1394/7/7 ۱۰:۲۳
همه ساله اهالی فرهنگ و ادب شاهد برگزاری جشنواره‌ها، همایش‌ها، کنگره‌ها و برنامه‌های مختلفی هستند. برنامه‌هایی که هر یک به بهانه‌ای برگزار می‌شوند. بهانه برپایی برخی از آنها گرامیداشت یاد و خاطره بزرگان ادبیات ایران است و بهانه برخی دیگر نیز ارتقای ادبیات در بخش‌های مختلف آن عنوان می‌شود.
هر یک از این رویدادهای ادبی به منظورهای مختلفی برگزار می‌شوند و برگزار‌کنندگان آنها تا حدی هم به هدف خود می‌رسند. اما مسأله‌ای که در ارتباط با بیشتر آنها قابل ذکر است نقطه اشتراکی است که در فراهم کردن فرصتی برای تعامل میان اهالی فرهنگ و ادب با یکدیگر دارند.
شاید این جشنواره‌ها و همایش‌ها نتوانند آن طور که باید و شاید به ارتقای علمی ادبیات در بخش‌های مختلف آن کمک کنند اما برپایی‌شان بی‌فایده هم نخواهد بود. حداقل در خلال برگزاری چنین رویدادهایی استادان و فعالان این عرصه موفق به دیدار با یکدیگر شده و به تعامل می‌پردازند.
ملاقات دانشمندان و علمای فعال در این حوزه که در حاشیه برگزاری رویدادهای مذکور رخ می‌دهد اتفاق خوبی است که از جمله مسائل حاشیه‌ای آنها به شمار می‌آید. با وجود این، این‌گونه نیست که گمان کنیم این برنامه‌ها تأثیر خاصی در ارتقای ادبیات بر جای می‌گذارند!
تنها نکته مهمی که در برپایی‌شان می‌توان به آن اشاره کرد رفت و آمدهایی است که در نتیجه برگزاری این همایش‌ها و جشنواره‌ها میان فعالان عرصه شعر و ادب رخ می‌دهد. این اتفاق در نهایت به دستاوردهای خوبی در حوزه تعاملات اجتماعی و فرهنگی منتهی می‌شود که در دراز مدت به ارتقای ادبیات منجر می‌شود.
با وجود این اگر گمان می‌کنید که این برنامه‌ها بار علمی هم خواهند داشت باید بگویم که به عقیده من این انتظار زیادی است و با توجه به شرایط برگزاری آنها نمی‌توان به چنین هدفی دست پیدا کرد. در اغلب این همایش‌ها و جشنواره‌ها کارعلمی ویژه‌ای انجام نمی‌شود.
این در شرایطی است که برنامه‌ها و جشنواره‌های ادبی در کشورهای غربی به شکلی کاملاً علمی برگزار شده و محفلی برای گردهمایی استادان ادبیات در حوزه‌های مختلف می‌شوند. اگر متولیان و دست اندرکاران به دنبال کارهای علمی و دستیابی به نتیجه‌هایی در جهت ارتقای ادبیات هستند باید باور کنند که تا کار را به دست اهل فن نسپارند راه به جایی نخواهند برد.
متأسفانه با وجود تلاش‌هایی که گاه و بیگاه شاهد انجام آنها هستیم اغلب این همایش و جشنواره‌ها صرف انجام کارهای تشریفاتی و تبلیغاتی می‌شوند. به دنبال همین تشریفات هم تمام تلاش دست‌اندرکاران این برنامه‌ها این است که از مسئولان بالای کشوری برای مراسم افتتاحیه دعوت کنند.
بهترین زمان مفید برگزاری همایش‌ها و جشنواره‌ها در کشور ما همان روز افتتاحیه است که آن هم صرف سخنرانی مسؤولان می‌شود. چکیده مقاله‌ها و همچنین آثار ادبی هم در بدترین زمان آنها و در بعد از ظهر روزهای بعد که اغلب زمان مرده به شمار می‌آید ارائه می‌شوند!
تشریفات اینچنینی به غیر از اینکه به هدر رفتن فرصت مذکور می‌انجامد از میان رفتن بودجه و بیت‌المال را هم به دنبال دارد. مواردی که به بخشی از آنها اشاره شد نقدی است که به برگزاری همایش‌ها و جشنواره‌های مذکور وارد است. در کشورهایی که ادبیات آنها از جهت علمی با پیشرفت‌های قابل توجهی روبه‌رو است زمانی که تصمیم به برگزاری رویدادی ادبی گرفته می‌شود به فردی که مورد نظرشان است حداقل دو سال قبل اطلاع می‌دهند؛ به آن استاد مورد نظر می‌گویند که بر فرض دو سال بعد جشنواره‌ای در حوزه شعر برگزار کند، او هم فرصت کافی برای بررسی و برنامه‌ریزی دارد.
حتی از همان ابتدا تصمیم می‌گیرند که کدام افراد دعوت شوند و چه سخنرانی‌هایی انجام شود، اما در کشور ما اغلب این‌گونه نیست. جشنواره‌ها در فرصت بسیار کمی با هیاهو و شتاب برگزار شده و نتیجه چندان خوبی هم به دنبال ندارند. در همایش‌ها و جشنواره‌های تخصصی حتی دانشجویان هم اجازه ورود ندارند و این به دلیل برگزاری صددرصد علمی آنهاست.
باید تلاش شود رویدادهای ادبی داخلی که هرازچندی شاهد برگزاری آنها هستیم از مصلحت اندیشی‌هایی که متولیان آنها به آن دچار شده‌اند، دور شوند. در غیر این صورت ما تنها با جشنواره‌ها و همایش‌هایی روبه‌رو می‌شویم که با سر و صدای بسیار برپا می‌شوند و بار علمی چندانی هم به دنبال ندارند.
روزنامه ایران
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید