آیین نکوداشت روزسعدی در تهران برگزار شد

1394/1/30 ۱۲:۳۵

آیین نکوداشت روز سعدی با حضور علاقمندان به شعر پارسی شامگاه شنبه در مرکز فرهنگی شهر کتاب پایتخت برگزار شد. معاون فرهنگی و بین المللی موسسه شهر کتاب در این آیین گفت: روز اول اردیبهشت ماه، روز شیخ شیراز، سعدی شیرازی است که هر ساله برای بزرگداشت این شاعر بزرگ برنامه هایی در ایران و دیگر کشورها برگزار می شود.

آیین نکوداشت روز سعدی با حضور علاقمندان به شعر پارسی شامگاه شنبه در مرکز فرهنگی شهر کتاب پایتخت برگزار شد.

معاون فرهنگی و بین المللی موسسه شهر کتاب در این آیین گفت: روز اول اردیبهشت ماه، روز شیخ شیراز، سعدی شیرازی است که هر ساله برای بزرگداشت این شاعر بزرگ برنامه هایی در ایران و دیگر کشورها برگزار می شود.

علی اصغر محمدخانی افزود: مرکز فرهنگی شهر کتاب و مرکز سعدی شناسی از سال 1391 تا 1400 شمسی برنامه 10ساله ای را طراحی کرده اند که آیین بزرگداشت روز سعدی با همکاری برخی نهادهای ادبی سایر کشورها در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شود.

وی گفت: هر سال ویژگی های ادبی سعدی با یکی از شاعران و نویسندگان برجسته جهان مقایسه شده و بحث و گفت و گویی در این زمینه انجام می شود.

محمدخانی افزود: همایش های «سعدی و پوشکین» در تهران و مسکو، «سعدی و یونس امره» در تهران و آنکارا و «سعدی و سروانتس» در تهران و مادرید از جمله همایش های برگزار شده در سه سال اخیر است.

معاون فرهنگی و بین المللی موسسه شهر کتاب گفت: امسال نیز همایش «سعدی و متنبّی» دو شاعر ایرانی و عرب در دو روز متوالی 29 و 30 فروردین ماه با حضور سعدی شناسان و متنبّی شناسان در تهران برگزار می شود و این همایش در طول سال در سه کشور؛ کویت، عراق و لبنان ادامه خواهد داشت.

محمدخانی گفت: سال های آینده همایش «سعدی و کنفسیوس» در چین و «سعدی و پتراگ» در ایتالیا برگزار خواهد شد.

وی درباره وِیژگی های همایش سعدی و متنبی افزود: شاید متنبی نزدیکترین شاعر به سعدی و به فرهنگ ایرانی و اسلامی باشد، متنبی در قرن چهارم هجری می زیسته و از برجسه ترین شاعران زبان و ادبیات عرب بوده که بر بسیاری از شاعران بعد از خود همچون سعدی، مولوی، حافظ، ناصرخسرو، انوری، خاقانی تاثیر گذاشته است.

محمدخانی افزود: کتاب ها، مقالات و پایان نامه هایی با موضوع مقایسه اشعار سعدی و متنبی نگاشته شده که یکی از برجسته ترین این آثار رساله دکتری مرحوم حسین علی محفوظ به نام «سعدی و متنبی» است که در سال 1331 نگاشته شده است.

وی گفت: تاکنون یکصد پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری و 60 مقاله با موضوع مقایسه اشعار سعدی و متنبی نوشته شده است.

معاون فرهنگی و بین المللی موسسه شهر کتاب، کتاب های «سعدی شیرین سخن» به قلم کوروش کمالی سروستانی، «مهر و آتش» بررسی مفاهیم مدارا و خشونت در اندیشه سعدی به قلم شهاب الدین رهنما و ترجمه چکامه های متنبّی به زبان های فارسی و انگلیسی توسط موسی اسوار را از جمله آثار برجسته در حوزه سعدی شناسی و متنبی شناسی عنوان کرد.

کوروش کمالی سروستانی سعدی شناس، پژوهشگر و رییس مرکز سعدی شناسی نیز در این همایش با اشاره به پژوهش های انجام شده یک سال اخیر در حوزه سعدی شناسی گفت: تاکنون پایان نامه های شایسته ای در حوزه مقایسه اشعار سعدی و متنبی نگاشته نشده است.

وی درباره تاثیرپذیری و اقتباس شاعران از مفاهیم و واژه های زبان های فارسی و عربی در اشعار خود افزود: هر شاعری می تواند از این مفاهیم و مضامین بر اساس میزان مناسبت ها استفاده کند.

کمالی سروستانی گفت: برخی از منتقدان و صاحبنظران با عرب گرایی کوشیده اند که در میان شاعران عرب، نکته های ادبی فارسی را بیابند اما فراموش کردند که خود عرب ها در بسیاری از کتاب های خود از آثار زبان فارسی استفاده کرده اند.

این پژوهشگر و سعدی شناس افزود: ادیبان برجسته عرب معتقدند که پند و اندرز ایرانی ساسانی وارد مجموعه ادبیات عرب شده و در دوره سه ساله حکومت اسلامی، تمامی آثار ادبی از فارسی به عربی ترجمه شده و بار دیگر از عربی به فارسی ترجمه شده که آثار ابن مقفع شاهدی بر این روند است.

کمالی سروستانی با اشاره به دوره های زندگی متنبّی و ویژگی های شعری او گفت: متنبّی در طول زندگی خود به کشورهای مختلفی سفر کرده و در این سال ها به مدح فرماندهان و پادشاهان هر سرزمین پرداخته، او اهل قدرت، فرمانداری و نبوّت بوده اما سعدی به جای اینکه به دنبال قدرت باشد، فرمانروایان را راهنمایی می کرده که چگونه حکومت کنند تا مردم در آسایش زندگی کنند.

مهدی محقق رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی نیز در این همایش با تشریح معنی لغوی متنبی افزود: متنبّی در لغت به معنای کسی است که ادعای نبوت می کند و گویا این شاعر عرب چنین ادعایی کرده است.

وی گفت: کتاب های بسیاری در اسلام درباره وجوه تفاوت میان نبی و متنبی نوشته شده زیرا در ادوار مختلف تاریخ، متنبی های زیادی ظهور کرده اند بنابراین دانشمندان مسلمان به ناچار باید کتاب هایی در این باره می نوشتند.

محقق درباره تاثیرپذیری اشعار سعدی از متنبّی گفت: پس از ظهور اسلام، دانشمندان کتاب های بسیاری را از یونانی و سانسکریت به زبان عربی ترجمه کرده اند بنابراین معانی بسیاری از این فرهنگ ها وارد زبان عربی شده است.

این نویسنده و پژوهشگر افزود: متنبّی در قرن چهارم و سعدی در قرن هفتم هجری قمری می زیسته و لازم نیست که این ادعا را مطرح کنیم که هر چه متنبی بیان کرده سعدی نیز از این آثار اقتباس کرده و هیچ خلاقیتی در بیان اشعار خود نداشته است.

وی گفت: علمای اهل بلاغت معتقدند که فضیلت کلام به معانی نیست بلکه فضیلت کلام به الفاظ است و سعدی این ویژگی را در اشعار خود به خوبی به کار برده است.

در این آیین موسی اسوار با موضوع تناظر بلاغت و حکمت در سعدی و متنبّی و سیروس شمیسا با موضوع سعدی و متنبّی، دو اسلوب متفاوت و محمدعلی آذرشب با موضوع عزت خواهی در گفتمان سعدی و متنبّی مطالبی را ارائه کردند.

دومین روز آیین نکوداشت روز سعدی امروز30 فروردین ماه در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار می شود.

در این همایش غلامحسین ابراهیمی دینانی با عنوان مرد را راه به حق، عقل نماید یا عشق، سیدمحمدمهدی جعفری با موضوع سخنان امام علی (ع) در اشعار متنبّی، شکوه حسینی با موضوع فراخوانی متنبّی در شعر معاصر عرب و علیرضا منوچهریان با موضوع متنبّی، شاعر عشق و فلسفه سخنرانی خواهند کرد.

ابومحمد مُصلِح الدین بن عَبدُالله متخلص به مشرف الدین و مشهور به سعدی شیرازی سال 606هجری قمری در شیراز به دنیا آمد، شهرت این شاعر بیشتر به خاطر نظم و نثر آهنگین، گیرا و قوی اوست و جایگاه او نزد اهل ادب تا بدان جاست که به وی لقب استاد سخن و شیخ اجل داده اند.

سال وفات او را بعضی 691 هجری قمری ذکر کرده اند و گروهی معتقدند که او در سال 690 هجری قمری وفات یافته که مقبره او در باغی که محل آن نزدیک به سرچشمه نهر رکن آباد شیراز است قرار دارد.

کتاب گلستان در نثر و بوستان در بحر متقارب و نیز غزلیات از جمله آثار سعدی است.

مرکز سعدی شناسی ایران از سال 1381 روز اول اردیبهشت ماه را روز سعدی نامگذاری و در اول اردیبهشت 1389 و در اجلاس شاعران جهان در شیراز، نخستین روز اردیبهشت ماه از سوی نهادهای فرهنگی داخلی و خارجی به عنوان روز سعدی نامگذاری شد.

ایرنا