علی بهرامیان: تاریخ جامع ایران خلاء تاریخ نگاری کشور را پر می کند

1394/3/12 ۱۱:۳۶

عضو شورای عالی علمی مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی گفت: مجموعه کتاب «تاریخ جامع ایران» مبتنی بر تحقیق همه جانبه است و خلاء موجود در تاریخ نگاری کشور را پر می کند.

 عضو شورای عالی علمی مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی گفت: مجموعه کتاب «تاریخ جامع ایران» مبتنی بر تحقیق همه جانبه است و خلاء موجود در تاریخ نگاری کشور را پر می کند.

علی بهرامیان عصر دوشنبه با اشاره به ریشه دار بودن سنت تاریخ نگاری در ایران، اظهار کرد: از زمانی که کتابت تاریخ پس از اسلام آغاز شد، ایرانی ها در آن سهم عمده داشتند و از نظر کمیت، فعالیت تاریخ نگاران ایرانی دراین زمینه به زبان فارسی و عربی بی نظیر بوده است، اما با این وجود خلاء نگارش تاریخ ایران به صورت همه جانبه و بر مبنای اصول علمی برای شناخت بیشتر نسل های کنونی و آینده از تاریخ ایران، حس می شد.

این نوسینده با اشاره به ویژگی تاریخ نگاری در مجموعه 20 جلدی تاریخ جامع ایران گفت: به طور معمول در تاریخ نگاری سنتی، مواد تاریخی بیشتر از نوع تحقیقی بوده، اما رویکرد تاریخ جامع ایران بر تحقیق و پژوهش همه جانبه قرار داشته است.

بهرامیان ادامه داد: این نکته از این جهت اهمیت دارد که در تاریخ نگاری معاصر، گاه افرادی به خود اجازه داده اند بدون تحقیق جامع، حکم تاریخی صادر کنند و این امر نوعی آشفتگی ذهنی درباره تاریخ معاصر به وجود آورده است.

به گفته این مورخ، تاریخ نگاری غالبا از موارد جدلی است و هرگاه اسناد تازه ای درباره یک فرد یا یک واقعه پیدا شود، تحقیق تاریخی را به سوی دیگری می برد، اما باید این واقعیت را پذیرفت که مردم ما، حتی کتابخوان ها، خودآگاهی تاریخی درست و منطقی مبتنی بر تحقیق ندارند و باید با تولید چنین مجموعه های ارزشمندی، مخاطبان را به سوی فهم تحقیقی از تاریخ سوق داد و از برخوردهای احساسی دور کرد.

عضو شورای عالی علمی مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، با اشاره به این که از آخرین کتابی که در دانشگاه کمبریج درباره تاریخ ایران نوشته شد، بیش از سه دهه می گذرد، گفت: لازم بود نگاه جدید و جامع تری نسبت به تاریخ ایران صورت گیرد؛ به ویژه که «تاریخ جامع ایران» فقط تاریخ سیاسی نیست بلکه دانشنامه است و مخاطب می تواند با پیشینه و تاریخ هر چیزی در ایران (از هنرهای نمایشی، موسیقی، لباس، رفتار و آداب اجتماعی و ...) آشنا شود.

به گفته بهرامیان، مجموعه کتاب تاریخ جامع ایران نشان می دهد ایران حتی در زمان هایی که به نظر می آید وحدت سیاسی نداشته، از وحدت فرهنگی برخوردار بوده است.

این پژوهشگر با بیان اینکه تاریخ صدر اسلام درباره نگارش بخش دوره ورود اسلام به ایران بوده، گفت: تحقیق در این مقطع تاریخی، شناخت، روش و مهارت می خواهد و همیشه باید جانب احتیاط را رعایت کرد؛ ضمن آن که برای تحقیق جامع در این بخش، دانستن زبان عربی از زبان فارسی واجب تر است.

وی افزود: 25 سال است پیرامون این مقطع تاریخی تحقیق کرده ام و در این مورد مقاله های بسیاری در دائره المعارف نوشته ام. این پیشینه، برایم یک حسن بزرگی داشت و کمک کرد تا از جوانب مختلف به مقطع تاریخی ورود اسلام به ایران نگاه کنم.

«مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی» بیش از سه دهه در زمینه تدوین و انتشار دائره المعارف های اسلامی، عمومی، تخصصی و دیگر مراجع علمی فعالیت داشته است.

مجموعه 20 جلدی تاریخ جامع ایران، در مراسمی در 26 خرداد ماه 94، با حضور جمعی از مسئولان فرهنگی و کشور در مرکز دایرالمعارف بزرگ اسلامی رونمایی خواهد شد.