1396/2/24 ۰۸:۰۸
در هجونامۀ منسوب به فردوسی سه بیتِ معروف وجود دارد که ضبط اصلیِ آن ها مطابق با کهن ترین منابع چنین است:
درختی که تلخ آمد او را سرشت
گرش درنشانی به باغ بهشت
ور از جوی خُلدش به هنگامِ آب
به بیخ انگبین ریزی و شیرِ ناب
سرانجام گوهر به کار آورد
همان میوۀ تلخ بار آورد
این سه بیت که به احتمالِ بسیار، بر الگوی دو بیت از آفرین نامۀ بوشکور بلخی ساخته شده، به دلیلِ شهرتِ انتساب به فردوسی و هجونامۀ نامدارِ او بسیار مورد توجّه و تقلیدِ شعرای دیگر قرار گرفته است؛ به طوری که می توان آن را یکی از پرتقلیدترین قطعاتِ شعریِ منسوب به فردوسی و حتّی تاریخ شعر فارسی دانست. قدیمی ترین استقبال از این سه بیت در فرامرزنامۀ بزرگ (اواخر قرن پنجم) است و پس از آن از سدۀ هشتم و نهم به بعد، گویندگانِ مختلف به نظیره گوییِ آن برخاسته اند که مشهورترینِ آن ها چهار بیتِ هاتفی جامی است. در این مقاله چهارده نمونه از تقلیدها و قطعاتِ مشابهِ سه بیتِ منسوب به فردوسی، به ترتیبِ تاریخی معرّفی و بررسی شده است.
نشریۀ جستارهای ادبی سال ۴۹، شماره ۱۹۳،(۱۳۹۵)
دریافت مقاله
منبع: میراث مکتوب
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید