اخبار

رحوم آیت‌الله سید محمود طالقانی در زندگی توفانی‌اش مهم‌ترین برهه‌های تاریخ معاصر ایران را نه فقط درك كرد كه زیست و تجربه كرد. یك سال بعد از انقلاب مشروطه در ١٢٨٥ خورشیدی به دنیا آمد و یك سال بعد از انقلاب اسلامی در ١٣٥٧ خورشیدی از دنیا رفت، دو كودتا (سوم اسفند ١٢٩٩ خورشیدی و ٢٨ مرداد ١٣٣٢ خورشیدی) را در سال‌های جوانی و میانسالی تجربه كرد و شاهد سقوط دو سلسله قاجار (١٣٠٤ خورشیدی) و پهلوی (١٣٥٧ خورشیدی) و جانشین شدن چندین شاه (محمد علی شاه، احمد شاه، رضاشاه و محمدرضا شاه) بود، در دهه پر كشاكش ١٣٢٠ تنها شاهد تكاپو و برآمدن انواع و اقسام گرایش‌های سیاسی و تعارضات و درگیری‌ها نبود، بلكه خود در میدان حضور داشت و از نزدیك دید كه نهضت ملی ایران چگونه در نتیجه ضعف تاریخی جامعه، كارشكنی‌های داخلی و مداخلات خارجی به شكست انجامید.

همزمان با سی و پنجمین سالگرد ارتحال عالم فاضل آیت‌الله سیدمحمود طالقانی کتاب «زندگی و شیوه قرآنی آیت‌الله سیدمحمود طالقانی» تالیف ابوالفضل خوش منش با موضوع بررسی زندگینامه، خط فکری و شیوه قرآنی وی از سوی انتشارات سروش در اختیار علاقه مندان قرار گرفت. کتاب برداشت‌هایی از زندگی مرحوم آیت الله طالقانی و شیوه قرآنی ایشان است. مراد از زندگی طالقانی، صحنه‌های مختلف زندگی وی به عنوان معلم قرآن و مبارزی ناصح و امین و مراد از شیوه قرآنی، شیوه او در تبلیغ و تبیین است. آیت‌الله سیدمحمود طالقانی، دعوتگر بازگشت به قرآن و منادی نظام اندیشگی و فرهنگِ تمدنیِ این کتاب 320 صفحه‌ای است. او می‌کوشد هنگام گفتن و نوشتن درباره قرآن، با نگاهی اجتماعی و تمدنی، عموم مردم ایران و جهان را مدنظر داشته باشد و آنها را مخاطب خود بداند. از فحوای سخن او برمی‌آید که هر مسلمانی باید خود را مخاطب قرآن کریم بیابد؛ گویی آیات وحی بر خود او نازل شده است. وی آیات قرآن را تروتازه (غضّاً طریّاً) و خود را مخاطبِ نخست قرآن می‌یابد و می‌کوشد قرآن را همان گونه انعکاس دهد.

«محمدمهدی عبدخدایی» نوجوان بود كه به عضویت سازمان فداییان اسلام درآمد. به گفته خودش نواب صفوی او را با آیت‌الله طالقانی آشنا كرد و رابطه نزدیك او با آن مرحوم، بهانه گفت‌وگوی «اعتماد» با وی شد. از او خواستیم تا از خاطراتش با طالقانی بگوید. چطور و كجا با مرحوم آشنا شده و از مرام طالقانی چه در خاطر دارد. صحبت‌های عضو فداییان اسلام نشان از ارادت ویژه او به مرحوم طالقانی دارد تا آنجا كه او را تنها روحانی مدرن زمان می‌نامد و معتقد است بسیاری از پژوهش‌ها و تالیف‌های دینی از طالقانی تاثیر گرفته است. عبدخدایی با هیجان خاصی از نخستین مواجهه‌اش با طالقانی می‌گوید، زمانی كه نوجوانی 15 ساله بود و برای ترویج دوباره اسلام بین تهرانی‌ها هر ظهر و غروب در خیابان استانبول اذان می‌گفت.

سید مهدی طالقانی پسر آیت الله طالقانی در همایش «پاسداشت سی و پنجمین سالروز رحلت آیت الله محمود طالقانی» که در موسسه تاریخ معاصر ایران برگزار شد، به خلق و خو و رفتار پدرش اشاره‌ کرد و گفت: ایشان در زندگی خود به شدت دنبال ظلم‌ستیزی بودند و خانواده‌اش را همیشه بر آن می‌داشت که با ظالم همکاری نداشته باشند؛ به طوری‌که هم کسانی که با وی همراه بودند و هم اعضای خانواده به نمونه‌های بارز این صفت آیت‌الله طالقانی اذعان دارند.