اخبار

آیا فلسفه برای انسان یك دانش ضروری است، یا اینكه هیچ ضرورتی ندارد، و اگر انسانها و احیاناً‌ به آن می‌پردازند، از باب تفنن و تنوع و سرگرمی است، و به خیال بعضی بطالت و اتلاف عمر و روی‌آوردن به كاری بیهوده و بی‌فایده است؟ اگر ضرورت دارد، به چه دلیل؟ و در صورت ضرورت، آیا بهتر نیست كه انسان به جای افتادن در ورطه‌ تفكرات و تأملات فلسفی و درگیری با آرای متشتت و ضد و نقیض فلاسفه به تعبد و تسلیم آنچه در كتاب و سنت آمده،‌ اكتفا كند و خود را راضی و قانع سازد؟

استاد علی دوانی (1308ـ1385) در كتاب «خاطرات من از استاد شهید مطهری» كه انتشارات صدرا چاپ كرده، به بیان خاطراتی از زندگی و شخصیت مرتضی مطهری پرداخته است. در این خاطرات به زندگی علمی و مبارزات سیاسی و درك ظرایف فكری مطهری اشاره شده و نقش كم‌نظیر او در ایجاد تحول فكری در حوزه و دانشگاه تبیین شده است. نویسنده همچنین به آشنایی و ارتباط مرتضی مطهری با شهید نواب صفوی و تأیید مبانی فكری و عملی نهضت فداییان اسلام، تلاشهای علمی و تبلیغی مرتضی مطهری در حسینیه ارشاد و دانشكده الهیات دانشگاه تهران، مبارزات سیاسی او و بازداشت وی توسط ساواك، آشنایی و ارتباط با دكتر علی شریعتی، ممنوع‌المنبر شدن وی به جهت داشتن مواضع انقلابی و برخی دیگر از زوایای زندگی علمی و سیاسی شهید مطهری اشاره كرده است.

ضرب اللهُ مثلاً رجلاً فيه شُركاءُ مُتشاكسون و رجُلاً سلماً لرجُل. ‏هل يستويان مثلاً ؟ الحمدلله بل اكثرُهُم لايعلمون.20 گفتيم‏توحيد از نظر اسلام داراى دو مرتبه و دو درجه است: توحيد نظرى وتوحيد عملى. توحيد نظرى را علماى اسلامى به سه قسم تقسيم كرده‏اند:توحيد در ذات، توحيد در صفات، توحيد در افعال؛ و همه اينها از قرآن‏ مجيد استنباط مى‏شود و مربوط به عالم فكر و انديشه و اعتقاد است؛نوعى انديشيدن و دانستن و محصول نوعى تفكر است. توحيد عملى‏آن است كه علماى اسلام از آن، تعبير به توحيد در عبادت، توحيد درپرستش مى‏كنند و آن نوعى زيستن، زندگى كردن و بودن است. آن يكى‏نوعى انديشيدن است و اين ديگرى نوعى زيستن و بودن. آن انديشيدن، در منطق اسلام با اين نوع بودن به كمال خود مى‏رسد؛ يعنى انسان تا درمرحله انديشه موحد است، موحد كامل نيست و بلكه موحد حقيقى‏نيست؛ موحد حقيقى موحدى است كه در مرحله زيستن و بودن هم‏موحد باشد.

دکتر مجتبی مطهری درباره اعتدال و آزادی در اندیشه های شهید مطهری گفت: تفکر امر مقدسی است و دین خدا بر اساس تعقل بنا شده است. در مباحث استاد شهید مطهری "تعادل" بسیار مبحث مهمی است و تعادل با عقلانیت و میانه روی عجین شده است، چرا که طبق سخنان شهید مطهری عقلانیت جزو دین است.

بعضى چنين فرض كرده‏اند كه انسان مى‏خواهد آزاد مطلق زندگى‏كند. آزاد مطلق زندگى كردن، گذشته از اينكه امرى است ناممكن ومحال، مساوى است با خروج از انسانيت. آزاد مطلق كه انسان هيچ‏حكمى، آرزويى، هدفى و ايده‏اى را بر خود نپذيرد، يعنى بى‏ايده بودن‏مطلق، اين سقوط است و در دنيا وجود ندارد. آن كسانى هم‏كه دم از آزادى مطلق و عصيان مطلق زده‏اند كه تسليم امر هيچ حاكمى‏نمى‏شوند، مى‏بينيد سراسر زندگى‏شان ايده داشتن است

مراسم بزرگداشت شهید مطهری و مقام معلم، با سخنرانی دکتر مهدی محقق رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و رئیس موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران دانشگاه مک گیل و جمعی از اندیشمندان شنبه 6 اردیبهشت ماه در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.

نشست «اعتدال و آزاداندیشی در تفکر شهید مطهری» با حضور مجتبی مطهری، محسن الویری و نجفقلی حبیبی 8 اردیبهشت ماه برگزار می شود.

ژوهشگاه حوزه و دانشگاه با همكاري معاونت فرهنگي و اجتماعي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري نشست علمي تخصصي استاد مطهري و عقلانيّت در تفكر اسلامي را چهارشنبه 10 ارديبهشت برگزار مي نمايد.

ما به تعبير ديگر مى‏گوييم: توحيد نظرى و توحيد عملى؛توحيد نظرى منقسم مى‏شود به توحيد ذاتى، توحيد صفتى، توحيد فعلى. معناى توحيدهاى نظرى، چگونه دانستن و چگونه فكر كردن است. انسان‏موجودى است مفكّر، داراى انديشه، منطق و استدلال؛ يعنى فكر واستدلال و انديشه و منطق انسان بايد برسد به مرحله اين سه توحيد:توحيد ذاتى و صفتى و فعلى؛ يعنى انسان اين‌چنين بينديشد. پس توحيد نظرى يعنى توحيدى انديشيدن، خدا را در ذات، صفات و فعل، واحد ويگانه دانستن؛ از نوع دانستن است.

اشاره: مرحوم استادشهيد آيت‌الله مطهرى به راستي از متفكراني بود كه در زمينه‌هاي مختلف علوم اسلامي دستي توانا داشت و با بياني شيوا مي‌توانست آنها را در اختيار عموم مردم قرار دهد و خلأهايي را پر كند. دريغ كه دست ناپاك بدخواهان چنان گنج شايگاني را از جهان اسلام دريغ داشت. به مناسبت سالگرد شهادت آن ‏اسلام‏شناس بزرگ و فيلسوف و فقيه‏ عالى‏مقام و حاصل عمر و پاره تن امام خمينى(ره)، طي چند شماره مطلب منتشر نشده‌ حاضر در اختيار خوانندگان گرامي قرار مي‌گيرد.