر، آشنا به علم حديث و متبحر در فن استيفا.
ابن مسعده |
ابن مسکویه |
ابن مشطوب | عنایت الله فاتحی نژاد ابوالعباس احمد بن علی بن احمد بن ابی‌الهيجاء ابن عبدالله بن ابی‌الخليل بن مرزبان هَكّاری، ملقب به عمادالدين (575- 619ق / 1179-1222م)، از اميران سلسلۀ ايوبيان مصر و از اكراد هَكّاريّه.
ابن مطلب | سید علی آل داوود ابوالمعالی مجدالدين هبةالله بن محمد بغدادی ملقب به ولی‌الدوله (به روايت هندوشاه، 291؛ ولی‌الدين) و مشهور به ابن مطلب (443- ح 503ق / 1051- 1109م)، وزير شيعی مذهب خليفه مستظهر بالله عباسی.
ابن معصوم |
ابن مطروح | مهدی فرهانی منفرد ابوالحسن جمال‌الدين يحيی بن عيسی بن ابراهيم (592- 649ق / 1196-1251م)، اديب، دبير و سياستمدار مصری دورۀ ايوبيان.
ابن مسلمه | محمدعلی کاظم بیگی شهرت گروهی از رجال خاندان ايرانی آل رُفيل كه در سده‌های 4-7ق / 10-13م در عرصۀ علم و ادب و سياست عصر عباسی پرآوازه شدند.
ابن معمر |
ابن مغربی |
ابن مفرج |
ترکان جوان | علی اکبر دیانت عنوانی که عموماً بر هر نهضت و جریان سیاسی ضداستبداد عثمانی در سدۀ 13ق/ 19م و به‌خصوص بر نهضت مخالفان سلطان عبدالحمید دوم در درون و برون قلمرو امپراتوری عثمانی اطلاق می‌شد. این جریان روشن‌فکرانه با شعار و هدف اصلاح ساختار اداری، دفاع از آزادی و برابری، و برچیده شدن استبداد، بیش از نیم قرن (1277-1337ق/ 1860-191...
ترکان خاتون | مصطفی موسوی ترکان یا درست‌تر ترکن (د ح 630ق/ 1233م)، نام یا لقب همسر سلطانْ تکش و مادر سلطان محمد خوارزمشاه. وی از سوی تاریخ‌نویسان به خردمندی، حسن تدبیر و بخشندگی و در عین حال، به سنگ‌دلی، خون‌ریزی، خودخواهی، قدرت جویی و خوش‌گذرانی مشهور و منسوب شده است. واژۀ ترکان، که در برخی نوشته‌ها به صورت تُرکان و یا تورگان ضبط شده...
ترکمانچای، عهدنامه | فاطمه قاضیها عهدنامه‌ای که پس از دورۀ دوم جنگهای ایران و روس، میان دو دولت در شعبان 1243/ فوریۀ 1828منعقدشد و به‌موجب‌آن بخشهای مهمی‌از قفقاز و آذربایجان از ایران جدا گردید.
ترکی بن سعید |
ترکی بن عبدالله |
تغلب، بنی | محمد نوری تَغْلِب، بَنی (در حالت منسوب تَغ‍لَبی به فتح لام)، قبیله‌ای مشهور از عرب شمالی که نسبشان به ربیعه، سپس به عدنان می‌رسد و گروه بسیاری از دانشمندان و شاعران و جنگاوران از آن برخاسته‌اند (حازمی، 31؛ سمعانی، 3/ 57 بب‍‌ ).
تغلق تیمور، خاندان | مصطفی موسوی تُغْلُقْ تِیْمور، خانْدان (تغلق= توغ = درفش، پرچـم، علم لوق ~ لوغ = پسوند نسبت در زبان تركی)، نام سلسله‌ای مغول‌تبار منسوب به خاندان جغتای، پسر دوم چنگيزخان كه روزگاری دراز بر تمام يا قسمتی از تركستان شرقی يا تركستان چين، يعنی ايالت سين كيانگ (شين‌جيان)، كاشغر، ختن، تورفان، واحۀ تریم (طـرم ~ طـارم) و شايد بخش...
تغلق شاهیان | هدی سید حسین زاده خاندانی از سلاطین مسلمان دهلی که حدود یک سده(720-815ق/ 1320-1412م) بر قلمرو نسبتاً وسیعی در شبه قاره فرمان راندند. بنیان‌گذار این سلسله،غیاث‌الدین تغلق (سل‍‍ 720-725ق/ 1320-1325م) فرزند تغلق خان و متعلق به یکی از قبایل ترک ساکن نواحی مرزی شبه قارۀ هند و آسیای مرکزی بود.
تغلبی | علی بهرامیان هشام بن عمرو (د ح 158ق/ 775م)، دولتمرد عرب در اواخر دورۀ اموی و عهد منصور عباسی. چنان‌که از نام و عنوان تغلبی پیدا ست، نسب او به تغلب بن وائل می‌رسید (نک‍ ‍: کلبی، 571؛ ابن حزم، 306). در میان مآخذ موجود، تنها ازدی از او با نسبت زُهَیری یاد کرده (مثلاً ص 76، 107) که نام یکی از نیاکان اوست (برای این نام در سلسل...
تقتمیش | مصطفی موسوی تُقْتَمیش، ناصرالدین (غیاث‌الدین) تقتمیش (= توقتامیش = توقتمیش = توختامیش) خان، یکی از فرمانروایان قدرتمند و نام‌آور اردوی زرین و در حقیقت واپسین فرمانروای قدرتمند آن خاندان در دشت قپچاق. کلمۀ توقتمیش مرکب از فعل مغولی توغتا = آرمیدن/ آسودن + میش شناسۀ فعل ماضی ترکی به معنای آرامش یافته و برآسوده است (لسینگ، ...
تقی زاده | عسکر بهرامی , اسماعیل شمس سیدحسن، از مشهورتـرین رجال صدر مشروطۀ ایران، سیاستمدار، محقق نامدار و صاحب آثاری برجسته در تاریخ و فرهنگ ایران و اسلام.
تکش |
تکلة بن هزار اسب |
تکلة بن زنگی |
تکه اوغوللری |
تکه |
تل باشر | غلامرضا جمشیدنژاد تَلِّ باشِر، شهر و دژی مشهور در شمال سوریه به فاصلۀ حدود 40 کیلومتر از حلب که به روزگار جنگهای صلیبی به سبب موقعیتش، از اهمیتی خاص برخوردار بود و چندین بار میان فرمانروایان مسلمان و صلیبی دست به دست شد.
تمام بن عامر | بخش تاریخ تَمّامِ بْنِ عامِر، ابوغالب (184- جمادی‌الآخر 283ق/ 800- ژوئیۀ 896م)، وزیر، ادیب، شاعر و تاریخ‌نگار اندلسی. خاندان او از موالـی عبـدالرحمان بـن ام حَکَم ثقفـی‌ ــ والـی کوفـه در 58 ق/ 678م (نک‍ : طبـری، 5/ 309) ــ بودند (ابن‌حیان، 179؛ ابن‌ابار، 1/ 143) و نیای بزرگ او، ابوغالب تمام بن علقمه (د 196ق) با سپاه ب...
تمغا |
تمیم بن بلکین |
تمیم | بخش تاریخ تَمیم، از قبایل بزرگ عرب. گرچه حضور و نقش تمیم به عنوان یکی از بزرگ‌ترین قبایل عرب، در بسیاری از رویدادهای سده‌های نخست هجری در سرتاسر سرزمینهای اسلامی چشمگیر است، اما در واقع، کمتر وجهی بجز اشتراک در نَسَب، آنها را به یکدیگر پیوند می‌داد. از گذشته‌های دور، قبیلۀ تمیم در مقایسه با دیگر قبایل عربی، به کثرت جمع...
تمیم بن معز |
تنباکو، نهضت | علی اکبر رنجبر کرمانی , رضا آذری شهرضایی تَنْباکو، نَهْضَت، عنوانِ جنبش سراسری مردم ایران به رهبری علمای دینی برای مخالفت با قرارداد واگذاری امتیاز انحصار بازرگانی توتون و تنباکو به یک شرکت انگلیسی.
تنبیه الامة و تنزیه المله | علی اکبر رنجبر کرمانی تَنْبیهُ الْاُمَّة وَ تَنْزیهُ الْمِلّه، کتابـی از میرزا محمد حسین نائینی در اثبات سازگاری اصول مشروطیت با مبانی اسلام و مذهب شیعه. نائینی از چهره‌های مشهور و برجستۀ حوزۀ نجف و از شاگردان مبرز میرزا محمدحسن شیرازی بود (نک‍ : ه‍ د، نائینی).
تنکابنی، محمدولی |
تنکز |
تنظیمات | علی اکبر دیانت تَنْظیمات، یـا تنظـیـمـات خـیـریـه، نهضت نـوگـرایـی و اصلاح‌طلبی در ساختار سیاسی ـ حقوقی، فرهنگی و اجتماعی جامعۀ عثمانی در سدۀ 13ق/ 19م.
تنگستانی |
تنوخ | عبدالحمید مرادی تَنوخ، عنوان اتحادیه‌ای کهن متشکل از چندین قبیلۀ بزرگ عرب قحطانی و عدنانی. این قبایل به روزگار کهن هم‌پیمان شدند که در بحرین اقامت گزینند و از مصالح و منافع هم دفاع کنند. این پیمان به سبب نقشی که در تأمین مصالح سیاسی ـ اجتماعی این قبایل ایفاء کرد، با گذشت زمان به عنوان نسب مشترکی برای این قبایل درآمد. هرچند د...
توابین | علی بهرامیان تَوّابین، گروهی از شیعیان کوفه که در 65ق/ 684م به خون‌خواهی امام‌ حسین بن علی(ع) قیام کردند. دربارۀ این قیام و جـزئیات آن، اخباریِ بزرگ عراق، ابومخنف (ه‍ م) اثری خاص ــ غالباً با استناد بـه شاهدان عینی (مثلاً نک‍ ‍: طبری، 5/ 544، 555، 598) ــ داشته‌ است (نک‍ : ابن ندیم، 105) و از مورخان کهن، بلاذری (د279ق/ 89...
توپال (طوپال) عثمان پاشا | علی اکبر دیانت توپالْ (طوپالْ) عُثْمانْ ‌پاشا (1073-1146ق/ 1663-1733م)، صدراعظم عثمانی در دوران سلطنت محمود اول بیست و چهارمین سلطان عثمانی. تاریخ تولد او را منابع با اختلاف 1073 و 1104ق/ 1663 و 1692م آورده‌اند (EI1; EI2; IA, XII(1)/ 439)؛ اما با توجه به آنکه او در مأموریت مصر (1108ق/ 1696م)، 26 سال داشته (هامرپورگشتال، VII...
توراگینا خاتون | صادق سجادی , شادی دایی رضایی مقدم توراگينا خاتون، جانشين و نايب‌ السلطنۀ اوگدای خان مغول‏‏‏‎‎ (639-644ق/ 1241-1246م)، و مادر گُيوك‌خان. دربارۀ احوال وی پيش از آنكه زمام امور را در دست گيرد، اطلاع چندانی وجود ندارد؛ اما گفته‌اند كه از قوم مِرکيت و نخست همسر تايرادسون از سرداران همين قوم بود و چون چنگيز‌خان مركيتها را فرو كوبيد، توراگينا را به ...
تورانشاه، خواجه جلال الدين | منوچهر پزشک تورانْشاه، خواجه جلال‌الدین (د 21 صفر 787ق/ 3 آوریل 1385م)، وزیر و دولتمرد دورۀ شاه شجاع (سل‍‍ 759-786ق/ 1358-1384م) و ممدوح حافظ. قاسم غنی بنابر اطلاعات شفاهی، احتمال داده که او از نوادگان شیخ محمود شبستری (د ح 720ق/ 1320م)، یا حتیٰ برادر وی بوده است (نک‍ : «بحثی در...»، 38). به هر روی ظاهراً نخستین شغل دیوا...
تورانشاه، شمس الدوله | عبدالحمید مرادی تورانْشاه، شمس‌الدوله فخرالدین تورانشاه بن ایوب بن شادی (د 576 ق/ 1180م)، ملقب به الملک المعظم، برادر بزرگ‌تر صلاح‌الدین ایوبی، فاتح یمن و پایه‌گذار دولت ایوبیان در آن منطقه. از جزئیات زندگی وی پیش از استیلا بر یمن همین اندازه می‌دانیم که مانند عمو و برادرش نخست در خدمت نورالدین زنگی (د569 ق) و از سرداران او ...

تاریخ

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

تاریخ

ورود به سایت

ثبت نام