هنرمندان معروف به دوست محمد

1396/11/15 ۰۸:۰۵

دربارۀ هویت، زندگینامه و آثار هنرمندان موسوم به دوست محمد (یادوست / دُست) اطمینان چندانی وجود نداشت تا این که در زمان ما با تعیین شخصی واحد به این موضوع خاتمه داده شد. برای شناخت بهتر هنرهای مرتبط با کتاب در سدۀ دهم هجری، در جهان هند و ایرانی، و ترک (آریایی – تورانی) آگاهی از تفاوت بین این افراد و تشخیص کارها و هویت واقعی آن ها ضرورت دارد.

دبا: دربارۀ هویت، زندگینامه و آثار هنرمندان موسوم به دوست محمد (یادوست / دُست) اطمینان چندانی وجود نداشت تا این که در زمان ما با تعیین شخصی واحد به این موضوع خاتمه داده شد. برای شناخت بهتر هنرهای مرتبط با کتاب در سدۀ دهم هجری، در جهان هند و ایرانی، و ترک (آریایی – تورانی) آگاهی از تفاوت بین این افراد و تشخیص کارها و هویت واقعی آن ها ضرورت دارد. با این که وضع اسناد و مدارک موجود امکان مطالعۀ نهایی موضوع مورد نظر را فراهم نمی کند، ظاهراً معرفی مسئله با همین شیوه ای که تنظیم شده مطلوب است.

دوست محمدها غالباً خوشنویس (خطاط)، نقاش (نگارگر)، جدول کش، تذهیب کار(مذهِّب)، قطاع (کاغذبر) و صحّاف بوده اند.آن ها در یک یا چند رشته از این فعالیت های هنری سرشته داشته اند. یکی از این دوست محمدها، که بیشتر خوشنویس مشهوری بوده، در بین کارشناسان امروزی اولین مورخ هنر ایرانی، مغولی و عثمانی شناخته شده و بدین ترتیب شوکت و افتخاری برای دوران پس از مرگ خود کسب کرده است. مهم ترین هنرمندانی که در چهارچوب این نوشته نامشان ثبت شده از اواخر قرن نهم هجری قمری / پانزدهم میلادی تا ثلث سوم قرن دهم هجری قمری / شانزدهم میلادی می زیسته اند.

کتاب هنرمندان ِ معروف به دوست محمد در سده دهم / شانزدهم، تألیف زنده یاد شهریار عدل و با برگردان دکتر اصغر کریمی در شمارگان 1000 نسخه و با قیمت سیزده هزار تومان توسط مؤسسۀ تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری «متن» چاپ و منتشر و در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.