اخبار

مباحث نوشته حاضر که متنی از دورۀ قاجار است، در دو بخش یا به گفته نگارنده در دو خصلت بیان شده است؛ خصلت نخست در نیازهای زائر حج است: مانند لباس و غذا و مرکب و بقیه مسائل؛ خصلت دوم درباره نوع سلوک زائر است با مسائل مختلف.

مقاله حاضر به بررسی اخلاق اجتماعی و آداب و رسوم لوطیان در دوره قاجار می پردازد. لوطی گری بخشی از زنجیره ای است که، در نظر، با فتوت آغاز می شود و در اصناف بازار و عیاری نمود می یابد.

پیدایش صنعت نساجی در ایران معاصر چگونه توانست بر جریان شهرنشینی تأثیر بگذارد بررسی فرآیند تأثیرگذاری جریان صنعتی‌شدن بر جامعه و سیاست در ایران

«صنف» در لغت به معنی گونه، نوع و دسته‌ای از هر چیز است. در جامعه اسلامی از همان آغاز به جماعت‌ها و گروه‌های پیشه‌ور، عبارت صنف اطلاق می‌شده است مانند صنف صرافان و صنف رنگرزان. به عبارت دیگر در اصطلاح، دسته‌هایی مستقل از پیشه‌وران که فعالیتی مشابه دارند، ناچار به سبب منابع مشترک، دسته‌هایی ثابت و واحد داشته‌اند که صنف نامیده می‌شده است. ویلم فلور، تاریخ‌نگار، صنف را چنین توصیف کرده است «صنف عبارت است از: گروهی از مردم شهرنشین که کسب یا حرف واحدی داشته از میان خود رئیسی برمی‌گزینند و مالیات‌های صنفی می‌پردازند و وظایف اقتصادی، اجتماعی مالی و سیاسی دارند.

این مطالعه جهت معرفی کتب مذهب دورۀ ّقاجاریه ارایه شده است. مؤسسۀ کتابخانه و موزۀ ملّی ملک، بزرگترین موزۀ خصوصی و وقفی کشور، دارای بیش از ۱۹هزار عنوان نسخۀ خطی است که تعداد زیادی از این کتب دارای تزیینات و تذهیبهایی نفیس و قابل ّتوجه هستند. در این میان نسخه های بسیاری متعلّق به دورۀ قاجاریه بوده که دارای ارزش هنری والایی است.

از عصر قاجاریه طومارها، کتابچه ها و اسنادی باقی مانده که در آنها املاک و داراییهای آستان قدس رضوی نوشته شده است. یکی از این کتابچه ها به نام «کتابچۀ موقوفات آستانۀ رضوی» مربوط به سال 1285 هجری قمری است. این کتاب بی نظیر حاوی سیاهۀ املاک و اموال، داراییها و اسامی عمال و خدام آستانه است.

تصویری از یک تزویج‌نامه متعلق به اواخر سده ١٣ قمری؛ تزويج‌نامه، منظومه كوتاهی است كه آداب و رسوم خواستگاری را در دوره قاجار به تصوير مي‌كشد. این مثنوی تزویج‌نامه به وسيله ميرزا باقر قزوينی متخلص به ناجی كه در فاصله سال‌های ۱۲۵۴ تا ۱۳۰۳ قمری می‌زيسته، سروده شده است. شاعر، در اين منظومه، رسم خواستگاری و ازدواج در زمان خود را ثبت كرده است

روایتی از جرم و جنایت در تهران عصر قاجار «چندی قبل یک طاقه لحاف ترمه در خانه معاون لشکر مفقود شده بود. این روزها یک تخته قالی از آن‌جا برده‌اند. یاقوت نام، خانه‌زادِ خود را گرفته در خانه حبس کرده و هر روز او را چوب می‌زده تا این که مشارُالیه اقرار می‌نماید که برده به سیدحسن نام کالسکه‌چی شیخ‌الاطبا، به دو تومان گرو گذارده ... حسن فلفلی، که از الواط و اشرار است و دیشب مست نموده در محله چالمیدان شرارت و هرزگی می‌کرد، گرفتار افواج پلیس شده، به اداره آوردند، با راپورت حالش نزد جناب وزیرنظام فرستاده شد که تنبیه شود ... یکی از فراشان ارفع والا عزالدوله می‌رود از دکان خبازی گذر پای‌چنار نان بگیرد، با اسدالله‌بیک، نایب قورخانه، نزاعشان شده چند نفر به حمایت طرفین برآمده، می‌خواستند نزاع نمایند.

با آغاز قرن نوزدهم، ایران صحنۀ تاخت و تاز روسیه و بریتانیا قرار گرفت. در این قرن، ایران اراضی وسیعی را از دست داد و صدمات بسیاری بر آن وارد شد. در حالی که ایران از سوی مرزهای غربی خود با تهدید امپراطوری عثمانی مواجه بود ولی در این قرن، فشار روسیه از شمال و فشار و تجاوز تدریجی بریتانیا از جنوب آشکار گردید. مرزهای شرقی ایران نیز از خطر تجاوز مصون نماند.

چکیده: ترجمه منابع آثار و تألیفات از زبان های اروپایی در دورۀ قاجار یک داد و ستد فرهنگی، علمی و تجربی بود که بر نگرش، جهان بینی و فرهنگ و معارف گروه های فعال اجتماعی ایران تأثیر زیادی داشت. در این فرآیند، رابطۀ زبان و فرهنگ در ترجمه به عنوان یک اصل مهم در مطالعات فرهنگی، نقش اثرگذاری در شکل گیری گفتمان میان متن مبدأ و ذهن و فرهنگ خالقان جدید (مترجمان) در جامعة ایران داشته است.