پی آمدهای اشغال ایران توسط متفقین در جنگ جهانی دوم/ محمد نقی صالحی

1395/6/3 ۰۷:۵۵

مقدمه

با آغاز جنگ جهانی دوم در اول سپتامبر 1919م.9شهریور1318ش.دولت ایران بی طرفی خود در این جنگ را رسما اعلام کرد. اما طولی نکشید که با حمله آلمان به شوروی،دامنه جنگ به مرزهای ایران نیز کشیده شد. ارتش شوروی از شمال و ارتش انگلیس از جنوب و غرب –به بهانه حضور جاسوسان آلمانی در ایران- وارد کشورما شوند و پس از تصرف شهر های سر راه،به سوی تهران پیش روی کنند. در پی این رویداد،طی چند هفته،ارتش ایران به سرعت متلاشی شد.رضا شاه استعفا داد و در 25 شهریور فرزندش محمد رضا با کمک محمد علی فروغی و وافقت متفقین به سلطنت رسید.

متفقین پس از اشغال ایران و در طی سال های جنگ و پس از آن،کلیه منابع و امکانات ایران از قبیل راه آهن سراسری،نفت،وسایل حمل و نقل،کارخانجات،گمرکات،تولیدات کشاورزی و دامی و نیروی انسانی و... ایران را تصاحب کردند. غارت منابع وامکانات ایران در مجموع سر به میلیاردها ریال زد،و این در حالی بود که کشور در آتش قحطی،ناامنی،بیماری و فقر میسوخت. به علاوه،فشارهای سیاسی و دخالت های اشغالگران موجب نا پایداری دولت های ایران در سال های اشغال شد. در مدت چهار سال نزدیک به ده دولت در روی کار آمدند.مداخله اشغالگرایان در امور داخلی ایران،عوامل و عناصر نامطلوب را بر شئون سیاسی کشور حاکم گردانید. روس ها و انگلیس ها،خود شورش ها و قیام های متعددی را در مناطق مختلف ایران ترتیب دادند که به هرج و مرج، ناامنی و بی ثباتی بیشتر کشور منجر شد و سال ها طول کشید تا ایران شرایط عادی خود را بازیابد.در این مقاله گوشه هایی از پی آمد های اقتصادی،سیاسی،امنیتی و اجتماعی اشغال ایران در این جنگ را به اختصار،مورد بررسی قرار می دهیم.

رشد آموزش تاریخ تابستان 1390 شماره 43

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی

نظر دهید