مفهوم اسلامی سازی علوم انسانی

1395/1/29 ۱۲:۵۷

علوم انسانی موجود علی رغم خوبی ها و خدماتی که در جامعه ما داشته و دارند، در جامعه ما از کارآیی لازم برخوردار نیستند.

 علوم انسانی موجود علی رغم خوبی ها و خدماتی که در جامعه ما داشته و دارند، در جامعه ما از کارآیی لازم برخوردار نیستند.

 اسلامی سازی علوم انسانی لااقل دو معنای متفاوت می تواند داشته باشد؛ در یک معنا مساوی با بومی سازی علوم انسانی خواهد بود. به این معنا که علوم انسانی موجود حاوی دو دسته مسائل و موضوعات است الف) مسائل فرازمانی و فرامکانی؛ ب) مسائل زمانی و مکانی. منظور از اسلامی سازی علوم انسانی این است که آن دسته از مسائل علوم انسانی را که ناظر به زمان یا مکان خاصی نیستند و به اصطلاح فرازمانی و فرامکانی اند، اخذ کرده و مسائل زمانی و مکانی آن ها را ناظر به جامعه خود که یک جامعه اسلامی است تغییر دهیم.

با توجه به این که جامعه ما یک جامعه اسلامی است و مردم ما مسلمان اند بنابراین بومی سازی این علوم در کشور ما معادل اسلامی سازی آن ها به این معنا خواهد بود. به تعبیر دیگر پیش فرض اصطلاح اسلامی سازی علوم انسانی در این کاربرد این است که علوم انسانی برای هر جامعه ای ضروری است. علوم انسانی موجود نیز علی رغم خوبی ها و خدماتی که در جامعه ما داشته و دارند، در جامعه ما از کارآیی لازم برخوردار نیستند. عدم کارآمدی آنها نیز معلول بی توجهی شان به دین و ارزش های دینی است. با اسلامی سازی این علوم می توان از نقص ها و کمبودهایشان کاست و بر قوت و فواید آن ها افزود.

اما این اصطلاح معنای دیگری نیز می تواند داشته باشد و آن این است که با توجه به تاثیرپذیری شدید علوم انسانی از باورها و ارزش ها، هم در عرصه گردآوری و هم در عرصه داوری، وظیفه ما این است که آن ها را در راستای باورها و ارزش های اصیل، حقیقی، معقول و صحیح، که همان باورها و ارزش های اسلامی است، سوق می دهیم و این یعنی آنکه علوم انسانی اسلامی را تولید و عرضه کنیم. اسلامی سازی علوم انسانی در این معنا مساوی با اصطلاح علوم انسانی اسلامی خواهد بود.

*برگرفته از کتاب مبانی علوم انسانی اسلامی؛ اثر احمد حسین شریفی

منبع: خبرگزاری شبستان