فهرست تفصیلی نسخه‌های خطی به زبان اردو

1401/5/22 ۱۱:۴۲

«انجمن ترقی اردو» در هند مجله‌ای به نام «اردو ادب» منتشر می‌کند. سال‌ها پیش در شماره 1 و 2 سال 1974 «دهلی کے اردو مخطوطات کی وضاحتی فہرست» منتشر شد. یعنی «فهرست تفصیلی نسخه‌های خطی به زبان اردو».

 پس از گذشت سال‌های سال، دکتر عرفان رضا رساله دکتری‌اش را «فهرستِ توصیفی نسخه‌های خطی اردو در شهر دهلی» به راهنمایی پروفسور احمد محفوظ انتخاب کرد که در سال 2019 در گروه اردو، جامعه ملیه اسلامیه، شهر دهلی دفاع شد. اکنون این رساله دکتری به صورت کتابی جداگانه به زبان اردو چاپ شده است: «دهلی کے کتب خانوں میں اردو مخطوطات کا اشاریہ» یعنی «نمایه نسخه‌های خطی اردو در کتابخانه‌های شهر دهلی». این کتاب شاملِ:

- تقدیم

- تقریظ از: پروفسور احمد محفوظ (استاد گروه اردو، جامعه ملیه اسلامیه، دهلی)

- دکتر مهدی خواجه پیری (مدیر مرکز بین‌المللی میکرو فیلم نور، دهلی)

- پیش لفظ، از: دکتر عرفان رضا

- مقدمه، از: دکتر عرفان رضا (درباره نسخه‌شناسی، کاغذ و غیره)

- نمایه توضیحی کتابخانه شبلی، انجمن ترقی اردو هند

- نمایه توضیحی کتابخانه مرکزی حکیم محمد سعید، جامعه همدرد

- نمایه توضیحی کتابخانه کتابخانه ذاکر حسین، جامعه ملیه اسلامیه

- نمایه توضیحی کتابخانه تحقیقاتی فخرالدین احمد، غالب انستی تیوت

- نمایه توضیحی کتابخانه موزه ملی هندوستان

- نمایه توضیحی کتابخانه عمومی هاردنگ هَردَیال

- نمایه توضیحی کتابخانه آرشیو ملی هندوستان

- نمایه نسخه‌های خطی

- نمایه اشخاص

- نمایه موضوعات

- حاصلِ کتاب

- کتاب‌نامه

مشخصات کامل کتاب:

«دهلی کے کتب خانوں میں اردو مخطوطات کا اشاریہ»، به کوشش: دکتر عرفان رضا، مولانا شکیل ایجوکیشنل انستی تیوت، مادهوپور، ایالت بیهار، هندوستان، چاپ اول: ژانویه 2002- چاپ دوم: ژوئن 2022.

این کتاب از این نظر معرفی می‌شود که در بین برخی از نسخه‌های خطی اردو، نسخه‌های خطی فارسی هم هست. آغاز نسخه‌ها و ترقیمه‌ها معمولاً به زبان فارسی است. برخی از نسخه‌های خطی هم ترجمه از فارسی به اردو هستند.

نگارش: دکتر مهتاب جهان، استاد گروه فارسی، دانشگاه دهلی، هندوستان.

منبع: کتابخانه مجلس