1397/3/27 ۱۴:۰۳
شب «غلامرضا تختی در اسطوره و فرهنگ ایران» با حضور جمعی از اندیشمندان، عصر چهارشنبه بیست و سوم خرداد، با همکاری مجله بخارا، در تالار حکمت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.
بر اساس اعلام روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، در این نشست که با مدریت علی دهباشی برگزار شد، ناصر تکمیل همایون؛ جامعه‌شناس و تاریخ‌نگار گفت: در دایره‌المعارف‌های گوناگون کلمه «ورزش» تنها به مسائل جسمانی محدود نمی‌شود بلکه به موضوعات روحانی هم توجه دارد. در ایران نیز هم در دوران باستان و هم در دوران اسلامی این موضوع در رابطه با ورزش صادق است.
او ادامه داد: در مقالاتی که درباره تختی نوشته‌ام به موضوع عیاران و عیاری پرداخته‌ام، این مسئله از اجتماع نشئت می‌گیرد اما یک موضوع طبقاتی نیست. تختی به طبقات مرفه تعلق نداشت؛ او طرفدار عدالت است و عضو شورای جبهه ملی می‌شود و در ماجرای زلزله بوئین زهرا به مردم زلزله‌زده بسیار کمک می‌کند. او افزود: هنگام مرگ تختی در ایران نبودم، اما مرگ او فاجعه بزرگی بود. مردم تهران در تشییع جنازه او می‌گفتند: «تختی شهید گشته؛ تختی مصدقی بود، راهش ادامه دارد».
مبارزه برای فراموشی
ناصر فکوهی؛ انسان‌شناس نیز با بیان اینکه این جلسات مبارزه برای فراموشی و حفظ هویت خود است، اظهار کرد: دوام آوردن یک فرهنگ براساس الگوهای آن است و این الگوها فراتر از مادیت یک شخصیت است.
او به ریشه کلمه اسطوره اشاره کرد و گفت: در معنای فارسی این کلمه از ایستوریا (istoria) می‌آید و در زبان انگلیسی به صورت هیستوری (history) به معنای تاریخ و استوری (story) به معنای افسانه آمده است. در زبان لاتین هم «میت» به معنای افسانه است و البته میان اسطوره و افسانه تفاوت‌های زیادی وجود دارد. رویکردهای مختلفی در این زمینه موجود است؛ مانند رویکرد یونگی و یا مباحثی که الیاده طرح کرده است. همچنین رویکرد دومزیلی که نگاهی ساختاری در تمدن‌های هند و اروپایی دارد و همچنین نگاه ساختاری لوی‌استروس در انسان‌شناسی.
او افزود: در زمینه اسطوره شناسی کلاسیک هم دانشمندان زیادی در این حوزه کار کرده‌اند؛ مانند مرحوم بهار، تفضلی، آموزگار، امید سالار و خالقی مطلق که به صورت ویژه روی اسطوره‌شناسی شاهنامه‌ای کار کرده‌اند. در کنار اینها نگاه جدیدی نیز به اسطوره وجود دارد؛ یعنی اسطوره به عنوان پدیده‌ای مدرن. این نگاه بیشتر در آثار بارت مشهود است؛ بارت در کتاب «اسطوره‌شناسی مدرن» مهم‌ترین شخصیتی است که در این مورد کار کرده است. همچنین در ایران نیز کارهایی در این زمینه آغاز شده است.
او با بیان اینکه سیستم‌های تمدنی و فرهنگی در تلاشند تا از هویت و شرف خود دفاع کنند، تصریح کرد: در انسان‌شناسی به این مکانیسمها، مکانیسم‌های مبارزه با فراموشی گفته می‌شود. حال چه زمانی این مکانیسمها اهمیت می‌یابد؟ زمانیکه شما در محیطی قرار بگیرید که آن محیط متخاصم باشد. از طریق فراموشی می‌توان یک فرهنگ را تخریب و فرهنگ و حافظه‌ای دیگر را جایگزین آن کرد. او ادامه داد: امروز ما در یک جنگ حافظه‌ای به سر می‌بریم و باید از گذشته، حال و آینده خود چه در سطح جهانی و چه در سطح ملی دفاع کنیم. اکنون جهان به دست ابلهان و ثروتمندانی که ثروت خود را از طریق نامشروع به دست آورده و از همین طریق نیز آن را مصرف می‌کنند اداره می‌شود و در این شرایط است که بشریت باید از طریق اسطوره‌ها از خود محافظت و دفاع کند.
او تاکید کرد: بر همین اساس است که تا زمانی که روز «مارتر لوتر کینگ» در آمریکا وجود دارد، کسی به صراحت نمی‌تواند از گفتمان نژادپرستی دفاع کند. در ایران نیز مصدق، غلامحسین صدیقی، افشار نادری همینقدر برای ما ارزشمند اند. چهل سال بود که نام مصدق بر روی هیچ کوچه و خیابانی نبود و اینکه امروز خیابانی دورافتاده به نام مصدق نامگذاری می‌شود یک توهین است، اما چیزی از ارزش‌های او نمی‌کاهد. تختی نیز از همین تبار است.
فکوهی با بیان اینکه امروز از چیزی به نام ورزش صحبت می‌کنیم که در گذشته با کار فکری همراه بوده است، خاطر نشان کرد: در حال حاضر جام جهانی فوتبال بزرگترین کلاهبرداری تاریخ است؛ اکنون ورزش عصاره‌ای است از پول و نفوذ سیاسی. او ادامه داد: در حالی که الگوی تختی شرفی بود برای مبارزه با فراموشی و خوشبختانه اسطوره و واقعیت زندگی تختی وجود دارد تا بتوانیم دوباره شرف ورزش را بازگردانیم.
مستند شهسوار
هارون یشایایی؛ تهیه کننده فیلم «شهسوار» نیز در رابطه با چگونگی روند تهیه این فیلم گفت: علاقه شخصی علی شاه‌محمدی؛ کارگردان جوان فیلم بود که ساخت این فیلم را آغاز کردیم. در این فیلم برخی از پیشکسوتان کشتی ایران مانند محمدرضا طالقانی، داود ایوب، اکبری حیدری، حسین شاه‌حسینی، سید محمد خاتم، اضغر رمضانی، علی اکبر حیدری و ... حضور دارند. همچنین نیاز بود تا برخی از صحنه‌ها را بازسازی کنیم که مجید خدایی داوطلبانه این کار به عهده گرفت. پرویز پرستویی که راوی این فیلم است، نیما حسن دوست و سایر کسانی که ما را در ساخت این فیلم همراهی کردند همگی داوطلبانه حاضر شدند.
او همچنین خاطر نشان کرد: امروز نیز آبروی ملت ایران را ورزشکاران جوان آن در دنیا احیا می‌کنند مانند کیمیا علیزاده که نخستین زن ایرانی است که در بازی‌های المپیک، برنده مدال شده‌است.
گفتنی است در ادامه این نشست که با حضور جمعی از علاقه‌مندان، قهرمانان و پیشکسوتان عرصه ورزش همراه بود، مستند «شهسوار» به کارگردانی علی شاه محمدی به نمایش در‌آمد. این فیلم درباره زندگی غلامرضا تختی است و در آن برای نخستین بار صحنه‌هایی از حضور او در مبارازات کشتی ملی و جهانی به همراه خاطرات معاصران او نشان داده می‌شود.
منبع: لیزنا
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید