عضو شورای عالی علمی مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی می‌گوید کتاب خطی «تاریخ بلعمی» که ترجمه فارسی کتاب تاریخ طبری است، از نخستین کتاب‌های تاریخ به زبان فارسی بعد از اسلام است که در کتابخانه ملی ایران نگهداری می‌شود.
نام عبدالحسین زرینکوب یکی از آشناترین نام‌ها به گوش ایرانیان است. جدای از مطالعه آثار ایشان در قالب کتاب‌هایی که از او منتشر شده است، محتوای بسیاری از کتاب‌های درسی ما در درس‌های تاریخ، ادبیات، فلسفه و... از کتاب‌های او گرفته شده بود. بنابراین ما خواننده مستقیم و غیرمستقیم آثار زرینکوب بودیم.
صفحه اول روزنامه های امروز یکشنبه 23 شهریور
یکی از تلاش‌های شیعیان برای نشان دادن فاجعه عظیم کربلا با نمایش مذهبی به نام «تعزیه» انجام می‌شد، شاید به همین دلیل هم با ورود اسلام به ایران، از دوران صفویه و دوره‌های بعد از آن معمولا در محرم تعزیه اجرا می شد که البته با گذشت زمان تغییراتی در نسخ خطی ایجاد شد و گاهی تعزیه رنگ تشریفاتی به خود گرفت، اما همیشه برای یادآوری حادثه کربلا ، کم یا زیاد هنوز اجرا می‌شود.
فرهنگ ایرانی در ماه‌های اخیر بعضی از مهم‌ترین خدمتگزاران خود را از دست داد که هر کدام در جای خود قابل بررسی و تأملند. در آن میان نام اسماعیل سعادت به عنوان یک مترجم زبردست و دانشنامه‌نویس جلب توجه می‌کند. او از سال‌های دور در نشریات دانش‌آموزی پیک که زیر نظر اسماعیل دولتشاهی منتشر می‌شدند، همکاری می‌کرد؛ هر چند او را به ترجمه‌های دقیق و نیز زیبا و روان می‌شناختند.
با ورود دین اسلام به ایران، و آمیزشش با فرهنگ ایرانی، در طی دوره هایی ، ادبیاتی شکل می‌گیرد که هم آمیخته به تاریخ و اساطیر ایران باستان بود و هم متأثر از فرهنگ اسلامی؛ شاید بهترین نمونه ی این اختلاط، ادبیاتی است که توسط حافظ به وجود آمده است. بنا بر چنین پنداشتی، بی شک به لحاظ تاریخ فرهنگی، وضعیت نبوغ آمیزی ، وجود داشته
«فرهنگ جغرافیای تاریخی شاهنامه» نوشته مهدی سیدی فرخد منتشر شد. در معرفی کتاب «فرهنگ جغرافیای تاریخی شاهنامه» آمده است: در این پژوهش تمامی شاهنامه، از آغاز پادشاهی کیومرث پیشدادی تا پایان پادشاهی یزدگرد سوم ساسانی، به‌دقت بررسی و همه اعلام جغرافیایی مندرج در این اثر سترگ استخراج و شناسایی و با شرح و توضیح کامل معرفی شده است.
در شاهنامه از حدود 620 موضع جغرافیایی (اعم از کشور، سرزمین، ولایت، شهر، دژ، قلعه، دریا، رود، کوه، بیابان، تل، تپه، چشمه و ...) نام برده شده که از میان آنها حدود 360 نام اصلی و بقیه فرعی و بدل هستند. بدین معنا که مثلاً نام «اصفهان» عنوان اصلی به صورت عنوان‌های فرعی و بدل سپاهان و اسفهان هم آمده است. بیشتر این عناوین و نام‌های جغرافیایی مربوط به ایران‌زمین (حوزۀ فرهنگی ایران بزرگ) اعم از خراسان و پارس و عراق و ورارود، شامل شهرهایی چون بلخ، مرو، نشابور، ری، شیراز، اردبیل، سمرقند و بخارا و ... بوده و بقیه هم در کشورها و سرزمین‌های هم‌جوار ایران چون چین، ماچین، هند، ترکستان و ماورای خزر و روم و سرزمین‌های عربی قرار داشته‌اند.
نامه‌های بازمانده از رجال سیاسی، از جمله منابع مهم و دسته‌اول برای بررسی وضعیت تاریخی و اجتماعی ادوار گذشته است و علاوه بر این، در برخی از موارد، این‌گونه نامه‌ها خود از چنان غنای ادبی‌ای بهره می‌برند که به بخشی از تاریخ ادبیات تبدیل می‌شوند. کتاب «مکاتبات و نامه‌های میرزا علی‌اصغرخان اتابک امین‌السلطان به مظفرالدین شاه» از جمله آثاری است که به‌ویژه با توجه به نقش عمده اتابک در روزگار مشروطه به عنوان صدراعظمی که در برابر مشروطه مقاومت می‌کرد در حوزه تاریخ مشروطه از اهمیتی وافر بهره می‌برد. این کتاب را سعاد پیرا و علی‌رضا نیک‌نژاد تدوین کرده‌اند و نشر تاریخ ایران منتشرش کرده است
«جغرافیای جامع ایران» زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی با مدیریت علمی و سرویراستاری دکتر عباس سعیدی، از سوی انتشارات مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی چاپ و منتشر شد. مرکز دائرۀالمعارف بزرگ اسلامی طی بیش از سی سال کوشش در راه پیشبرد اهداف فرهنگی ـ علمی کشور، در کنـار تألیف و تدویـن مجلدات مختلـف «دائرۀالمعارف بزرگ اسلامی» به زبان فارسی و ترجمۀ آن به زبانهای عربی و انگلیسی و همچنین تألیف چند دائرۀالمعارف جامع دیگر، از دهۀ گذشته، تدوین آثار مرجع دربارۀ ایران را در دستور کار و برنامه‌های خود قرار داده است. «جغرافیای جامع ایران» تنها یکی از این آثار است که ویرایش نخست آن در دسترس جامعۀ علمی کشور و همۀ علاقمندان به این سرزمین قرار می‌گیرد.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید