1395/4/26 ۱۲:۴۹
بحر الفضائل فی منافع الافاضل فرهنگی است فارسی به فارسی که افضل‌الدّین محمد بن قوام بن رستم بن احمد بن محمود بدر خزانه‌ای بلخی در سال ۷۹۵ ق آن را تألیف کرده است.
این فرهنگ، به‌رغم قدمتی که دارد، کمتر شناخته شده است. یکی از معدود کسانی که مفصلاً دربارۀ نویسنده و این فرهنگ مطالبی را نگاشته است دکتر محمد دبیرسیاقی است که در کتاب فرهنگ‌های فارسی آن را معرفی کرده است.
نسخه‌هایی که مصحح در تصحیح این فرهنگ از آن‌ها بهره جسته است عبارت‌اند از: نسخۀ شمارۀ ۵۲۲۸ کتابخانۀ مجلس؛ نسخۀ شمارۀ ۱۱۷ د کتابخانۀ دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران؛ نسخۀ شمارۀ ۳۲۶۹ کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران؛ نسخۀ کتابخانۀ لغت‌نامۀ دهخدا؛ نسخۀ شمارۀ ۴۳۲۲ موزۀ ملّی ایران. مصحح برای تصحیح این فرهنگ از پنج دست‌نویس استفاده کرده است.
بحر الفضائل در دو بخش تألیف شده است: بخش اول در بیست‌وهشت باب است و هر حرف در یک باب به ترتیب حروف آغاز واژه‌ها آمده است. بخش دوم در چهار باب و سی‌وشش فصل است، در ابواب مختلفه از اصطلاحات و واژه‌ها. مجموعۀ حاضر مربوط به بخش اول این فرهنگ است.
از محمد بن قوام بن رستم به‌جز این فرهنگ کتاب دیگری با عنوان شرح مخزن الاسرار نظامی گنجوی نیز باقی مانده است که نسخه‌های آن در کتابخانه‌های مختلف نگهداری می‌شود. البته مصحح دو کتاب دیگر نیز از آثار نویسندۀ بحر الفضائل برشمرده که عبارت‌اند از: شرح اسکندرنامۀ نظامی و جواهر المعادن (ص بیست).
کتاب بحر الفضائل فی منافع الافاضل، نوشتۀ افضل‌الدّین محمد بن قوام، به تصحیح میر هاشم محدث است که انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار آن را در ۵۹۹ صفحه و به بهای ۴۰۰۰۰۰ ریال منتشر کرده است.
منبع: فرهنگستان زبان و ادب فارسی
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید