محقق: داوری شعرها بی‌تأثیر از تقسیم‌بندی‌‌های فکری و جناحی خواهد بود

1396/11/24 ۰۹:۳۳

نزدیک به ده روز دیگر دوازدهمین دوره جشنواره شعر فجر در حالی به‌کار خود خاتمه می‌دهد که دبیرعلمی آن با وجود برخی گلایه‌های اهالی ادبیات مبنی بر توجه به طیف خاصی از شاعران، تأکید دارد که داوری‌های جشنواره فارغ از هر گونه گزینش و مصلحت اندیشی خاصی انجام می‌شود.

مریم شهبازی: نزدیک به ده روز دیگر دوازدهمین دوره جشنواره شعر فجر در حالی به‌کار خود خاتمه می‌دهد که دبیرعلمی آن با وجود برخی گلایه‌های اهالی ادبیات مبنی بر توجه به طیف خاصی از شاعران، تأکید دارد که داوری‌های جشنواره فارغ از هر گونه گزینش و مصلحت اندیشی خاصی انجام می‌شود.
 جواد محقق که دبیری این دوره از جشنواره را برعهده دارد در پاسخ به این گفته خبرنگار«ایران» که برخی از اهالی ادبیات، جشنواره شعر فجر را منتسب به گروه خاصی از شاعران می‌دانند

و به همین واسطه علاقه چندانی به شرکت در آن ندارند گفت:«دلیل وجود چنین نگاهی را باید از همان دوستان پرسید، از آنان بپرسید برچه مبنایی و با اتکا به چه سندی چنین نظری دارند!»
محقق در ادامه به شاعرانی که چنین گلایه‌هایی را عنوان می‌کنند توصیه کرد حتماً نگاهی به نتیجه داوری جشنواره شعر فجر طی سال‌های اخیر و از سویی اسامی داوران آن داشته باشند تا متوجه نکاتی غیر از نقدهای مذکور شوند.
وی در ادامه پاسخ به این سؤال افزود: «وقتی در فراخوان اعلام می‌شود که تمام کتاب‌های شعر منتشر شده در طول یک سال بررسی می‌شود یعنی تنها ملاکمان برخورداری آثار از مجوز نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. به اهالی شعر و مردم اطمینان می‌دهم که هیچ کدام از تقسیم ‌بندی‌های فکری و جناحی در داوری هایمان نقشی نداشته و ندارد. افزون بر این از نظر قالب‌های شعری هم هیچ گرایش خاصی مدنظرمان نیست.»
 دبیر علمی دوازدهمین دوره جشنواره شعر فجر در ادامه گفت:«اگر من نوعی در جشنواره شعر برنده نشدم باید آنقدر انصاف داشته باشم که بگویم کتاب من در داوری مورد توجه قرار نگرفته نه اینکه کلیت برگزاری‌اش را زیر سؤال ببرم. بی‌اغراق تلاش‌مان در دبیرخانه و هیأت علمی شعر فجر بر این است که همه کتاب‌های شعر منتشر شده در یک سال را بررسی کنیم.»
محقق در گفته‌هایش تأکید کرد نه تنها جشنواره شعر فجر، بلکه برگزار‌کنندگان سایر جشنواره‌ها و جایزه‌ها هم در داوری‌های خود خواه ناخواه با نظرات مثبت و منفی متعددی روبه‌رو می‌شوند. او افزود:«جالب این جاست که حتی دوستان منتقد شعر فجر هم وقتی بانی برگزاری دیگر جایزه‌های ادبی می‌شوند با گلایه‌هایی از همین دست روبه‌رو می‌شوند. نکته‌ای که نباید فراموش کرد این است که در داوری هیچ جایزه‌ای نمی‌توان نظر همه اهالی آن حوزه را جلب کرد و همیشه عده‌ای ناراضی خواهند بود، مسأله‌ای که مصداق‌هایی از آن را در جشنواره فیلم فجر هم دیدیم.»
او در ادامه پاسخ به سؤالی که خبرنگار «ایران» از او پرسید ضمن گلایه از اینکه نباید جشنواره شعر فجر را با دیگر جشنواره‌های فجر نظیر فیلم و موسیقی مقایسه کرد گفت:«مقایسه جشنواره شعر فجر با توجه به مخاطبان محدودش با فیلم و تئاتر به هیچ وجه اصولی نیست. موسیقی و سینما همچون ورزش مخاطبان بسیاری دارند، از سوی دیگر برای دیدن یک فیلم نیازی به مطالعه جدی در حوزه سینما ندارید، برای شنیدن موسیقی هم همین طور است. این در صورتی است که وقتی بحث شعر به میان می‌آید مخاطب نیازمند برخورداری از سطح قابل قبولی از دانش و حتی آموزش است.»
به گفته محقق این مسأله نه تنها در ارتباط با شعر، بلکه در رابطه با پدیدآورندگان آن هم صدق می‌کند. از همین رو طبیعی است که تعداد افرادی که وارد عرصه ادبیات می‌شوند بسیار کمتر از افرادی خواهد بود که وارد دیگر بخش‌های هنر شده‌اند.
در حالی که برگزاری محفل‌های شعرخوانی چندی است با حضورعلاقه مندان و شاعران در سراسر کشور آغاز شده اختتامیه جشنواره شعر فجر، ششم اسفند ماه به میزبانی مردم تبریز برگزار می‌شود. تبریز امسال به‌عنوان پایتخت گردشگری اسلامی انتخاب شده و از همین جهت به‌عنوان میزبان برگزاری اختتامیه هم انتخاب شده است.
محقق درباره آثاری که در این دوره داوری شده‌اند، گفت:«در این دوره چهار هزار و ۷۸۱ عنوان کتاب بررسی شده‌اند که برخی از آنها دو یا سه جلدی بوده‌اند. از این تعداد سه هزار و 800 عنوان کتاب در حوزه شعر بزرگسال قرار دارند، در بخش کودک و نوجوان نیز ۸۶۴ عنوان کتاب و در بخش «درباره شعر» نیز بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب بررسی شده‌اند.»
مهدی قزلی، دبیر اجرایی جشنواره شعر فجر نیز گفت:«داوری بخش رقابتی همچون چند دوره گذشته در سه بخش (شعر بزرگسال)، (شعر کودک و نوجوان) و (درباره شعر) انجام می‌شود و آثار برتر منتشر شده سال 95 در این حوزه‌ها معرفی می‌شود. علاوه بر بخش رقابتی، از چندی پیش شاهد برگزاری محفل‌های شعرخوانی در شهرهای مختلف هم بوده‌ایم. از آن جمله می‌توان به برگزاری محفل‌هایی در زاهدان، اصفهان، کرمانشاه، سرپل ذهاب و... اشاره کرد.»
آن طور که قزلی گفت سه محفل شعری هم اواخر هفته با حضور ۶۰ نفر از شاعران جوان در تهران برگزار می‌شود که به طور حتم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در یکی از آنها شرکت خواهد کرد. مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستان ایرانیان، ادامه داد:«با توجه به انتخاب تبریز به‌عنوان پایتخت گردشگری اسلامی برای سال ۲۰۱۸، امسال در بخش جنبی جشنواره بررسی یک دهه ادبیات ترکی ایران را در دستور کار داریم و به همین واسطه شاعرانی از کشور ترکیه، جمهوری آذربایجان و ترکمن‌های عراق دعوت کرده‌ایم.»
به گفته قزلی از سال آینده بخشی با عنوان شعر جوان(در برگیرنده اشعار منتشر نشده شاعران) به جشنواره اضافه می‌شود.گفتنی است که مراسم اختتامیه دوازدهمین دوره جشنواره شعر فجر ششم اسفند ماه به میزبانی مردم تبریز برگزار می‌شود.

منبع:ایران