اخبار

علی‌اصغر محمدخانی، معاون فرهنگی و بین‌الملل شهر کتاب، در اولین نشست بین‌المللی کرسی مولوی‌پژوهی در دانشگاه ارومیه که با همکاری دانشگاه ارومیه و انجمن ترویج زبان و ادبیات فارسی برگزار شد گفت: مثنوی اثر مهمی است که تاکنون به معانی بلند آن و شرح و تفسیرهای عرفانی و معنوی توجه بسزایی شده است ولی عناصر زیبایی‌شناسی آن در زیر لایه‌ی معانی والای آن پنهان شده است.

سخن از بهار، سخن از نو شدن و شکفتن است. سرمایی استخوان‌سوز که از بیداد آن دست‌ها طاقت سر برون کردن از بغل نداشتند به پایان می‌رسد و شاخه‌ها سبز و تر می‌شوند و شکوفه‌ها خندان، نعره رعد، گریه ابر، خنده گل، زمزمه جویبارها و لطافت نسیم ،ارمغانه‌های طبیعت‌اند و چنان که روح انسان از نوازش این همه زیبایی‌های لطیف، تازه و خرم می‌شود. این بهار نو و این رستخیز ناگهان، پیش از هر کس بر هنرمندان و شاعران و عارفان جلوه‌گر می‌شود و از لطف بی‌کران خود تحفه‌های گران و ارمغانه‌های بی‌کران به آنان هدیه می‌دهد.

جلال الدین محمد بلخی را اغلب با مثنوی کبیر و غزلیات پر شورش می شناسند و به نسبت دو اثر یاد شده توجه کمتری به دیگر نوشته های او شده است؛ به گونه ای که غالباً در محیط های دانشگاهی نوشته های منثور او - به خصوص مکتوبات – از مغفول ترین آفریده های این شاعر نام دار به شمار می آید.

سرود و خوش سرود که: «گر نبودی عشق هستی کی بدی» نه تنها دستمایه عارفان و شاعران و بیدلان که زیربنای هستی عشق است و یکی از سرسپردگان غمزه غمازه او که خود سلسله جنبان دگر دلباختگان است و خواهد بود مولاناست.

الف – در مثنوی مولانا ((چشم )) تعبیرهای گوناگونی دارد ‘ یا دیده ظاهری است که تنها مظاهر و تعینات جهان مادی را می بیند و از جهان غیب بی خبر است ‘ و یا دیده باطنی که ابزار شهود و ادراک حقایق است . ب- پیامبران الهی نمونه های کامل دیده وران باطنی محسوب می شوند . ج- تلقی مولانا از شور چشمی با برداشت عوام تفاوت دارد ... د- جمادات نیز از دیدگاه مولانا نوعی ادراک و دیده وری دارند . و- معانی ((نظر )) در مثنوی با ((چشم )) یکسان نیست ‘ و مولانا برداشت خاصی از آن دارد ...

اولین سخنران این مراسم سیدحمید رضوی، دبیر اجرایی این نکوداشت بود که سخنان خود را اینگونه آغاز کرد: نکوداشت بین‌المللی مولانا هر ساله با هدف شناسایی و حمایت از فعالان و مشتاقان علاقه‌مند به مکتب مولانا برگزار می‌شود. این نکوداشت فرصتی است مغتنم برای تجلیل از عرفا، فلاسفه، مورخین و فرهنگیانی که در این عرصه فعالیت داشته‌اند.

در مراسم بزرگداشت بین‌المللی مولانا که با حضور نمایندگان 14 کشور فارسی‌زبان و کشورهایی که کرسی زبان فارسی در دانشگاه‌های خود دارند در دانشگاه شهید بهشتی تهران برگزار شد از غلامحسین ابراهیمی دینانی، پرویز تناولی، محمد معتمدی و ایرنا تجلیل و تقدیر به عمل آمد. در این مراسم، حسین باهر، رفتارشناس و مولانا پژوه طی سخنانی گفت: «مولانا دو دِین بر گردن ما دارد؛ یکی دِین کلی است که شامل همه مردم دنیا می‌شود.

این مقاله به منظور بررسی نمادین، مقام و موقعیت ماه در میان مردم ایران زمین از دیرباز و بازتاب اسطوره یی آن در اندیشه ی مولانا است که با روش کتابخانه ای نگاشته شده است. سعی شده که پس از استخراج کاربردهای گوناگون ماه در غزلیات و مثنوی مولانا، همچنین کاربردهای نمادین ماه در اسطوره ها با استفاده از روش تحلیل محتوا به طبقه بندی، توصیف و بازتاب معانی نمادگونۀ ماه به صورت های مختلف و تأثیر کاربرد آن در اندیشۀ مولانا پرداخته شود.

اژگونگی امور عالمْ اصلی است که مبنای بسیاری از قصّه‌ها و اندیشه‌های مثنوی بر آن گذاشته ‌شده ‌است و بررسی آن می‌تواند یکی از مهم‌ترین عوامل جذابیّت این اثر را تبیین کند. بر این اساس، در این مقاله نخست گونه‌هایی از باژگونگی معرّفی می‌شود؛ مواردی مانند: ترجیح مرگ بر زندگی، دیوانگی بر خردمندی، بلاهت بر هوشیاری، غلامان بر سروران، قهر بر لطف،مطلوبِ نزدیک بر دور، مدارا بر انتقام،نفی بر اثبات و... . سپس به دلایل وجود باژگونگی در عالم پرداخته ‌می‌شود

مولانا اهل استدلال بوده و در مثنوی از انواع استدلال بهره برده است. البته استدلال موردنظر مولانا، بیشتر استدلالی است که در جهت فهم مطلب به مخاطب است تا اثبات ادعا. استدلال های تفهیمی که بیشتر در موضوع های اخلاقی خودنمایی می کنند، شامل انواعی چون عقلی، نقلی، عقلی و نقلی است. مولانا در استدلال های عقلی ـ آنچنان که روش معهود و واعظان منبری است ـ بیشتر به تمثیل و تشبیه، و در استدلال های نقلی به قرآن و حدیث تکیه داشته است.