مقاله

یکى دیگر از منشأهاى بردگى که در قدیم بوده، موضوع جریمه‏شدن است. این هم خودش یک حسابى است. نقل کرده‏اند که در بعضى ‏از قوانین دنیا جریمه بعضى از جرمها را بردگى قرار مى‏دادند. اگر کسى‏فلان گناه یا فلان جرم اجتماعى را مرتکب شود، مجازاتش این است که ‏آزادى را از او بگیرند، برده باشد. آیا در قوانین جزایى اسلام چنین قانونى ‏داریم که در مورد بالخصوصى جریمه گناهى را بردگى قرار داده باشد؟ در اسلام مجازاتهاى سختى براى بعضى از جرمها هست که برخى از آنها در قرآن تصریح شده است و بعضى اگر در قرآن نیست، در سنت، قطعى ومسلّم است؛ مثلاً براى محارب. «محارب» یعنى کسى که علیه مسلمین قیام‏کند: «انّما جزاؤُ الّذین یُحاربون الله و رسولهُ و یسعون فى الارض فسادا». براى‏اینها مجازات بسیار شدیدى قائل شده است: «ان یُقتّلوا او یُصلّبوا او تُقطّع‏ ایدیهم و ارجُلُهُم من خلاف».۲۲ کلمه «یُقتّلوا» است، به باب تفعیل برده‏اند که علامت شدّت است: «به سختى اینها کشته شوند: یا به دار زده شوند و یا اینکه دست و پایشان بریده شود، یک دست و یک پا آنهم در جهت‏خلاف، دست راست و پاى چپ یا دست چپ و پاى راست»؛ یعنى‏عبرت‏آمیز٫ ظاهراً ما مجازاتى از این سخت‏تر و شدیدتر نداریم.

اگر کسی قصد کند برای دیگری مربّی باشد، اول باید خودش را تربیت کرده باشد تا بتواند دیگران را ادب کند. انسان از نظر تربیتی در تمام ابعاد وجودی (مثل عقل و قلب و نفس) محتاج به تربیت است. منظور از نفس هم معنای خاصّ نفس، یعنی شهوت و غضب و وهم است. گفتیم که انبیا هم آنچه را بر آن تأکید کردند، مسأله تربیت نفوس، به معنای خاص، یعنی شهوت و غضب و وهم بود. انبیا آمدند که نگذارند قوای نفس لجام‌گسیخته عمل کنند. و اولین گام در تربیت نفوس، «تربیت وَهم» یعنی خیال است؛ چون اوست که مسائل شهوی و غضبی را برای انسان می‌آراید

ـ در بردگى شرایط حیات براى برده فراهم نیست و این امر منجر به انقراض برده‏ها مى‏شود. سازمان ملل مى‏گوید برده را آزاد کنید تا هر طورى که دلش مى‏خواهد، زندگى کند.

برای قضاوت درباره اینكه وقوع انقلاب اسلامی تداوم آرمان‌های مشروطه بوده است یا خیر، ابتدا باید این نكته را در نظر داشت كه این دو، مسیری متفاوت داشته‌اند. در واقع نمی‌توان بر نهضت مشروطه اسم انقلاب گذاشت. انقلاب از پایین آغاز شده و منجر به سرنگون شدن یك نظام می‌شود یعنی براندازنده است در حالی كه جنبش مشروطه یك جریان روشنفكرانه بود كه از بالا منشا گرفت و ارتباطی به طبقات پایین نداشت. طبقات پایین به معنای توده عوام بی‌سواد، در آن زمان ٩٥ درصد جمعیت را تشكیل می‌دادند كه هنوز نقشی در تحولات فكری پیدا نكرده بودند. علایق امیركبیر، عباس میرزا ولیعهد

دکتر عباس زریاب‌خویی دانشمند نامدار معاصر و استاد فقید دانشگاه تهران (1298-1373ش.) در 15 ذیقعده 1337 ق./ مطابق با 20 مرداد 1298. ش در خوی از شهرهای مرزی آذربایجان غربی دیده به جهان گشود. پدرش علی نام داشت و پیشه‌وری ساده بود. سال‌های کودکی عباس مقارن با دوران پر آشوب تاریخ ایران بود و بویژه در شهرهای شمالی ایران به سبب وقوع انقلاب اکتبر در روسیه، سربازان روسی ضمن خروج از کشور خرابی بسیار به‌بار آورده، بازارها و کاروانسراهای خوی را آتش زده و عده‌ای را به ورشکستگی کشانده بودند.

وضعیت‌جهانی به ‌گونه‌ای است که کمترین غفلت و سهل‌انگاری در انجام وظیفه، تاوان سنگینی را در آینده نه چندان دور بر جامعه بشری تحمیل خواهدکرد. زمزمه جنگ‌جهانی که در یک طرف آن امریکا و غرب و طرف دیگر آن روس و چین و برخی قدرت‌های منطقه است، یک انحراف تبلیغاتی است که سلطه‌گران غرب به رهبری امریکا پایه‌گذار آن هستند. در واقع، تلاشی برای دورکردن ذهن جهان‌اسلام از توطئه قدرت‌طلبان جهت به بندکشیدن هرچه بیشتر مسلمانان است.

وقتی رهبر معظم انقلاب در پیام خود به جوانان اروپا و امریکا توصیه کردند که با اسلام و زندگی پیامبر اسلام (ص) آشنا شوید، این سؤال در بین اصحاب فرهنگ مطرح شد که به‌واقع چند کتاب در حوزه زندگی پیامبر (ص) وجود دارد و در کشورمان نوشته شده است که قابل عرضه به مخاطبان غربی و غیر مسلمان باشند؟ کدام کتاب‌ها درباره زندگی رسول‌الله به زبان انگلیسی وجود دارد که بشود خواندن آنها را به جوانان اروپایی و امریکایی توصیه کرد؟ چه تدابیری می‌توان اندیشید که این کتاب‌ها در اختیار آنها قرار گیرد؟ آیا در بحث کتاب هم مثل حوزه سینما فقط باید به دو فیلم «رسالت» اثر «مصطفی عقاد»، یا «محمد رسول الله (ص)» ساخته «مجید مجیدی» دلخوش کرد؟!

یعقوب چمانی

یکی از فرصتهای بسیار مهمی که امروز برای شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی پیش روی ماست، شکست غرب در تحقق وعده‌هایی است که قرنها بشر را با آن دلخوش داشته و در قبال آن، عزیزترین سرمایه‌ بشری را از او گرفته است.

استاد دانشگاه تهران گفت: برنامه فلسفه برای کودکان بر پراگماتیسم دیویی تکیه دارد. روش­گراییِ صرف و بی اعتنایی به محتوا قابل چالش است. تأکید صرف بر روش و نادیده گرفتن بار دانشی معلم قابل دفاع نیست.