متن زیر قسمت دوم یادداشت «ماکس وبر و نقادی عقل مدرن در قرن بیستم» است. در بخش نخست به مسایلی چون ماکس وبر و مدرنیته به‌مثابه سرنوشت پرداخته شد. در این بخش در ادامه بحث پیشین ذیل نقادی عقل مدرن در جریان‌های فلسفی قرن بیستم به آراء کسانی که پس از وبر به بازتولید آن دست زدند پرداخته می‌شود.
آیا مفهومِ تمدن می‌تواند برای تحلیل‌های جامعه‌شناسی فایده‌ای داشته باشد؟ هدفِ مقالۀ حاضر این است که بحثی اکتشافی دربارۀ تحلیلِ تمدنیِ تطبیقی را به‌منزلۀ اهرمی برای جامعه‌شناسی کلان در قرنِ جدید ارائه کند. «تحلیلِ نظام جهانی» و «تحلیلِ جهانی‌سازی» مدل‌هایی مهم برای فرایندهای بینِ فراجامعوی فراهم آورده‌اند، ولی هریک از آن‌ها محدودیت‌هایی دارند
زمانی که سخن از نسبت «ما» با «هگل» به میان می‌آید، می‌توان از مشترکات و تبادلات متافیزیکی میان اندیشه «ما» و ایده‌آلیسم مطلق هگلی سخن گفت. اما اگر بیشتر بر سطح انضمامی-تاریخی بحث تاکید داشته باشیم، می‌توان با در نظر گرفتن هگل به عنوان نماد مدرنیته غربی، نسبت ما با هگل را از رهگذر مواجهه تاریخی ما با مدرنیته مورد واکاوی قرار داد. این مواجهه در چند مقطع و در سطوح مختلف قابل ترسیم و تحلیل است.
هویت اندیشی از دغدغه های مشترکی است که در اغلب گفتمانهای روشنفکری ایرانی مشاهده شده است. برخی در این کندوکاو هویتی به ناسیونالیسم باستانی،برخی به خویشتن اسلامی،برخی در سنتها و بوم گرایی،برخی به هویت سه گانه ایرانی(اسلامی،ایرانی و غربی) ، برخی به هویت دوگانه ایرانی(اسلامی و ایرانی)و برخی بر رابطه تفکر و هویت ،تأکید داشته اند. در بین گفتمانهای روشنفکری پس از انقلاب اسلامی، هویت اندیشی، مجدداً مورد توجه قرار گرفته است.
طبیعتاً آن چیزی که از من انتظار می‌رفت در این زمینه به آن توجه کنم، تجربه‌ی ایرانی مواجهه با جامعه‌شناسی مدرن است که این تجربه چه ویژگی‌هایی داشته و چگونه صورت گرفته است؛ خود این واژه‌ی تجربه و تجربه‌ی ایرانی مقداری ما را به عالم تاریخ و مقداری هم به عالم پدیدارشناسی می‌برد، به‌ویژه زمانی که مفهوم مواجهه هم در میان باشد؛ از طرفی باید تجربه‌ی خود را به شیوه‌ای پدیدارشناسی روایت کنیم و از سوی دیگر مواجهه مطرح است.
درک مبرهنی از مفاهیمی نظیر «سنت» و «سنت‌گرایی» در ایران وجود ندارد. در غیبت تعریف و تبیین روشنی از این‌گونه مفاهیم، گاهی سنت‌گرایی معادل کنار گذاشتن «خودرو» و استفاده از «خر» ارزیابی می‌شود و گاه دیگر بهره‌نبردن از فناوری‌های نوین در امر پزشکی و پناه بردن به دستورات شیخ‌الرئیس ادله‌ای بر پایبندی به سنت تحلیل می‌شود.
تحت تأثیر پیشرفت‌های روزافزون جهانی، نوع جدیدی از تفکر و الگو در حال شکل‌گیری است که مبنای آن بر اساس حرکت از مدرنیته به‌سوی نوآوری در دو حوزه‌ی تکنولوژی و تجارت در دو بعد تفکری و باورها (هنجارها) است؛ این تغییر اساسی موجب دگرگونی‌هایی در تمام جنبه‌های زندگی شده است. در این بین اینترنت به‌عنوان یک میانجی الکترونیکی یکی از آشکارترین این تحولات به شمار می‌آید، این پدیده در مدت زمانی اندک توانست یک زندگی مجازی هم‌اوت (در موازات) با زندگی واقعی افراد جامعه ایجاد کند. تمامی این تحولات تحت تأثیر و حول پدیده‌ی جهانی شدن به وقوع پیوسته است. جهانی شدن در تلاش است تا با سرمایه‌گذاری بر روی میانجی الکترونیکی (اینترنت) فراتر از حوزه‌های مادی و نمادین جهانی، آن‌ها را به بازاری آزاد مبتنی بر عرضه و تقاضا تبدیل سازد، بازاری که به دست شرکت‌های چندملیتی کنترل و اداره می‌شوند و خود، نوع و طبیعت کالاهای عرضه‌شده را مشخص کرده و قانون بازار را به نوعی کنترل می‌کنند.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید