اخبار

در میان آثار باستانی جهان، «منشور کوروش» جایگاهی یگانه دارد. این سند، برخلاف بسیاری از فرمان‌های سلطنتی هم‌عصر خود، نه بر قدرت‌نمایی و مجازات که بر آزادی اسیران، احترام به باورهای دینی و همراهی در بازسازی فرهنگی تأکید می‌کند اما چرا این منشور، فراتر از یک سند تاریخی، به میراثی جهانی تبدیل شد؟

استاد باستان شناسی دانشگاه شیراز که کاوش شهر باستانی پارسه را هم سرپرستی کرده است، گفت: ایران یک فرهنگ است که جوهره تمدنی چندین هزاره را در خود جای داده و بنیان آن بر محتوای متنی منشور کوروش استوار است.

«منشور کوروش بزرگ» به‌عنوان یکی از نخستین منشورهای حقوق بشر جهان، در چهل‌وسومین کنفرانس عمومی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در سمرقندِ ازبکستان به ثبت جهانی رسید.

محمود جعفری دهقی معتقد است ثبت منشور کوروش در حافظۀ جهانی یونسکو، لحظه‌ای بود که ایران چهرۀ فرهنگی خود را دوباره به جهان یادآوری کرد؛ چهره‌ای بر پایه انسان‌دوستی، عدالت و احترام به اقوام و باورهای گوناگون. منشور کشور نماد پیوند نسل‌های ایرانی با ریشه‌های تمدنی‌شان و نشانه‌ای از سهم ایران در تاریخ اندیشه و انسانیت است.

در چهل‌وسومین کنفرانس عمومی یونسکو، منشور کوروش به عنوان نخستین بیانیه حقوق بشر یاد به تصویب رسید؛ سندی که پیام صلح، آزادی و انسان‌دوستی را از دل تاریخ به جهان امروز آورد. اما در پسِ این منشور جهانی، نام مردی می‌درخشد که سال‌ها پیش از دیگران، رمز این خطوط را گشود و کلمات کوروش بزرگ را به زبان پارسی زنده کرد؛ عبدالمجید ارفعی، نخستین ایرانی که منشور کوروش را از زبان بابلی به فارسی ترجمه کرد.

«منشور کوروش کبیر»،روز پنجشنبه ۶ نوامبر ۲۰۲۵ برابر با ۱۵ آبان ۱۴۰۴ در رویدادی تاریخی و در صحن چهل‌وسومین کنفرانس عمومی یونسکو در سمرقند به‌عنوان یکی از نخستین منشورهای حقوق بشر جهان که بر احترام به تنوع فرهنگی تأکید دارد، به رسمیت شناخته شد و از سوی کشورهای عضو یونسکو مورد تأیید قرار گرفت

منشور کوروش، استوانه‌ای گِلی از دوران هخامنشی یکی از مهم‌ترین اسناد جهان باستان به‌شمار می‌رود، اکنون در موزه بریتانیا نگهداری می‌شود. این منشور تا کنون چندین بار مرمت، نسخه‌برداری، و برای نمایش به ایران امانت داده شده است.