«نامه ای به فرزندم»، اثری سرشار از درس های اخلاقی

1396/7/11 ۱۲:۲۹

این روزها کمتر دست به قلم می بریم و نامه می نویسیم، سنت نامه نویسی همچنان در سراسر دنیا وجود داد و هنوز هم این حس پابرجاست وقتی که پستچی در منزل می آید، مشتاقانه می خواهیم بدانیم چه کسی برای ما نامه نوشته است.

 این روزها کمتر دست به قلم می بریم و نامه می نویسیم، سنت نامه نویسی همچنان در سراسر دنیا وجود داد و هنوز هم این حس پابرجاست وقتی که پستچی در منزل می آید، مشتاقانه می خواهیم بدانیم چه کسی برای ما نامه نوشته است.


نوشتن نامه تا چند سال گذشته جزو سنت هایی بود که افراد در هر نقطه شهر یا کشور با آن از حال و احوال یکدیگر مطلع می شدند، رسمی که طی سالها انسان به آن عادت کرده بود، اما با بروز و ظهور فن آوری های نوین، در زندگی انسان تغییراتی حاصل شد که از آن جمله کمرنگ شدن نگارش نامه است.
اکنون با پیشرفت تکنولوژی فاصله ها بسیار کم شده تا جایی که افراد هر زمان اراده کنند از یکسوی دنیا با دوستان و بستگان خود در سویی دیگر به راحتی ارتباط برقرار می کنند.
در این میان نامه نگاری ها نیز محدود شده و ارتباطات بیشتر از طریق فضای مجازی و شبکه های اجتماعی میسر است؛ افراد در گذشته تا می خواستند می نوشتند و محدودیتی برای صحبت با کسی در نامه نداشتند ضمن اینکه این نامه کاغذی تا مدتها به عنوان یادگاری نگهداری می شد.
یکی از مزایای نامه نوشتن، ماندگاری متنی بود که نوشته می شد، گاه محتوای این نامه ها عاشقانه و گاه پندآموز بود، گاه در این نامه های به مسایلی اشاره می شد که می توانست برای نسل آینده درس و آموزش به همراه داشته باشد و باعث کسب تجربه برای آنها شود.
از جمله این نامه های ماندگار می توان به نامه امام حسین (ع) به مردم بصره، نامه ملک الشعرای بهار به همسرش و نامه دکتر علی شریعتی به پسرش اشاره کرد.
هر چه بود و هست نامه خواهد ماند زیرا انسان هیچ زمان از نوشتن آن دست بر نمی دارد.
اخیرا یک پژوهشگر با هدف کم شدن فاصله میان نسل ها اقدام به جمع آوری نامه های بزرگان به فرزندان خود یا فرزندان ایران زمین کرده تا مبادا فضای مجازی انسان را از چهره های پیشکسوت و افراد صاحب نام این مرزو بوم دور کرده و جایگزین آنها شود؛ نامه هایی که سراسر آموزه های اخلاقی، دغدغه های هویتی، عشق به وطن و انسان ها و توصیه های انسانی است.
رضا زمانی نامه های یاد شده را به روش تحقیق کتابخانه‌ای، میدانی و مصاحبه گردآوری و در قالب کتابی با عنوان «نامه ای به فرزندم» خرداد سالجاری منتشر کرده است.
وی با بیان اینکه نامه نوشتن همواره بخشی از ضمیر درونی ما و نیز تمدن و فرهنگ کهن ایران در قالب اخوانیات و ترسلات بوده، اظهار امیدواری کرد که با این اثر گامی مهم در راستای کم کردن گسست نسلی از طریق در اختیار قرار دادن اندیشه، دغدغه‌، نصایح و سیره عملی و علمی بزرگان سرزمین ایران به جوانان آینده ساز آن برداشته شود.
زمانی توضیح می دهد: مجموعه نامه هایی که از قرن دوم به بعد از پدران به پسران و دیگر افراد خانواده و بالعکس تبادل می شد را اخوانیات می گویند، و منشآت یا ترسلات عنوان عام تری است که مجموعه نامه های خصوصی و دیوانی (دولتی) را شامل می شود.
به باور این پژوهشگر، اهمیت و توجه به هویت ملی و فرهنگی یک ملت تضمین کننده آینده بهتر جوانان آن خواهد بود زیرا گذشت زمان همیشه فرهنگ و تمدن یک ملت از جمله ایران را دستخوش تغییراتی کرده؛ تغییراتی که گاه آن را به سمت رشد و بالندگی و گاه به سوی ویرانی و نابودی هدایت کرده است.
زمانی نوشتن نامه به فرزند را که معمولا حاوی نکات کلیدی و نصیحت های ماندگار است کاری ارزشمند می داند و به خبرنگار ایرنا می گوید: کتاب یاد شده در دو فصل نگاشته شده و در بردارنده 63 نامه از بزرگان تاریخ نظیر امام علی(ع) به فرزندش امام حسن(ع) و مولانا جلال الدین محمد بلخی به پسرانش بهاءالدین محمد ولد و علاءالدین چلبی است.
وی با بیان اینکه نامه حضرت علی(ع) به فرزندش بسیار ارزشمند و انسان ساز برای فردی است که آن را مطالعه می کند، می افزاید: فصل اول کتاب حاوی 13 نامه از مفاخر تاریخی و فصل دوم 50 نامه‌ از مشاهیر معاصر در عرصه های فرهنگ و جامعه، زبان و ادب فارسی، هنر و علوم و فنون به فرزندان آنهاست، از جمله این افراد می توان به عبدالله انوار، توران میرهادی، محمد کاظم موسوی بجنوردی، داریوش اسدزاده، محمود فرشچیان، علی شریعتی، علی اکبر دهخدا، نوش آفرین انصاری و مجید سمیعی اشاره کرد؛ کتابی که فتح الله مجتبایی نویسنده، مترجم و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی و هوشنگ مرادی کرمانی نویسنده و فیلمنامه نویس مقدمه ای بر این کتاب با ارزش نوشته اند.
این پژوهشگر که نگارش جلد دوم این کتاب را آغاز کرده ادامه می دهد: از آنجا که برخی از مفاخر و مشاهیر ایران در سن بالا هستند و ممکن است فرصت کمی برای مصاحبه یا دریافت نامه خطاب به فرزندانشان و یا جوانان کشورمان وجود داشته باشد، جلد دوم به این پیشکسوتان و اعضای فرهنگستان های زبان و ادب فارسی، علوم پزشکی و هنر و دایره المعارف بزرگ اسلامی اختصاص داده شد.
وی با بیان اینکه کار گردآوری نامه ها و مصاحبه هایی که قرار است در جلد دوم کتاب منتشر شود، پیشرفت خوبی داشته، ادامه می دهد: تلاش داریم تا این کتاب برای عرضه در سی و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران آماده شود.
زمانی اضافه می کند: علیرضا مرندی، باقر لنکرانی، ناصر سیم فروش، مهدی محقق،حسن بلخاری، نصر الله پورجوادی، علی اصغر دادبه، سید مصطفی محقق داماد ،رضا داوری اردکانی، مهدی گلشنی، فریدون عزیزی، سید محمد بهشتی شیرازی، جمشید مشایخی، مجید انتظامی، علی اکبر ولایتی و مرضیه وحید دستجردی از جمله چهره هایی هستند که تاکنون نامه ها و مصاحبه های آنها در جلد دوم کتاب گردآوری شده است.
نویسنده کتاب «نامه ای به فرزندم» با بیان اینکه قرار است مقدمه جلد دوم کتاب را محمدرضا نصیری دبیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی بنویسد، توضیح می دهد: قرار است حدودا آثار یکصد چهره فاخر و ماندگار معاصر ایران در جلد دوم منتشر شود البته با برخی از چهره های ماندگار که به دلایلی موفق نشده اند، نامه ای به فرزند و یا جوانان دیار خود بنویسند، گفت وگو شده و سپس این گفت وگو به صورت نامه تنظیم می شود.
به گفته زمانی، کتاب دارای پی نوشت و توضیحاتی درباره چگونگی اخذ نامه از مفاخر و مشاهیر و انجام مصاحبه با آنهاست و در حال حاضر 53 نامه آن آماده شده است.
وی اضافه می کند: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و شبکه چهار سیما نیز به تازگی حامیان معنوی این کتاب در کنار یونسکو و دائره المعارف بزرگ اسلامی شده اند.

 

** ابتکاری جالب و حاوی درس های اخلاقی
رییس دایره المعارف بزرگ اسلامی هم درباره کتاب «نامه ای به فرزندم» به ایرنا می گوید: این کتاب ابتکاری جالب و شامل درس های اخلاقی فراوانی است که پدران در قالب نامه به فرزندان خود یا فرزندان ایران زمین ارائه کرده اند.
سید محمد کاظم بجنوردی با بیان اینکه این کتاب به دلیل جذابیت زیاد دارای خوانندگان زیاد است، می افزاید: باید برای بالا بردن دانایی مردم بخصوص جوانان برنامه ریزی و از امکانات مختلف استفاده کرد تا آنها بتوانند خردورزی را با تعامل و ارتباط و نه صرفا از طریق دانش آموختن کسب کنند.
جلد اول «نامه ای به فرزندم» در 504 صفحه، یکهزار و 200 نسخه و در قطع رحلی نفیس به قیمت 980 هزار ریال منتشر شده است.
در پشت جلد این کتاب آمده است: فرزندان و جوانان برومند و آینده ساز دیار ایران زمین در این کتاب به نوشته های گرانبهایی در قالب نامه، سروده و مصاحبه از جانب مفاخر، مشاهیر و چهره های ماندگار تاریخی و معاصر کشور عزیزمان خطاب به فرزندان و نسل جوان معاصر و آینده برخورد کرده که به روشنی عشق، علاقه، دغدغه، آرزوها و افکار آنها را آشکار می کند، بزرگانی چون محمد علی اسلامی ندوشن، پرویز بهرام، علی اکبر صالحی، صادق آیینه وند، مصطفی رحماندوست و مصطفی چمران.

منبع:ایرنا