روشنفکران ایرانی و غرب: فروغی / حاتم قادری

1396/9/5 ۱۰:۵۳

1- سؤال از نسبت «روشنفکران» و «غرب» چه به شکل مطالعۀ موردی و چه در قالب بررسی موضوعی و مفهومی با پرسش های تاریخی، به تعبیر قدما، موضوعی سهل ولی ممتنع می باشد. جنبۀ سهل و آسان آن در وفور شنیده ها و مطالعات کلی و جُنگ وار پیرامون غرب یا روشنفکران نهفته، و جنبه ممتنع بودن آن دست کم در چند زمینه از حساسیت خاصی برخوردار است.

1- سؤال از نسبت «روشنفکران» و «غرب» چه به شکل مطالعۀ موردی و چه در قالب بررسی موضوعی و مفهومی با پرسش های تاریخی، به تعبیر قدما، موضوعی سهل ولی ممتنع می باشد. جنبۀ سهل و آسان آن در وفور شنیده ها و مطالعات کلی و جُنگ وار پیرامون غرب یا روشنفکران نهفته، و جنبه ممتنع بودن آن دست کم در چند زمینه از حساسیت خاصی برخوردار است. یکی ان که مبحث غرب شناسی در ایران از گسترش و عمق لازم برخوردار نبوده و بیشتر تحت الشعاع گرایش های موافق و مخالف – له و علیه – قرار گرفته و کمتر بدایع و مستحدثات تمدنی غرب که دمادم همچون سرریزهایی بعد یا ابعادی از جوامع شرقی را دربر می گیرد، در قالب مباحث و تحقیقات و گفتمان های فلسفی – علمی به نقد و بررسی گرفته شده اند. دوم آنکه مطالعۀ پیرامون روشنفکران نیز تحت تأثیر فضای کتمان یا احساسات تهییج شده یا جنبه های سیاسی قرار دارد. این دو عامل به همراه زیر مجموعه هایشان عواملی هستند که مطالعه روشنفکران و غرب را با چالش جدی روبرو می سازند. با این حال، مطالعات موردی یا مفهومی به رغم موانع شخصی یا ساختاری، یک فرض می باشد و امید است که مقاله کنونی نیز در این مسیر گامی به جلو محسوب گردد.

گفتگو، زمستان 1379 شماره 30

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی