مبانی معرفتی جریان های فکری تصوف در ایران عصر سلجوقی / ناصر صدقی

1396/8/8 ۱۴:۰۷

مبانی معرفتی جریان های فکری تصوف در ایران عصر سلجوقی / ناصر صدقی

جریان تصوف در ایران عصر سلجوقی از حیث اصول و مبانی فکری، شکل واحدی نداشت و بسته به شرایط تاریخی و زمینه های اجتماعی و فرهنگی هر منطقه از ویژگی های خاصی برخوردار بود.

 

چکیده: جریان تصوف در ایران عصر سلجوقی از حیث اصول و مبانی فکری، شکل واحدی نداشت و بسته به شرایط تاریخی و زمینه های اجتماعی و فرهنگی هر منطقه از ویژگی های خاصی برخوردار بود. با توجه به گستردگی جغرافیایی و تنوع جریان های فکری تصوف در ایران عصر سلجوقی، پژوهش حاضر متمرکز در پرداختن به ویژگی های وعرفتی و روش شناختی جریان فکری تصوف و ارتباط با زمینه های اجتماعی این مسأله، بر منطقۀ عراق عجم تمرکز نموده است و مباحث آن بر مبنای این مسأله شکل گرفته است که چه نسبتی بین ویژگی های اجتماعی و فرهنگی عراق عجم با مبانی معرفتی تصوف رایج در این منطقه وجود دارد؟

تصوف رایج در حوزۀ فرهنگی – جغرافیایی عراق عجم در عین برخورداری از مبانی فقهی و ویژگی های زهد و ریاضت در اسلام، دارای گرایش های عاشقانه و فلسفی متأثر از آموزه های مسیحی و یونانی و زرتشتی نیز بود. تصوفی مبتنی بر دو رویکرد معرفتی و روش شناختی متفاوت اما به هم پیوسته عقلی – فلسفی و ذوقی – عاشقانه که اصول و مبانی فکری شکل ذوقی – عاشقانۀ آن توسط عرفای اندیشمندی چون احمد غزّالی و عین القضات و شکل بحثی – ذوقی یا عقلی – شهودی آن توسط شیخ اشراق سهروردی تئوریزه شده بود.

تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، سال دوم، پاییز و زمستان 1390 شماره 3

 

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: