مقاله

سوء استفاده از علم و فناوری در قرن بیستم آسیبهای زیادی برای انسان و محیط زیست به بار آورد و این موجبات نارضایتی بسیاری از علمای برجسته را فراهم کرد. ماکس بورن در نامه‌ای که در ۱۹۵۴ به اینشتین نوشت از شرور ناشی از علم جدید شکایت کرد: «من اخیراً در روزنامه خواندم که شما گفته‌اید «اگر بار دیگر به‌ دنیا بیایم، فیزیکدان نمی‌شوم، بلکه هنرمند می‌شوم.» این واژه‌ها آرامش زیادی برای من فراهم کرد؛ زیرا افکار مشابهی در مغز من مرور می‌کند، به خاطر شروری که علم یک موقع زیبا بر سر دنیا به بار آورده است.»

تأمل در دیگر قصیده‌های سعدی، نوآوری او را چه در حوزه «چگونگی گفتن» و چه در حوزه «بچه گفتن» آشکار می‌سازد و روشن می‌سازد که هدف سعدی مردم‌اند و مردم دوستی و خدمت به مردم. غالب قصیده‌های سعدی، به گونه‌ای مکمّل معنایی بوستانند و اگر نیک بنگریم، از «نبایدها» و «بایدها» در آرمانشهر سخن می‌گویند و این خود گونه‌ای نوآوری است. امروز رهبران جهان به سخنان خود، به کردار و رفتار خود به مدد مشاوران خردمند کارآزموده سامان می‌دهند و بر مشورت تأکید می‌ورزند.

استاد و چهره ماندگار فلسفه غرب: «فلسفه غرب» از جمله شاخه‌های فلسفه است که برخلاف تصور دیگران،‌ دارای نظم و ترتیب است و باید دروس و مطالب مربوط به این رشته با نظم و توالی خوانده شود، وگرنه علاقه‌مندان به مطالعه این حوزه نمی‌توانند مطالبی درباره این موضوع یاد بگیرند.

تنها موجودی که مرگ‌آگاه است، از مرگ آگاهی دارد و می‌داند که می‌میرد، انسان است. در مورد حیوانات دیگر، دست‌کم بشر خیال می‌کند که آگاهی ندارند که خواهند مرد. بنا براین انسان به‌طور کلی در هر پایگاهی که باشد، چه انسان عادی باشد، چه دانشمند، چه هنرمند، چه شاعر، چه عارف و... می‌داند که می‌میرد.

عشق به بار آمده از ادراک عقلی یا تعقل نیز عشقی است که از آن به «عشق عقلی» یعنی عشق فراتجربی تعبیر می‌شود و معادل «عشق عرفانی» و با نگاهی، آغاز عشق عرفانی است. عشق عقلی، عشق به زیبایی است. افلاطون از این عشق به عشق حقیقی تعبیر می‌کند و آن را «عشق متین و حکیمانه» می‌خواند؛ عشقی که موضوع و متعلق آن، زیبایی است.

مقدمه: علم یک تلاش سامانمند انسانی برای فهم جهان فیزیکی است. فعالیت علمی را انسان انجام می‌دهد و در خلأ انسانی فاقد معناست؛ اما بلافاصله این سؤال مطرح است که: چرا انسانها به دنبال دانش طبیعت هستند؟ خود علم نمی‌تواند پاسخی برای این سؤال فراهم کند. یک چهارچوب جامعتر، یک جهان‌بینی، لازم است تا بتوان به این سؤال پاسخ گفت. درواقع این جهان‌بینی است که کل فعالیت انسانی ـ ازجمله فعالیت علمی ـ را شکل می‌دهد. پس این جهان‌بینی دانشمند است که هدف وی از تعقیب فعالیت علمی را معنادار می‌سازد.

گزارشی از کارنامه پژوهشی زنده یاد ایرج افشار (1393- نیمه 1394) تو رهرو دیرینه سرمنزل عشقی/ بنگر که ز خون تو به هر گام نشان است / رودی که بر آسود زمینش بخورد زود / دریا شود آن رود که پیوسته روان است

پوریا جم: ستون «تحقیقات آکادمیک در آیینه ایران» در صدد است با معرفی تحقیقات پژوهشگران برجسته معاصر در حوزه علوم‌انسانی، خوانندگان غیرمتخصص را از چند و چون تحقیقات آکادمیک در این حوزه مطلع سازد. دکتر نصرالله پورجوادی (زاده 1322شمسی، تهران)، استاد بازنشسته فلسفه و عرفان اسلامی دانشگاه تهران و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. وی پس از پایان تحصیلات متوسطه به امریکا رفت و در رشته فلسفه در دانشگاه ایالتی

انس حافظ با قرآن کریم و تأثیر قرآن از جهات گوناگون، امری مسلم و مسأله‌ای است که جمله حافظ‌شناسان در آن اتفاق نظر دارند و برآنند که بی‌گمان یکی از عوامل، یا مهمترین عامل انتخاب واژه «حافظ» به عنوان نام شعری یا تخلص خواجه از سوی وی، حافظ قرآن بودن و انس این شاعر با قرآن کریم بوده است. تأثیر قرآن بر شعر حافظ و تأثّر خواجه از کلام وحی، به‌ طورکلی از دو دیدگاه قابل بررسی است:

مقدمه: انسان‏ها در طي تاريخ و در چارچوب‏هاي فرهنگي مختلف، هميشه سعي كرده‏اند واقعيت‏هايي را كه در زندگي با آن روبرو هستند، به نحو معناداري، براي خودشان ساماندهي كنند. در حيات اجتماعي انسان‏ها، در كنار خوشي‏ها و لذت‏ها، يكي از مهمترين و برجسته‏ترين واقعيت‏هايي كه بخش اعظم زندگي انسان‏ها را تشكيل مي‏دهد، مسأله رنج است. مفهوم رنج، براي انسان‏ها معاني و مصاديق متعددي دارد. فهم معناي رنج‏هاي زندگي و يا به عبارت دقيق‏تر تفسير معناداري از اين رنج‏ها يك لازمه ضروري براي تداوم حيات و معناي آن بوده است. رنج ”به مثابه يك واقعيت تاريخي“ در زندگي انسان هيچگاه براي او ياوه و بيهوده و بي معني نبوده است (الياده، 1378؛106).