اخبار

مسئولان آموزش عالی کشور معتقدند علوم انسانی نقش تاثیر‌گذاری در پیشرفت و توسعه علمی کشور دارد، بر همین اساس باید برای شکوفایی علوم انسانی در دانشگاه‌ها بستر‌سازی شود. این مسئولان می‌گویند رسالت مراکز دانشگاهی تبیین دقیق جایگاه علوم انسانی در نظام آموزشی کشور است، موضوعی که در شرایط کنونی کمتر به آن توجه می‌شود.

سعید نفیسی، یکی از ماندگارترین محققان در تاریخ پژوهشهای ادبی ایران است. او مردی پرکار بود و در وادیهای مختلفی قلم زد و در بسیاری از آنها پیشرو یا یکی از پیشروان بود. نگاه نفیسی به تحقیقهای خود، نگاهی ابزاری و تازه بود. او به دنبال جاودانگی از راه کار پژوهش و پی افکندن کاخهایی که از باد و باران گزند نمی یابند نبود، بلکه کارهای خود را پایه هایی می دید برای آیندگانی که باید آنها را زیر پا گذارده، بالا بروند. از همین جهت او زیاد می نوشت و تصحیح می کرد، با اینکه می دانست که«در بسیار،‌ بد بسیار خیزد». هدف او گسترش فرهنگ، حفظ متون و فراهم آوردن کتاب برای مطالعات نسلهای بعدی بود و این نکته ای است که بسیاری در هنگام بررسی آثار او از نظر دور داشته اند.

یکی از نام‌هایی که در عرصه مدیریت فرهنگ و هنر ایران پس از انقلاب مکرر شنیده می‌شود، سیدمحمد بهشتی‌شیرازی است. هرچند در انتهای نام ‌خانوادگی او «شیرازی» افزوده شده، اما در تهران و در سال ١٣٣٠ متولد شده است. از همان دوران پیش از انقلاب و حوالی سال‌های ٥٤-٥٥، در «آیت فیلم» همراه مهندس نجفی، هاشمی‌طبا، انوار و... فعالیت‌های فرهنگی – پژوهشی انجام می‌داد. به‌همین‌دلیل فقط سه روز بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به ساختمان صداوسیما رفت. او اکنون به‌عنوان رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی فعالیت سه‌ساله خود را دنبال می‌کند؛ در ساختمانی روبه‌روی موزه ایران باستان و به مناسبت بزرگداشت او در كانون معماران معاصر. گفت‌وگو با او را از همان روزهایی آغاز کردیم که به صداوسیما رفته بود؛ به جایی که یاد گرفت می‌توان مدیر یک روزه بود اما پروژه‌ها را به‌گونه‌ای تعریف کرد که بدون تأثیرپذیری از تغییر مدیران تداوم یابد.

مقاله پیش‌رو که به قلم رودلف بولتمان الهیدان معاصر آلمانی نگاشته شده است، به موضوع تفسیر و امکان وجود پیش‌فرض در آن اختصاص دارد. بولتمان در کم‌تر اثری به شکل مستقل به تفسیر و لوازم و بایسته‌های آن پرداخته و این مقاله یکی از همین آثار است. وی معتقد است اگر مفسر بخواهد بی‌هیچ پیش‌فرضی تفسیر کند باید همچون لوح سفیدی قبل از تفسیر در نظر گرفته شود و چنین وضعیتی قابل تصور نیست. از سوی دیگر بولتمان بر این باور است که تفسیر بدون پیش‌داوری و تعصب تنها تفسیر بایسته است. وی در قالب این مقاله، دیدگاه خود را به طور مبسوط شرح می‌دهد و به بررسی امکان انجام تفسیر بدون پیش‌فرض می‌پردازد.

نشست علمی با موضوع «مرز عینیت و ذهنیت در علوم انسانی با نگاهی انتقادی به نفی و اثبات علوم انسانی اسلامی» با سخنرانی خسرو باقری استاد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران و حجت الاسلام صادق زاده و حجت الاسلام پارسانیا روز گذشته در مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار شد.

گفت‌وگو با «بهرام ولدبیگی» درباره کتابی که به روایت مطبوعات ایران از ملامصطفی بارزانی پرداخته است

در جهان‌بینی ایرانی فرزان روشنی1 است که بیشتر پدیده‌ها در هنرهای دیداری به آن پایان می‌گیرد. چرا که خداوند، روشنی بی‌پایان است. در آیین مهر و مزدیسنا و در باورهای مانی است که روشنی2 از ارزش و فرخندگی والایی برخوردار می‌شود. پس از آن‌ها در اسلام است که خداوند نور آسمان‌ها و زمین خوانده می‌شود و ارج‌گذاری این پدیده خجسته، دیگر بار آشکار می‌گردد. در روزگار اسلامی، فرزانگان و «عرفا» و «اهل تصوف» که همگی به گونه‌ای وابسته به جهان «شیعی» هستند، نگاهدارنده گنجینه پیشینیان محسوب می‌شوند و نیز این باورها را با اندیشه یکتاپرستانه اسلام در می‌آمیزند.

در این مقاله با مرور روند تاریخی مشاهده شده در عصر پهلوی سعی کردیم تا مدلی از پویش تاریخی گسست دموکراسی را بررسی کنیم. ارائه این مدل به معنای تدوین آرایش جدیدی از متغیرهای مؤثر بر تحکیم یا گسست دموکراسی و وزن متغیرها نسبت به یکدیگر است. نبود پیشینه تاریخی پایدار در خصوص شکل دهی به سازمان اجتماعی باثبات در جامعه از یک طرف و بی ثباتی و هرج و مرج در ساختار حاکم و مخالفت شدید با نقش مذهب روحانیان و شکل دهی سکولاریسم در ایران از سوی دیگر از علل و عوامل اصلی عدم شکل گیری روند دموکراسی محور تا زمان شکل گیری انقلاب اسلامی به حساب می آید

سیده نصرت‌بیگم امین یکی از اندیشمندان زن معاصر است که تاکنون زندگی، شخصیت، فعالیت‌ها و آثار او از جنبه‌های مختلف بررسی و ارزیابی شده است. با توجه به غلبه نگاه فقهی در جامعه مذهبی ایران، وجه فقهی این شخصیت علمی، که آثارش در زمینه‌های مختلفی همچون تفسیر قرآن، اخلاق، حدیث، عرفان و فقه است، برجسته شده و در اصل از او با عنوان مجتهده یاد می‌شود که خود نمایانگر غلبه چنین رویکردی در پرداختن به آثار و معرفی خدمات این بانوی بزرگ است. در این مقاله می‌کوشیم شخصیت علمی بانو و ابعاد مختلف آن را در آیینه آثارش بشناسیم و نشان دهیم خلاف تصور رایج در این زمینه، بانو بیشتر به قرآن‌پژوهی، حدیث‌پژوهی، اخلاق و عرفان اشتغال و تعلق خاطر داشته است، نه فقه به معنای محدود آن.

مقاله حاضر درصدد تحلیل نگرش محمدرضا شاه پهلوی به حکومت گری، طبقات و جریان های پرنفوذ اجتماعی در دوره پس از کودتای 28 مرداد است. محدوده تاریخی تحقیق سال های 1332 تا پایان 1355ه.ش را در بر می گیرد. پیش فرض نظری طرح چنین موضوعی این است که نگرش شاه پیوندی دیالکتیکی با شرایط سیاسی و اجتماعی زمانه او داشته است . چارچوب نظری این پژوهش بر مبنای آراء همایون کاتوزیان در نظریه استبداد ایرانی صورتبندی شد.