نگاهی به یک متن عرفانی بازمانده از نیمه نخست قرن ششم هجری مقدّمه:پس از مبحث «وجود» که از مهمترین مباحث عرفانی در خانقاهها به شمار میرود، یعنی تأکید بر «وجود مطلق» و اشاره به مظاهر کثرت و همچنین اشاره به موضوع «وحدت وجود» در آرای صوفیانه؛ مبحث مهم دیگر در اندیشههای عارفان، موضوع «اسماء الله» است که خود از استدراکات و ادراکات والای اثباتِ حضرت باری است که بیشتر آنها از قرآن کریم سرچشمه گرفتهاند
آنچه در این مقال می خوانید، مروری است ادیبانه بر تاریخ تلاش های نافرجام فکری بشر در جهت شناخت حقیقت هستی و گشودن گرهی از معمای رازناک وجود. و شاید بث الشکوایی است برخاسته از قلمی که حاصل سال ها مداقه و باریک بینی در فلسفه حیات و مشاهده گم گشتگی های انسانی را به نثری شعرآمیز و یا شعری نثرآمیز بیان ساخته است.
به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دبیرخانه همایش ملی فلسفه عرفان، فراخوان مقالات این همایش ملی را برای دریافت مقالات علمی پیرامون فلسفه عرفان منتشر کرد.
برخلاف دیدگاه رایج که عصر سلجوقی را دوره انحطاط تفکر و اندیشه در ایران می دانند، حوزه عمومی اندیشه و تفکر در ایران عصر سلجوقی دچار رکود و انحطاط نشد، بلکه در مسیر و شرایطی متفاوت از جریان غالب تفکر در دورههای پیشین جریان یافت که آن را میتوان نوعی تغییر نگرش در عرصه های گفتمانی و بنیانهای فکری دانست.
عصر روشنفکری در اروپا، دوره درخشش فلسفه (بهویژه فلسفه سیاسی و اجتماعی) بود و دوره مدرنیته دوره تاخت و تاز علم و تفکر علمی و صنعتی بود؛ ولی دوره پستمدرن بیشتر روی در تفکر عرفانی دارد.
قطار علم و بینش انسانی با سرعتی سرسامآور در حرکت است. برخی بر این قطار سوارند و هر لحظه چشمانداز جدیدی میبینند. برخی نیز در چایخانة ایستگاه راهآهن مینشینند و منتظر میمانند تا مسافری برسد و هدیهای از شهری دور بیاورد. «نوجویی» در نهاد انسان است.
اما به سراغ ابعاد دیگری از چهرۀ انسان در انسانشناسی دینی و بالاخص در امر اسلام میرویم. انسان هماره خاکستری مخلوقیست که هم میتواند به تعریف شر شبیهتر شود و هم میتواند در مقام خلیفهگری الهی، منشأ تمامی خیرها باشد
تأویل ، واژه ای قرآنی و اصطلاحی در علوم قرآنی و تفسیر و حدیث و سپس اصول فقه و کلام و فلسفه و عرفان . کاربرد نسبتاً فراوان آن در قرآن (هفده بار رجوع کنید به عبدالباقی ، ذیل «أول »؛ روحانی ، ذیل واژه ) و حدیث ، در وجوه و مرادات مختلف ، این واژه را موضوع مباحث و مناقشات علمی قرار داده که این مباحث خود منشأ ابراز دیدگاههای متفاوت در بارة قرآن و متون دینی ، بویژه از حیث معنا و فهم درونی آیات و احادیث (در برابر معنا و فهم ظاهری ) و تأسیس «علم تأویل » نزد اهل عرفان شده است . این مقاله شامل بررسی واژة تأویل ، وجوه معنایی آن در قرآن و حدیث به استناد آرای لغت شناسان و مفسران و بیانهای حدیثی ، نسبت تأویل با تنزیل و باطن و ظاهر، تحولات معنایی تأویل ، آگاهی از تأویل قرآن ، و تأویل در کلام و فلسفه و عرفان است
در اعصار پیشین انسانشناسی اسلامی، چه در رشتۀ فلسفه و عرفان و چه در کلام وحیانی، ارتباطات فیمابین انسان و هستی بسیار مورد اشارت و شرح بوده است؛ اما آن چیز که در گردونۀ مطالعات دینی-انسانی بیشتر به چشم میخورد
جای خوشوقتی بسیار است که در ایران به این نابغه عالم شرق توجه خاصی شده است. تاگور در سال 1311 ش. به ایران آمد و با بزرگان و دانشمندان ایران هم آشنایی پیدا کردو مصاحبه داشت. هم مرحوم دهخدا درباره اش قصیده ای ساخت و هم مرحوم بهار. مسافرت تاگور به ایران تاثیر بسیار مثبت و خوبی در جامعه فرهنگی ایران داشت، ولی در آن زمان چنانکه شاید و باید توجه به شخصیت فرهنگی و ادبی این شخص نشد.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید