آیین تعلیم و تربیت در آیینه قرآن

1396/7/23 ۱۱:۱۶

کتاب «آیین تعلیم و تربیت در مکتب قرآن» نوشته سکینه عزتی شهیر، اهداف، زمینه‌ها، عوامل و موانع تعلیم و تربیت را از منظر قرآن کریم بررسی می‌کند.

 
 
 
کتاب «آیین تعلیم و تربیت در مکتب قرآن» نوشته سکینه عزتی شهیر، اهداف، زمینه‌ها، عوامل و موانع تعلیم و تربیت را از منظر قرآن کریم بررسی می‌کند.

 
آیین تعلیم و تربیت در مکتب قرآن، کامل‌ترین و جامع‌ترین آیین بوده و قابل مقایسه با هیچ آیین تعلیم و تربیتی دیگری نیست. این آیین هدفدار است و برای رسیدن به این هدف باید به یک مجموعه‌ای از اهداف مرحله‌ای دست پیدا کرد. همچنین دارای طرح و برنامه است، طرحی که مربی و محور اصلی آن خداست. هرگاه تعلیم و تربیت براساس کلام خدا محقق نشود و از موانع درونی و بیرونی منزه نباشد، انسان در مرحله حیوانیت خود متوقف و به گمراهی دچار می‌شود. به همین دلیل توجه، اهتمام و اهمیت دادن به امر تعلیم و تربیت مبتنی بر معیارها و ارزش‌های ذکر شده در قرآن کریم با هر زمان و مکان سازگار است و یک ضرورت و زیرساخت تفکر سالم انسانی به‌شمار می‌آید.
 
در کتاب «آیین تعلیم و تربیت در مکتب قرآن» در سه فصل با عنوان‌های «اصول تعلیم و تربیت»، «آیین تعلیم و تربیت (اهداف، زمینه‌ها، عوامل و موانع تعلیم و تربیت)» و «لوازم تعلیم و تربیت»،  براساس روش تحقیق موضوعی در قرآن کریم، همه آیات مشتمل بر کلیدواژه‌های هدایت و ضلالت و هم‌خانواده‌های آن‌ها به‌عنوان آیات اصلی به همراه سیاق‌های مربوطه به ترتیب آخر به اول قرآن، مورد تدبر و استفاده و بررسی قرار گرفته و مراجعه به منابع تفسیری و حدیثی شده است.
 
یکی از راهکارهای تربیتی که در قرآن به آن اشاره شده؛ «همراهی» است که در این زمینه در صفحه 77 کتاب آمده است: «خداوند در مورد راهکار تربیتی  حضرت ابراهیم (ع) بیان می‌کند که آن حضرت با ستاره‌پرستان، ماه‌پرستان و خورشیدپرستان همراه می‌شود تا بتواند بدون ایجاد حالت تدافعی در آن‌ها، موجبات بیداری و تنبه را فراهم آورد. مدتی را با هر یک می‌گذراند و سپس در موقعیت‌های مناسب با بهره‌گیری از برهان و دلیل قاطع می‌کوشد تا بطلان هریک از آن باورها و بینش‌ها و نگرش‌ها را بیان کند و آن‌ها را به خود آورد. چنین راهکاری موجب شد که حتی زمانی که بت‌ها را می‌شکند و تنها بت بزرگ را به‌جا می‌گذارد و به آن‌ها می‌گوید که بت بزرگ برای حسادت بتان دیگر را شکسته است، خودتان از بت بزرگ بپرسید. آن‌ها به خود می‌آیند و می‌گویند که این بت که توان حرکت و نطق ندارد و نمی‌تواند متعرض دیگر بتان شود یا از خود دفاع کند و سخنی بگوید و عملی داشته باشد. در حقیقت آن‌ها خودشان متذکر می‌شوند و اقرار می‌کنند که بت‌ها هیچ‌یک از شرایط پروردگاری را ندارند، پس نمی‌توان آن‌ها را پروردگار قرار داد. برای ایجاد زمینه پذیرش در متعلمان و متربیان نسبت به تغییر یک عادت یا رفتار تثبیت شده، باید با تیزبینی، رعایت اصول تغییرناپذیر، نرمش و همراهی موقت نشان داد تا مخاطب به تدریج با عقیده و روش صحیح، همراه شود.»
 
نخستین چاپ کتاب «آیین تعلیم و تربیت در مکتب قرآن» در 263 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه از سوی انتشارات سرافراز راهی بازار نشر شده است.

منبع: ایبنا